ABD, Rusya, herkes aklını başına almalı

A Haber’e konuÅŸan BaÅŸbakan Yardımcısı Numan KurtulmuÅŸ, "Rusya'sı, Amerika'sı, AB'si, Türkiye'si, Ä°ran'ı, diÄŸer bölge ülkeleri hep beraber bu sürece katkıda bulunmazsa Suriye'deki geliÅŸmeler çok büyük bir bölgesel savaşın, belki bir büyük küresel çatışmanın habercisidir. Bunu bilmek için, söylemek için kâhin olmaya gerek yok. Maalesef mesele, adım adım o tarafa doÄŸru gidiyor. Bir kere daha sesleniyorum, Amerikalılar, Ruslar, diÄŸer güçler; hepsi aklını başına almak durumundadır" dedi.

KurtulmuÅŸ, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki YPG mevzilerini vurmasını da deÄŸerlendirdi. Suriye'deki geliÅŸmelerin, mülteci krizinin Türkiye'de derinleÅŸmesine neden olduÄŸunu söyleyen KurtulmuÅŸ, özellikle Türkiye sınırına çok yakın bölgedeki geliÅŸmelerin, Türkiye'nin bir ulusal güvenlik meselesi olarak algılanması gerektiÄŸini vurguladı.

Oradaki her değişimin bire bir Türkiye'yi ve sınırlarını ilgilendirdiğini dile getiren Kurtulmuş, "Bir gün DAEŞ tarafından silah atılıyor, bir gün PYD tarafından Türkiye sınırlarına doğru saldırıda bulunuluyor. Özellikle PYD'nin hâkim olduğu bölgelerdeki gelişmeler, Türkiye'nin içerisindeki terör gruplarına da ciddi bir şekilde güç, kuvvet veriyor. Bütün bunları sadece Suriye'de olan, uzak bir ülkedeki gelişme olarak göremeyiz. Hemen sınırlarımızın dibinde olan, bire bir Türkiye'yi ilgilendiren ulusal güvenlik meselesi olarak gördüğümüzün bilinmesini isteriz" diye konuştu.

"Türkiye'yi maceraya atacak bir adımın içerisinde olmayı asla düşünmeyiz"

Kurtulmuş, sınır boyunda da üst düzey Türk komutanlarının incelemelerinin olduğunun hatırlatılmasının ardından, bu ziyaretlerin askeri bir operasyonun sinyali olup olmadığının sorulması üzerine, "Türkiye bölgede özellikle bir kara harekâtının olması konusunda son derece hassastır. Suriye'deki denklem karışık bir hâle geldi" dedi.

Türkiye'yi maceraya atacak bir adımın içerisinde olmayı asla düşünmediklerini söyleyen Kurtulmuş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ama sonuç itibarıyla Türkiye, kendi ulusal güvenliği bakımından da büyük bir teyakkuz durumunda olmak durumundadır. Kendisini tehdit eden bütün unsurlara karşı hangi tedbirleri alacaksa bu tedbirleri alarak hazır vaziyette beklemek durumundadır. Bu, Türkiye'nin bir kara operasyonu yapacağı anlamına gelmez. Ama Türkiye sınırın ötesindeki her bir gelişmeyi de çok yakinen takip etmek durumunda. Allah muhafaza, oradan Türkiye'nin sınırlarına, egemenliğine karşı yapılacak bir saldırıya da gerektiği şekilde anında cevabını vermek durumundadır. Bölge, uzunca bir süredir askeri bakımdan son derece hassas bir noktadır. Son derece yüksek bir alarm düzeyinde, orada birliklerimizin olduğu bir bölge. Askeri yetkililerimizin gerekli incelemelerde bulunması da işin tabiatı, doğası gereğidir."

"Herkesin hassas olması, aklını başına alması lâzım"

Suriye'de Suudi Arabistan ile ortak bir askeri operasyonun söz konusu olup olmadığının sorulmasına karışılık Kurtulmuş, "Bunların hepsi varsayım ve birtakım gazetelerde, haber bültenlerinde açıklamalardan ibarettir. Hiçbirisi teyit edilmemiştir. Hiçbirisi de Türkiye açısından şu anda doğru ve geçerli değildir" dedi.

