IŞİD neden Brüksel'i hedef aldı?

BBC Türkçe'de yer alan habere göre: Belçikalı bir politikacı, saldırıları ve ülkenin geçirdiÄŸi dönemi "Belçika'nın Ä°kinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaÅŸadığı en kara günler" olarak niteledi.

IŞİD'in üstlendiği Brüksel uluslararası havaalanı ve başkentin kalbindeki metro istasyonuna yönelik saldırılarda onlarca kişi öldü.

Hedefler Avrupa'nın en kritik noktalarıydı. Avrupa Birliği (AB), Nato ve uluslararası kuruluşlar ile şirketlerin merkezi olmasının yanı sıra Brüksel, Belçika'nın da başkenti.

BELÇİKA'DA BAZI ÖRGÜTLERİN HÜCRELERİ BULUNUYOR

Neden Brüksel'e saldırdılar?

Brüksel, saldırgan grupların baÅŸlıca hedeflerinden biri. Yıllarca saldırgan örgütlerle mücadele eden ülkeden IŞİD'e katılmak için Suriye ve Irak'a gidenlerin sayısı da yüksek.

Belçika'daki bazı ÅŸehirlerde örgütlerin hücreleri bulunuyor. Hücrelerin en faal olduÄŸu ÅŸehir de Brüksel ve özellikle de Brüksel'in güneybatısında Faslıların yoÄŸun yaÅŸadığı Molenbeek mahallesi.

Paris'te geçen yıl Kasım ayında düzenlenen ve 130 kişinin öldürüldüğü saldırıların faillerinden bazıları Molenbeek'te yaşıyordu. Paris saldırılarının baş zanlısı Salah Abdeslam Paris'ten kaçmış ve Belçika'ya dönmüştü.

"BÄ°R KARÅžILIK BEKLENTÄ°SÄ° VARDI"

Polisin Molenbeek'e 18 Mart'ta düzenlediği operasyonda ise yakalandı.

ÇoÄŸu Belçikalı IŞİD'den bu operasyona karşı bir yanıt gelebileceÄŸi beklentisi içindeydi. Belçika'daki örgütlerin hareketler uzmanı Pieter Van Ostaeyen "BaÅŸka bir olayın gerçekleÅŸeceÄŸini kesinlikle bekliyordum ama bu ölçekte olacağını tahmin etmiyordum" diyor

Saldırılar önceden planlanmış mıydı? İntikam saldırıları mıydı?

Salı günkü saldırılar, Cuma günü iki IŞİD'linin yakalanmasına karşı bir misilleme miydi? Tutuklamalar açıkça IŞİD ve Belçikalı örgütlere büyük bir darbe oldu.

"IŞİD'İN AVRUPA'DA LOJİSTİK SORUMLUSU VAR"

Abdeslam'ın Paris saldırılarında lojistikten sorumlu kişi olduğu düşünülüyor. Daireleri kiraları, militanların Avrupa'daki seyahatlerini organize etti ve bomba yapım malzemeleri satın aldı. Tutuklanmasından hemen önce, kendisiyle beraber saklanan suç ortağı Muhammed Belkaid polis tarafından vurularak öldürüldü. Cesedi IŞİD bayrağına sarıldı.

Brüksel'de Vrije Univeresiteit Brussel adlı üniversitede görevli Profesör Dave Sinardet "Belirli kişilerin tutuklanmasıyla beraber saldırıların da önceden planlandığı anlaşılıyor çünkü teröristler avlandıklarını biliyorlardı" diyor.

"BRÜKSEL ASLINDA SALDIRILARA KARŞI ÖNLEMLER ALMAYA ÇALIŞTI"

Paris saldırılarından 10 gün sonra tehdit edilen Brüksel aslında saldırılara karşı önlemler almaya çalıştı. Şehir, Paris saldırıları sonrası üç gün tecrit altındaydı. Salı günü olduğu gibi toplu taşım durmuştu ve insanlar dışarı çıkmaktan kaçınıyordu.

Belçika'nın güvenlik güçleri başarısız mı oldu?

Tepeden tırnağa silahla donatılmış saldırganlar Zaventem havaalanına girebildi, etrafa ateş açıp kendilerini patlattı. Yaklaşık bir saat sonra ise başka bir kişi, AB'nin merkez binasına çok yakın bir noktadaki metro istasyonuna girip yine kendisini patlatıp intihar saldırısı düzenledi.

Güvenlik güçleri Kasım ayında bir prova yapmıştı. Terör tehdidi en yüksek ikinci seviyeye çıkarılmıştı ve şehrin bazı sokaklarına asker konuşlanmıştı.

"BRÜKSEL AVRUPA'NIN NİSPETEN KÜÇÜK BAŞKENTİ"

EleÅŸtirilen hedefinde olan polis, neredeyse artık hiç bitmeyen bu saldırı tehdidi altında açıkça çökmeye baÅŸlıyordu. Bir yandan da kurumsal sorunlar yaşıyordu.

Brüksel, Avrupa'nın nispeten küçük bir başkenti. Yine de altı polis bölgesi var. Kapalı devre güvenlik kamerası sistemi CCTV, Londra ve Paris'e kıyasla daha az gelişmiş.

Profesör Sinardet, "Güvenlik hizmetleri seviyesinde açıkça yetersizlikler var. Yıllarca güvenlik sorunlarına ve terör tehditlerine gerekli enerjiyi vermedik" diyor. Yine de Sinardet, Madrid, Londra ve Paris'te de tanık olunan bu tip 'terör saldırılarını engellemenin çok zor olduğu' görüşünde.

Başka saldırılar olur mu?

Belçikalılar için en sıkıntılı soru bu. Bazı şüpheliler hala polis tarafından aranıyor. Havaalanı saldırısındaki şüphelilerden, CCTV fotoğrafında en sağda görülen kişi Salı günü firar etti. Polis, Paris saldırılarından sonra Salah Abdeslam'ın suç ortakları olduklarından şüphelenilen iki kişiyi hala arıyor.

(BELCIKA EMNIYETIImage captionBelçika polisi, IŞİD'in bomba yapım uzmanı Laachraoui'yi arıyor.)

Paris saldırılarının firari zanlılarından biri, parmak izleri Paris saldırılarında kullanılan bombanın yapıldığı Brüksel'deki dairede bulunan Najim Laachraoui. DiÄŸer ise Belçikalı IŞİD elemanı Muhammed Abrini.

"GENELLÄ°KLE SALDIRIYI PLANLAYAN YARDIMCILAR VAR"

Paris saldırılarından sonra Amerikalı 'terörle mücadele uzmanı' Clint Watts "terör saldırılarının buzdağı teorisini" yazmıştı. Buna göre her bir saldırgan için, genellikle saldırıyı planlayan yardımcılar var, dolayısıyla tanık olunanlar buzdağının yalnızca görünen yüzü.

Watts, Brüksel'de yaşananların, Paris saldırılarının yansıması olduğu görüşünde. Fakat henüz açıkça bilinmeyen ise, firar eden zanlıların başka katliamlar planlayıp planlamadıkları.