'Yerli CERN'de sona gelindi

Merkez, Kalkınma Bakanlığı desteÄŸi, Ankara Ãœniversitesi koordinatörlüğü ve 12 üniversitenin iÅŸ birliÄŸiyle Ankara'da kurulacak. Hızlandırıcı teknolojisiniTürkiye'ye taşımayı hedefleyen ve 2006’da baÅŸlatılan proje kapsamında oluÅŸturulan merkezde, parçacık fiziÄŸi ve nükleer fizik baÅŸta olmak üzere pek çok alanda ileri teknoloji araÅŸtırmaları yürütülecek.

Ankara Ãœniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik MühendisliÄŸi Bölümü ve Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü Öğretim Ãœyesi, Türk Hızlandırıcı Merkezi Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Ömer YavaÅŸ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hızlandırıcı teknolojileri ve uygulamalarının eÄŸitimden saÄŸlığa, güvenlikten enerjiye, uzaydan savunmaya, biyoteknolojiden nanoteknolojiye, iletiÅŸimden ulaşıma kadar birçok tekniÄŸi ve imkanı insanoÄŸlunun kullanımına sunduÄŸunu söyledi.

"100 MÄ°LYON LÄ°RALIK YATIRIM"

Türkiye'de bu alanda yapılan çalışmalar kapsamında, fizibilite, genel tasarım ve teknik tasarım aşamalarının tamamlandığını, ilk elektron hızlandırıcısı ve ışınım tesisi hedefinin yakalandığını belirten Yavaş, "Bu çalışmaları son 10 yılda 12 üniversiteden yaklaşık 150 araştırmacıyla yürüttük. Kurmakta olduğumuz elektron hızlandırıcısı ve lazer tesisini önümüzdeki 1,5-2 yıl içerisinde Ankara Üniversitesi Gölbaşı Kampüs alanı içinde araştırmacıların hizmetine sunmayı hedefliyoruz." diye konuştu.

Şu anda kurulumunu sürdürdükleri tesiste yaklaşık 100 milyon liralık bir yatırımın söz konusu olduğunu anlatan Yavaş, "Bunun yıllık işletim ve cari giderleri de 8-10 milyon lira civarında olabilir ama dünyanın en büyük merkezinde en büyük hızlandırıcının ve dedektör sistemlerinin (CERN-LHC) yaklaşık 10 yılda 15 milyar dolara yakın bir maliyetle kurulduğunu dikkate alacak olursak bizim Türkiye için geliştirdiğimiz milyar elektronvolt enerjili büyük ölçekli 4 tesisin her birinin maliyetinin birkaç yüz milyon lira boyutunda olması çok anlaşılabilir olmalıdır." değerlendirmesinde bulundu.

CERN'E TAM ÃœYELÄ°K

YavaÅŸ, CERN'in 2. Dünya Savaşı'ndan sonra 12 Avrupa ülkesince kurulan, ÅŸu anda dünyanın en büyük parçacık fiziÄŸi, hızlandırıcı ve araÅŸtırma merkeziolduÄŸunu belirtti.

Türkiye'nin CERN'de 1961 yılında gözlemci üye olduÄŸunu hatırlatan YavaÅŸ, ÅŸunları kaydetti:

"Türkiye’nin CERN ile ortaklık anlaÅŸması yapması, bu alanda ülkemizin önünü açan bir hamle olmuÅŸtur. Türk Hızlandırıcı Merkezi'nin hayata geçirilmesi ülkemizdeki bilim ve teknoloji algısını kökünden etkileyecek ve ileri noktalara taşıyacaktır."