Dünyada son 5 yılda silahlanma yüzde 14 arttı, Türkiye 6. sırada

Dünya genelindeki artan terör tehdidi ve bölgesel çatışmalar silah satışlarına da yansıdı. Stockholm Uluslararası Barış AraÅŸtırmaları Enstitüsü (SIPRI), silah pazarının en iyi müşteri ve ihracatçı ülkelerini açıkladı. Rapora göre, Hindistan, Suudi Arabistan ve Çin dünyanın en çok silah ithal eden ilk 3 ülkesi, en çok ihrac eden ilk üç ülke de ABD, Rusya ve Çin. Çin silah ihracında da ithalinde de dünya üçüncüsü durumunda.

Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev, bu ay içinde yapılan Münih Güvenlik Konferansı'nda yeni soğuk savaş uyarısında bulundu. Ukrayna ve Ortadoğu'da zaten sıcak savaş sürüyor. Doğu Asya'da Çin'in tutumu komşuları arasında tedirginliğe yol açıyor. Güney Asya'da ise, ezeli rakip ülkeler Hindistan ile Pakistan arasındaki gerginlik varlığını koruyor. Diğer yandan dünya genelinde terör tehdidi nedeniyle güvensizlik artıyor. Dünya çapındaki gerginlik silah satışlarına da yansıyor. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün (SIPRI) açıkladığı son veriler de bu gelişmeyi doğruluyor. Dünya genelindeki silah satışlarını 5 yıllık dönemler halinde inceleyen SIPRI, son 5 yıl içinde silah ihracatında yüzde 14'lük artış kaydedildiğini bildirdi.

En çok ithal eden 20 ülke

En çok silah ithal eden ilk 20 ülke şöyle: Hindistan, Suudi Arabistan, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, Avustralya, Türkiye, Pakistan, Vietnam, ABD, Güney Kore, Cezayir, Mısır, Singapur, Irak, Endonezya, Tayvan, Fas, Venezuela, Azerbaycan, Bangladeş.

Silahları satanlar

Son 5 yıllık dönemde en çok silah ihraç eden 20 ülke ise şunlar: ABD, Rusya, Çin, Fransa, Almanya, Birleşik Krallık (İngiltere), İspanya, İtalya, Ukrayna, Hollanda, İsrail, İsveç, Kanada, İsviçre, Güney Kore, Türkiye, Norveç, Belarus, Güney Afrika, Avustralya.

Türkiye dünyada 6. sırada

Dünya genelinde silah ithalatının büyük kısmı Asya ve OrtadoÄŸu ülkelerine yapıldı. Türkiye ile Ä°ran arasındaki bölgede ağır silah satışı yüzde 61 oranında arttı. 2011 – 2015 yıllarını kapsayan dönemde yalnızca Hindistan 30 milyon nüfuslu Suudi Arabistan'dan daha fazla silah satın aldı. Suudi Arabistan'ın silah ithalatı 2006 – 2010 yıllarını kapsayan döneme göre 3 kat artış gösterdi. Silah ithalatçısı ülkeler listesinde 5 milyon nüfuslu BirleÅŸik Arap Emirlikleri (BAE) ise 4'üncü sırada yer alıyor. BAE'yi 6'ncı sırada Türkiye izliyor.

Listenin kendisini şaşırtmadığını belirten SIPRI uzmanı Pieter Wezeman, DW ile söyleşisinde, bölgedeki ülkelerde iç huzursuzlukların yanı sıra ülkeler arasında da ihtilaflar sözkonusu olduğuna dikkat çekiyor. Bölge ülkelerinin birçoğunun petrol gelirinden ötürü satın alma güçlerinin yüksek olduğunu kaydeden Wezeman, bunun petrol fiyatının gerilemesiyle değiştiğini söylüyor. Kendi milli silah sanayiine sahip olmayan ülkeler, uluslararası pazara bağımlı durumda.