Kurtulmuş, Suriye'de bir iç savaş olduğunu ancak kimsenin artık bir iç savaştan bahsetmediğini kaydederek, şöyle konuştu:

"Suriye'de bir vekâlet savaÅŸları dönemi de vardı o da çok geride kaldı. Artık öyle bir hâle geldi ki Suriye meselesi, eÄŸer buna bir çözüm bulunamazsa, Suriye'de halkın istediÄŸi istikâmette demokratik, katılımcı bir siyasal sistemin kurulmasının önü açılmazsa, bunun için Rusya'sı, Amerika'sı, AB'si, Türkiye'si, Ä°ran'ı, diÄŸer bölge ülkeleri hep beraber bu sürece katkıda bulunmazsa Suriye'deki geliÅŸmeler çok büyük bir bölgesel savaşın, belki bir büyük küresel çatışmanın habercisidir. Bunu bilmek için, söylemek için kâhin olmaya gerek yok. Maalesef mesele, adım adım o tarafa doÄŸru gidiyor. Bir kere daha sesleniyorum, Amerikalılar, Ruslar, diÄŸer güçler; hepsi aklını başına almak durumundadır. Bir masa üzerinde oyun oynar gibi OrtadoÄŸu coÄŸrafyasında 'savaşçılık oyunu' oynanmaz. EÄŸer OrtadoÄŸu coÄŸrafyasında herhangi bir ÅŸekilde 'savaşçılık oyunu' oynarsanız bunun akıbetinin nereye varacağını bilemezsiniz. Rusya'nın Afganistan'ı iÅŸgâlinin ya da Amerika'nın Afganistan'ı ve Irak'ı iÅŸgâlinin planlamalarından ne kadar uzak noktalara gittiÄŸini kendileri daha iyi biliyor. Dolayısıyla bu bölge sadece planların, projelerin üzerinde durduÄŸu gibi, bir savaÅŸ oyunu yapar gibi, savaşın cari olduÄŸu bir bölge deÄŸil. Allah muhafaza, toplumsal bölünmelere son derece açık, dünyanın bütün büyük güçlerinin uçaklarının, gemilerinin, savaÅŸ araçlarının olduÄŸu bir bölge. Sadece bu Suriye ile ilgili bir mesele deÄŸil aynı zamanda DoÄŸu Akdeniz'de kim hâkim olacak savaşının da baÅŸlangıcı olabilir. Burada herkesin hassas olması, aklını başına lâzım. Burada yukarıdan tehdit göndererek, 'Şöyle yaparız, böyle yaparız' diyerek ya da sahadaki birtakım unsurları, terör örgütlerini, silahlı grupları destekleyerek hiç kimse bir sonuç elde edemez."

KurtulmuÅŸ, “Suriye'deki bu bataklığın, Suriye halkının istediÄŸi istikamette demokrasinin inÅŸasıyla kurtulması gerektiÄŸinin” altını çizerek, "Bütün ülkeler, kendi bölgesel ve küresel çıkarlarını uygulama sevdasından vazgeçerek bu sürece destek olması lâzım. EÄŸer bu olmazsa, bu süreçte samimi bir ÅŸekilde Suriye barışının ortaya çıkması uygulanamazsa bundan sonra bütün bölgeyi çok tehlikeli bir dönem bekliyor. Tabii ki Türkiye de bu bölgeye sınır olan, bundan sonraki yoÄŸun çatışmaların olduÄŸu sınır olan bir ülke olarak kendi güvenliÄŸini de her ÅŸeyden, herkesin çıkarından öne koymak mecburiyetindedir. Bunun için teyakkuz hâlinde olacağız, her türlü tedbirimizi alacağız. Ama bu bölgede de bir an evvel barışın saÄŸlanması için gerekli her türlü mesajı vereceÄŸiz" ifadesini kullandı.

"BM sadece temenni eden, kağıt üzerinde bir kurum hâline dönmüştür"

Rusların hava saldırıları sonucu ortaya çıkan göç sorununda Türkiye'nin tavrının ne olacağı sorusu üzerine de Kurtulmuş, ortalığın bu kadar karışık hâle gelmesinin temel nedenlerinden birisinin, dünya sisteminin şu anda herhangi bir sorunu ya da Suriye sorununu çözebilecek bir mekanizmaya sahip olmamasından kaynaklandığını söyledi.

