Merkel'in zor 'komedyen-Türkiye' kararı

Almanya Şansölyesi Angela Merkel, Türkiye'nin Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yönelik hakaretler içeren şiiri hazırlayıp ZDF televizyonunda yayınlayan Alman komedyen Jan Böhmermann'ın yargılanmasıyla ilgili talebinin değerlendirildiğini söyledi.

Merkel, dünkü basın toplantısında, “Görüşmeler sürüyor... Bunlar tamamlandığında size bilgi vereceÄŸiz” dedi. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan'a hakaret içerikli ÅŸiirinden dolayı hakkında soruÅŸturma baÅŸlatılan Alman komedyen, bunu bir daha yapmayacağına dair taahhütte bulunması talebini reddetti. Alman basınına göre,  ErdoÄŸan'ın avukatları komedyenden bunu bir daha yapmayacağına dair taahhüt imzalaması talebinde bulundu. Ancak Böhmermann bunu reddetti. Böhmermann'ın bu belgeyi imzalaması, ÅŸiiri bir daha okumayacağı veya ErdoÄŸan hakkında benzeri bir hakarette bulunmayacağını kabul etmesi anlamına gelecekti. 

Sanatçılardan dayanışma: Bir grup tanınmış Alman sanatçı ise Böhmermann'la dayanışma baÅŸlattı.  ‘Die Zeit' gazetesinde hükümete açık bir mektup yazan sanatçılar, “Böhmermann'ın CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ÅŸiiri üzerine tartışmak, mahkeme salonunun deÄŸil, gazetelerin kültür sayfalarının iÅŸi. Sanat, sanatçıların ‘eserim yüzünden soruÅŸturma açılır mı havası' içinde geliÅŸmez” diye yazdı. Yabancı liderlere hakareti düzenleyen Alman Ceza Yasası'nın 103'üncü maddesinin kaldırılması talep edildi. 

ALMANLAR KARÅžI

Almanya'da Emnid şirketi tarafından yapılan ankete göre Almanların üçte ikisi Başbakan Merkel'in Böhmermann olayında siyasi nedenlerden dolayı Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı çok fazla dikkate aldığı görüşünde. Ankete göre Almanların çoğunluğu komedyen Böhmermann'a dava açılmasına karşı.

BAŞVURU NASIL OLDU DA ŞANSÖLYE'YE KADAR GİTTİ

Alman Ceza Yasası'nın 103'üncü maddesi yabancı devlet adamları, organları, diplomatik temsilcilerine hakarete cezayı düzenliyor. Hakaret cezası 3 yıla kadar hapis veya para cezası öngörüyor. Eğer hakaret iftira niteliği taşıyorsa, hapis cezası 3 aydan 5 yıla kadar çıkabiliyor.

Alman Ceza Yasası'nın 104'üncü maddesinin ‘a' fıkrası, yabancı devlet adamlarına hakarete Almanya'da dava açılabilmesi için üç ÅŸart koÅŸuyor: Almanya'nın o ülkeyle diplomatik iliÅŸkilerinin bulunması. Benzeri yasanın o ülkede de var olması. Cezanın takibi için adı geçen ülkenin Alman hükümetinden yetki talebinde bulunması.

Türkiye'nin Berlin BüyükelçiliÄŸi bu çerçevede, Alman DışiÅŸleri Bakanlığı'na komedyen Jan Böhmermann hakkında “SoruÅŸturma baÅŸlatılması için giriÅŸimde bulunun” diye yazılı nota verdi. Alman DışiÅŸleri, Adalet Bakanlığı ve BaÅŸbakanlık yetkilileri Türkiye'nin talebini inceliyor.

İncelemelerin başında Türkiye'de de devlet adamlarına hakarete ceza öngören yasa bulunuyor mu, sorusu geliyor. Örneğin ABD'de böyle bir yasa yok. Bu nedenle ABD'li devlet adamlarının Almanya'da hakaret davası açma şansı bulunmuyor. Alman Dışişleri yetkilileri Türkiye'de Almanya'dakinin benzeri bir yasa olduğundan hareket ediyor.