Obama Erdoğan telefon muamması

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Amerika Başkanı Obama arasındaki son telefon görüşmesi ikili ilişkilerin YPG kıskacında olduğu bir zamanda yapıldı.

1 saat 20 dakika süren görüşmeden sonra iki baÅŸkentten de görüşmenin içeriÄŸine dair  birkaç saat arayla iki ayrı açıklama geldi.

Açıklamalarda 2 yerde farklılık dikkat çekiyordu. Daha doÄŸrusu iki konudan biri Ankara’dan yapılan açıklamada, diÄŸeri de Washington’dan yapılan açıklamada yoktu. Bu iki kritik konudan biri  Türkiye'nin ‘meÅŸrû müdafa hakkıyla’ ilgiliydi.

Türk tarafından yapılan  açıklamada şöyle deniyordu:

"ABD BaÅŸkanı Obama, görüşme sırasında, ABD’nin bir NATO müttefiki olarak, Türkiye’nin ulusal güvenliÄŸini destekleme konusundaki mutlak kararlılığını ifade ederek, Türkiye’nin meÅŸru müdafaa hakkının altını çizdi."

Türk yetkililer, geçen hafta Ankara’da meydana gelen ve 28 kiÅŸinin hayatını kaybettiÄŸi saldırıdan sonra Türkiye’nin bu saldırıyı gerçekleÅŸtirenlere karşı ‘meÅŸru müdafa hakkı’ bulunduÄŸunu dile getirmiÅŸlerdi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Obama’nın ‘Türkiye’nin meÅŸru müdafa hakkı’ndan hiç bahsedilmedi.

Benzer ÅŸekilde Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada dile getirilen bir husus da Ankara’nın açıklamasında yoktu. Bu da, Türkiye’nin YPG’ye yönelik top atışlarıyla ilgiliydi. Amerikan yönetimi, görüşmede Amerika BaÅŸkanının Türkiye’den bu atışları durdurmasını istediÄŸi belirtiliyordu.

Beyaz Saray açıklamasında bu konudaki ifadeler şöyleydi:

"BaÅŸkan Obama, YPG güçlerinin bölgedeki durumdan faydalanarak ilâve bölgeler ele geçirmeye çalışmaması gerektiÄŸini vurgulamış ve Türkiye’ye de bölgedeki topçu atışlarını durdurarak mütekâbil ÅŸekilde itidal göstermesi çaÄŸrısında bulunmuÅŸtur."

Ankara’nın metninde ise Obama’nın Türkiye’den topçu atışlarının durdurmaya çağırdığına dair herhangi bir ifade yoktu.

NTV akÅŸam saatlerinde geçtiÄŸi  ‘ABD ile görüşme metni sıkıntısı’ baÅŸlıklı haberinde Washington’un üzerinde mutabakata varılan metni deÄŸiÅŸtirdiÄŸini duyurdu. Haberde, “ telefon görüşmesinin ardından ortak bir metin üzerinde anlaşıldı ancak ABD tarafından kamuoyuna farklı bir metin açıklandı” ifadeleri kullanıldı. NTV haberin kaynağını açıklamadı.

Cumhurbaşkanlığı açıklaması tam metni:

"ABD Başkanı Obama, görüşmede, 17 Şubat'ta Ankara'da meydana gelen canlı bomba saldırısını ve 18 Şubat'ta Diyarbakır-Bingöl karayolunda askeri konvoyu hedef alan saldırıyı kınayarak, hayatlarını kaybeden askerler ve sivil vatandaşlar için taziye, yaralılar için de acil şifa dileklerini iletmiştir.

ABD Başkanı Obama'ya saldırılar hakkında bilgi veren Cumhurbaşkanı Erdoğan da, terörle mücadele konusunda müttefiklerin dayanışma içerisinde olmalarının önemine işaret etmiştir.

Suriye rejiminin ve YPG'nin son dönemde Suriye'nin kuzey-batısındaki ilerlemesine ilişkin kaygılarını dile getiren ABD Başkanı Obama, bölgede Türkiye ve ılımlı Suriye muhalefeti ile gerilimlere neden olan, DAİŞ'le ortak mücadele çabalarımıza da darbe vuran eylemlere derhal son verilmesi çağrısında bulunmuştur.