Ukrayna krizi, Yemen krizi, Libya krizi, Suriye krizinin çözülemediğine işaret eden Kurtulmuş, "Koskoca Birleşmiş Milletler var. BM sadece temenni eden, kâğıt üzerinde bir kurum hâline dönmüştür. 'Göçmen sorunu çözülse iyi olur, Suriye'deki çatışmalar çözülse iyi olur.' Nasıl çözeceksiniz? Bunun mekanizmalarını kurun. Eğer siz bu sorunların çözümünü, güç üzerinden bir mekanizma geliştirmeye bakarsanız, o zaman dünyanın bütün orduları, şimdi olduğu gibi buraya gelir" diye konuştu.

"YPG ele geçirdiği yerlerde etnik temizlik yapıyor"

Kurtulmuş, Türkiye'nin, mülteci meselesine başından itibaren bir insani mesele olarak baktığının altını çizerek, çeşitli dönemlerde, dünyanın farklı yerlerinde bu konuda hassasiyetlerin oluştuğunu söyledi.

Mare-Cerablus hattında, nüfusun yoğun olduğuna işaret eden Kurtulmuş, bu bölgenin YPG tarafından alınması durumunda Afrin ile Kobani'nin birleştirilerek tam bir koridor hâline geleceğini söyledi.

"O bölgede Kürt kardeşlerimizin yaşıyor olmasından rahatsız değiliz. Yüzlerce senedir Araplarla, Türkmenlerle orada yaşıyorlar" diyen Kurtulmuş, "Bizim orada karşı çıktığımız ve uluslararası camiaya anlatmak istediğimiz şey şu: Orada YPG ele geçirdiği yerlerde bir etnik temizlik yapıyor. Orada Kürt olmayan unsurları dışarıya çıkarmaya gayret ediyor" dedi.

Kurtulmuş, Azez'in düşmesinin, Türkiye için önemli bir kırmızı hat olduğunu belirterek, "Bu bölgelerin YPG'nin eline geçmiş olması da Türkiye'nin birinci derecede ulusal güvenliğini tehlike altına atar. Bunlara Türkiye seyirci kalmaz. Dikkatli bir şekilde gelişmeleri takip eder" şeklinde konuştu.

“Türkiye'nin bu savaşın bir tarafı hâline gelmesine asla rıza göstermeyiz”

Numan KurtulmuÅŸ, CHP Genel BaÅŸkanı Kemal KılıçdaroÄŸlu ve MHP Genel BaÅŸkanı Devlet Bahçeli'nin, Suriye’ye olası bir kara harekâtı ve PYD'ye yönelik açıklamalarını deÄŸerlendirdi. CHP lideri KılıçdaroÄŸlu, partisinin "savaÅŸa karşı olduÄŸunu" vurgulamıştı.

"Durumun hassasiyetine binaen söylenmiş sözlerdir. Bunların hepsini saygıyla karşılarız. Zaten ulusal güvenliğimiz söz konusu olduğu zaman bütün siyasi partiler, bunlarla ilgili olarak oturacak, konuşacaktır. Bu mesele, bir memleket meselesi, bir ulusal güvenlik meselesi olarak tartışılacaktır. Dolaysıyla biz de 'Yarın kara harekâtına başlayalım, Türkiye bir savaşın parçası olsun' asla bunu istemeyiz. Biz, son derece hassas bir şekilde Suriye'deki gelişmeleri izleriz ama bu gelişmeleri izlerken de eğer Türkiye'nin ulusal güvenliği tehdit altında olacaksa, ona da yönetenler olarak müdahale ederiz. Sonuçta, en az Sayın Kılıçdaroğlu ve Bahçeli kadar biz de bu bölgede bir savaşın olmasına ve Türkiye'nin bu savaşın bir tarafı haline gelmesine asla rıza göstermeyiz, bunu istemeyiz."