Meksika'nın silah ihracatı üç kat arttı

Meksika'nın ağır silah ithalatı 2006 – 2010 yılları arasındaki döneme kıyasla üç kattan fazla arttı. Bunda, son 10 yılda 100 binden fazla kiÅŸinin hayatını kaybettiÄŸi uyuÅŸturucu savaşı etkili oldu. Meksika'nın özellikle hafif zırhlı araçlara yatırım yaptığını belirten uzman Wezeman, "Bunlar makineli tüfek saldırılarına karşı koruyor ancak füze atışlarına karşı savunmasız" diyor.

Afrika'da yoksulluk silahlanma yarışını önlüyor

Afrika'nın silah ithalatının yarısından fazlasını tek başlarına Fas ve Cezayir gerçekleştiriyor. SIPRI uzmanı Wezeman, karşılıklı güvensizlik nedeniyle iki ülkenin silahlanma yarışına girdiğini belirtiyor. Sahra Altı ülkeler, satın alma güçlerinin düşük olması nedeniyle ağır silah piyasası açısından önemsiz bir piyasa olarak görülüyor. Bu olguyu bir sorun olarak kabul eden Wezeman, barış misyonlarında yer alan Afrika ülkelerinin askerlerini yeterince donatmadığını söylüyor. Ya da BM barış misyonlarının gerektirdiği silahlar yerine rejimlere prestij sağlayacak silahlar satın alınıyor.

ABD silah ihracatında şampiyon

Silah ihracatçısı ülkeler arasında ilk sırada ABD, ikinci sırada ise Rusya geliyor. İki ülkenin geçen döneme kıyasla bu konumlarını daha da pekiştirdikleri dikkat çekiyor. ABD, yüzde 27'lik artışla dünya silah ihracatının üçte birini gerçekleştiriyor. ABD'nin en önemli müşterisi Suudi Arabistan, ikinci sırada BAE, üçüncü sırada ise Türkiye geliyor.

Dünya silah ihracatının dörtte birini Rusya yapıyor. Rusya'nın müşterileri arasında Hindistan, Çin ve Vietnam başı çekiyor. Çin, 2006 – 2010 yıllarını kapsayan döneme göre silah ihracatını yüzde 88 oranında artırdı. Dünya silah pazarındaki payı böylece yüzde 6'ya ulaÅŸan Çin, Fransa'yı geçerek üçüncülüğe tırmandı. Çin'in dünya silah piyasasında önemli bir üretici ülke olarak görülmeye baÅŸladığına iÅŸaret eden SIPRI uzmanı Wezeman, bu geliÅŸmede Çin ürünlerinde artan kalitenin etkili olduÄŸunu kaydediyor. Çin silahlarının baÅŸlıca müşterilerini Pakistan, BangladeÅŸ ve Myanmar oluÅŸturuyor. Çin, Afrika piyasasından aldığı payı da artırma çabası içinde.

Fransa, Almanya, Ä°ngiltere, Ä°spanya ve Ä°spanya gibi Avrupa ülkeleri 2011 – 2015 yılları arasında dünya silah ihracatının beÅŸte birini gerçekleÅŸtirdi. Fransa'nın ihracatı bir önceki döneme kıyasla yüzde 10 dolayında azaldı. Alman silah satışlarındaki gerileme yüzde 50'ye kadar vardı. SIPRI uzmanı Wezeman, bunun baÅŸlıca nedeninin Avrupa'daki ekonomik krizde aranması gerektiÄŸine dikkat çekiyor. Avrupa ülkeleri silahlanmaya ayıracak para bulamıyor. Bu ise Avrupa silah endüstrisine yeni pazarlar bulma baskısını artırıyor. Wezeman, özellikle Alman ÅŸirketlerin silah sistemlerine OrtadoÄŸu ve Asya'da müşteri bulabilmek için yoÄŸun çaba gösterdiklerini vurguluyor.