ABD BaÅŸkanı Obama, görüşme sırasında, ABD’nin bir NATO müttefiki olarak, Türkiye’nin ulusal güvenliÄŸini destekleme konusundaki mutlak kararlılığını ifade ederek, Türkiye’nin meÅŸru müdafaa hakkının altını çizdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Obama, Suriye'deki çatışmaların durdurulması konusunda Münih'te varılan mutabakatı desteklediklerini vurgulamışlardır.

İki lider, Rusya ve Esed rejimine, ılımlı muhalif güçlere yönelik hava saldırıları gibi provakatif eylemlere derhal son vermeleri çağrısında bulunmuşlardır.
PKK dahil tüm terör örgütlerine karşı işbirliğini artıracaklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Obama, DAİŞ'le mücadelenin ortak hedefleri olduğunu belirtmişlerdir."

Beyaz Saray açıklaması tam metni:

“BaÅŸkan Obama Suriye’deki durum ve terörle mücadele alanında ABD ile Türkiye arasındaki iÅŸbirliÄŸini ele almak üzere bugün Türkiye Cumhuriyeti CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ile bir telefon görüşmesi gerçekleÅŸtirmiÅŸtir. 

BaÅŸkan, 17 Åžubatta Ankara’da düzenlenen ve Türk askeri personelinin ve sivillerin ölümüne ve yaralanmasına neden olan terör saldırısı ile, Diyarbakır’da bir Türk askeri konvoyunu hedef alan terör saldırısını kınamış, taziyelerini ve geçmiÅŸ olsun dileklerini iletmiÅŸtir.

BaÅŸkan Obama, Suriye rejiminin Suriye’nin kuzeybatısındaki ilerlemesine iliÅŸkin kaygılarını belirtti ve Suriye’nin kuzeyinde Türkiye ile ılımlı muhalif güçleri ile tansiyonu artıran ve kuzey Suriye’de IŞİD’le ortak mücadele çabalarımıza darbe vuran eylemelere derhal son verilmesi çaÄŸrısında bulundu. 

BaÅŸkan Obama, YPG güçlerinin bölgedeki durumdan faydalanarak ilâve bölgeler ele geçirmeye çalışmaması gerektiÄŸini vurgulamış ve Türkiye’ye de bölgedeki topçu atışlarını durdurarak mütekabil ÅŸekilde itidal göstermesi çaÄŸrısında bulunmuÅŸtur.

Obama, ABD’nin NATO müttefiki Türkiye’nin ulusal güvenliÄŸini destekleme konusundaki mutlak kararlılığının altını çizdi.

Ä°ki lider, Münih’te düşmanlıkların durdurulması anlaÅŸmasını desteklediklerini belirtti ve Rusya ile Esed rejimine, ılımlı muhalif güçlere yönelik hava saldırıları derhal son vermeleri çaÄŸrısında bulundular. Liderler, PKK dahil her türlü terörizme karşı iÅŸbirliÄŸini derinleÅŸtirme sözü verdiler ve IŞİD’i zayıflatma ve yenilgiye (yıkmak) uÄŸratma hedefini yinelediler (hatırlattılar).”

ABD'nin YPG açıklamaları

ABD DışiÅŸleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Marie Harf, Ekim 2014’te PYD’yi terör örgütü olarak görmediklerini açıklamış, Washington yönetimi Eylül 2015’te de  PYD’nin silahlı kanadı YPG’yi de terör örgütü olarak görmediÄŸini ilân etmiÅŸti.

Türkiye, Ankara’daki saldırıda YPG baÄŸlantısına dair bilgileri Amerikan Büyükelçisiyle paylaÅŸmış ancak Amerikan DışiÅŸleri Sözcüsü John Kirby, bundan sonra yaptığı açıklamada  "[Ankara'daki saldırıda] sorumlunun kim olduÄŸunu onaylayacak ya da reddedecek bir pozisyonda deÄŸiliz. Bu bizim için hâlen ucu açık bir soru’ demiÅŸti.

Sözcü aynı basın toplantısında YPG mensuplarını "IŞİD’e karşı savaÅŸan en güçlü grup" ve  ‘Cesur Kürt savaşçılar’ diye nitelendirmiÅŸti.

DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu, ABD'li mevkidaşı John Kerry ile görüşmesinde, kendisine 'YPG'nin güvenilmez olduÄŸunu' söylediÄŸini aktardı.

Kaynak: Anadolu Ajansı, Al Jazeera