KurtulmuÅŸ, “PYD'ye müdahaleye yönelik" bir soruya ise, "Türkiye, kendini, milletimizin ulusal menfaatleri çerçevesinde, herhangi bir maceradan koruyacak ÅŸuurla hareket eder. Ama bu, Türkiye'nin kendi güvenliÄŸini korumak konusundaki hassasiyetlerini de bertaraf etmez. Türkiye bir macerayı gerçekten isteyen ülkelerden birisi olmaz bu bölgede" yanıtını verdi.

Hem Amerika hem de Rusya'nın desteğini alan PYD'nin kendi başına bir unsur olmadığına dikkat çeken Kurtulmuş, PYD'nin, Rusya'nın sadece siyasi değil, askeri desteğini de aldığını söyledi.

PYD’nin, Türkiye'ye ciddi bir ÅŸekilde zarar verebilecek, siyasi ve askeri desteklerinin olduÄŸunu belirten KurtulmuÅŸ, şöyle devam etti:

"Biz buradan şunu söylüyoruz; bugün bu terör örgütü, başka bir terör örgütü, size yakın görünebilir. Terör örgütlerini desteklemekten vazgeçin. Terör örgütlerini desteklemek yerine, o ülkenin gerçekten geleceği için ter döken, mücadele eden, oradaki muhalif unsurları, gerçekten sivil halkın temsil ettiği kadroları önemseyin ve onlarla işbirliği içerisinde Suriye'de bir barış döneminin zeminini hazırlayın. Ama maalesef bizim yıllardır, on yıllardır söylediğimiz şey bir kere daha gerçek oluyor. IŞİD'inden PYD'sine kadar birçok silahlı grup bölgede maalesef, birtakım güçlerden aldığı siyasi desteklerle silah, lojistik destekleriyle sadece Türkiye için bir tehdit değil, bölge ve dünya için küresel ölçekte bir tehdit olma durumuna gelmiş vaziyetteler. Dolayısıyla bu silahı destekleyenlerin de aleyhine döner. Bumerang gibi yarın, bugün IŞİD'i de YPG'si de diğer terör örgütleri de kendisine destek veren unsurlara ciddi şekilde zarar verir, bunun bilinmesini arzu ederiz."

"Büyük güçlerin oyunu"

"Katar Dışişleri Bakanı yaptığı açıklamada, 'Suriye'ye yönelik bir kara operasyonunun giderek aciliyet kazandığını, bu tip planlamaların ABD'nin katılımıyla yapıldığını' söyledi. Böyle bir planlamadan haberiniz var mı? Kara operasyonuyla ilgili açıklamaya yönelik yorumunuz nedir" sorusu üzerine ise Kurtulmuş, "Safha safha, adım adım çok taraflı bir çatışma ortamına doğru Suriye'nin çekildiği aşikâr. Ümit ederiz ki, bu anlamda bir kara operasyonuna gerek olmadan, Suriye'de barış sağlayacak bir sonuç elde edilir" yanıtını verdi.

Kurtulmuş, bölgede uzun bir süredir devam eden çatışmaların arkasındaki gerçekleri ikinci bir "Sykes-Picot Anlaşması"na benzeterek, şöyle konuştu:

"Yani bir asır evvel yarım kalan hesabı birileri kapatmaya çalışıyor. O da nedir? 1990-1991'den itibaren, soğuk savaş bittikten sonra savaş bu coğrafyaya geldi. Afganistan, arkasından Irak'ın işgâliyle birlikte gelişen süreç ve bu bölgede iki fay hattı üzerinden çatışma alanları oluşturuldu. Biz o zamanlar da bunu söylüyorduk, 20-25 sene evvel de bunları söylüyorduk. Ama maalesef 25 sene içerisinde bunlar gerçek oldu. Önce etnik çatışmalar üzerinden bir takım fitiller ateşlendi. İşte bölgedeki etnik mücadelelerin bu kadar güçlenmesinin temel sebebi budur. YPG ya da PYD bu kadar büyük bir etnik kimliği açık olan bir kuruluş olmasına rağmen, nasıl oldu da bu kadar büyük bir destek aldı kısa bir süre içerisinde? Bunun cevabı, bu defteri, hesabı kapatmak isteyen büyük güçlerin oyununun bir parçasıdır."

Kaynak: AA