Türkiye'deki İslami dergiler dijital ortamda

Ä°lmi Etüdler DerneÄŸinin (Ä°LEM) 2014 yılında baÅŸlattığı "Ä°slamcı Dergiler Projesi"nin, 1960-1980 dönemini içeren birinci aÅŸaması tamamlandı.

Proje için hazırlanan internet sitesi ve ilk aÅŸama verilerini içeren kitap, Ä°LEM'in Ãœsküdar'daki merkezindeki bir toplantıyla tanıtıldı.

Etkinlikte konuÅŸan Ä°LEM Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Lütfi Sunar, Ä°slamcılığın tarihini eriÅŸilebilir hale getirdiklerini belirterek, "Ä°slamcılık düşüncesi üzerine çokça tartışılan ve yazılan bir konu. Türkiye'de pek çok ideoloji gibi Ä°slamcılık da dergiler üzerine geliÅŸmiÅŸ, ilk teorilerini dergiler üzerinden getirmiÅŸ bir akım. Dolayısıyla dergiciliÄŸin Ä°slamcılıkta yeri büyük ama dergileri bulmak büyük bir dert. 5 yıllık süreci tamamladığımızda, Türkiye'de Ä°slamcı düşüncenin geliÅŸimini, üretimini görünür hale getirmiÅŸ olacağız. AraÅŸtırmacıların da kaynaklara birinci elden ulaÅŸmasını saÄŸlayacağız" dedi.

Toplantının ardından düzenlenen panelde konuÅŸan yazar Vahdettin Işık, Türkiye dışındaki Ä°slamcı dergilerin de arÅŸivlenmesi gerektiÄŸine vurgu yaparak, "Bu ülkede olup biten her ne varsa onları devÅŸirmemiz lazım. Türkiye'deki Ä°slamcı gelenek dışındaki müktesebatla da ilgilenmemiz lazım. Temsil kabiliyeti en yüksek alanlardan biri dergilerdir. Dergiler, iki-üç kiÅŸinin bir araya gelmesinin suç sayıldığı zamanlarda, Anadolu'nun en ücra köşesindeki insanla, en merkezdeki insanın arasındaki en önemli irtibat kanallarındandı" ifadelerini kullandı.

"DİN, 1920'LERDE DEVLETİN YEDEĞİNE ALINMAK VE KULLANIŞLI HALE GETİRİLMEK İSTENMİŞTİR"

İstanbul Şehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Büyükkara da projenin çok büyük bir başarı olduğunun altını çizerek şunları söyledi:

"Türkiye'nin İslamcılık açısından şartları değişkenlik gösteriyor. Türkiye sömürgeciliği tecrübe etmedi. Aynı zamanda bu topraklar, sünni hilafetin sonlandığı topraklardır. Bazı kanunlarla, din toplumdan dışlanmak istenmiştir. Din, 1920'li yıllarda büyük bir güç olarak devletin yedeğine alınmak ve kullanışlı hale getirilmek istenmiştir. Bu durum da bazı İslamcıların yurt dışına çıkmasına, bazılarının evlerine kapanmasına, çok azının cemaatleşmesine, bir kısmının da sisteme entegre olmasına sebep olmuştur."

Marmara Ãœniversitesi Ä°letiÅŸim Fakültesi Öğretim Ãœyesi Mahmut Hakkı Akın ise Ä°slamcı dergilerin ırkçı milliyetçiliÄŸin önüne geçtiÄŸini aktararak, "Necip Fazıl Kısakürek, davasını daima Ä°slam davası olarak adlandırmış ama muhafazakarlık, milliyetçilik ve islamcılığın iç içe geçtiÄŸi bir isimdir. Büyük DoÄŸu dergisi de fikri çeÅŸitlenme konusunda bir örnektir. 1960-80 arası dergilerin yıllara göre artması, insan sayısı ve nicelik anlamında katkının da arttığını gösteriyor" diye konuÅŸtu.

Ä°slamcılık araÅŸtırmalarına yeni açılımlar getirme hedefiyle yolan çıkan proje kapsamında, 50 dergi incelendi ve bunların yaklaşık 3500 sayısı kataloglandı. Projenin ikinci ve üçüncü aÅŸamalarıyla birlikte, 1908'den günümüze kadar yayımlanan Ä°slami dergilerin kolay eriÅŸilebilir bir duruma getirilmesi planlanıyor.

Bu arada proje için hazırlanan www.idp.org.tr internet sitesi de eriÅŸime açıldı.