Türkiye ve İsrail yeniden görüşüyor

NTV'nin haberine göre, Ä°srail ve Türkiye’den müzakere temsilcileri, iliÅŸkilerin normalleÅŸtirilmesi çerçevesinde yürütülen görüşmelerin devamı için yeniden bir araya geldi. Görüşmelere Türkiye tarafından DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸarı Feridun SinirlioÄŸlu katıldı. Ä°srail tarafından ise BaÅŸbakan Binyamin Netanyahu’yu temsilen Joseph Ciechanover ve Milli Güvenlik Danışmanı Jacob Nagel görüşmelerde yer aldı.

Al Jazeera'nin ulaÅŸtığı Ä°srail DışiÅŸleri kaynakları, tarafların Ä°sviçre’nin Cenevre kentinde çarÅŸamba günü buluÅŸacaklarını doÄŸrulamıştı. Türk DışiÅŸleri, Al Jazeera’nin konuya iliÅŸkin sorusuna, "Ne doÄŸruluyoruz, ne de yalanlıyoruz" yanıtını vermiÅŸti.

'İki önemli engel var'

Haberi ilk duyuran Ä°srail gazetesi Haaretz’e bilgi veren üst düzey bir Ä°srailli yetkiliye göre anlaÅŸma neredeyse tamamlandı ancak iki önemli engel var. Bunlardan birincisi, Türkiye’nin Gazze Åžeridi’ne serbest eriÅŸim hakkı istemesi.

Türk gemilerinin doÄŸrudan Gazze’ye eriÅŸim talebi, Ä°srail’in kabul etmeye hazır olmadığı bir adım. Bunun da iki sebebi var: Hem Ä°srail’in Gazze’ye uyguladığı ablukayı kaldırmak istememesi hem de Mısır’ın Türkiye’yi Gazze’de müdâhil görmek istememesi.

Haaretz’e göre ikinci engel Hamas’ın Türkiye’deki faaliyetleri. Ä°srail, her ne kadar Türkiye Hamas yetkilisi Salah Aruri’yi sınır dışı etmiÅŸ olsa da Ä°stanbul’da halen aktif bir Hamas merkezi olduÄŸuna ve örgüte para topladığına inanıyor. Ä°srail, Türkiye’deki Hamas faaliyetlerinin sonlandırılmasını talep ediyor.

'İki taraf da özverili olmalı'

Ä°srail BaÅŸbakanı Netanyahu, salı günü yaptığı açıklamada görüşmelerde somut adım atılabilmesi için her iki tarafın da özverili olması gerektiÄŸini söyledi. Sınır güvenliÄŸi ile alâkalı konuÅŸmasında ayrıca Türkiye ile iliÅŸkilere de deÄŸinen Netanyahu, “Tüm komÅŸularımızla normalleÅŸme isteriz fakat bu çift yönlü bir yoldur” dedi.

Yahudi heyet Erdoğan ve Davutoğlu ile görüştü

Salı günü, ABD’nin önde gelen Yahudi kuruluÅŸlarının çatı örgütü ‘Conference of Presidents’ adlı gruptan Malcolm Hoenlein baÅŸkanlığındaki heyet, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve BaÅŸbakan DavutoÄŸlu ile görüşmüştü.

Yahudi ABD vatandaÅŸları arasında önde gelen isimlerden biri olan Hoenlein, aynı zamanda Netanyahu’ya yakın bir isim. Görüşmeyi önceden Ä°srail BaÅŸbakanlık Ofisi’ne bildiren Hoenlein, Netanyahu’dan CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve BaÅŸbakan DavutoÄŸlu’na özel mesajlar iletmekle görevlendirildi.

ABD de devrede

Ä°srail donanmasının 5 yıl önce Gazze’ye giden Mavi Marmara gemisine saldırısıyla bozulan iliÅŸkilerde ABD de son dönemde normalleÅŸme için baskısını artırdı.

ABD BaÅŸkan Yardımcısı Joe Biden’ın Türkiye ziyaretinde Türk yetkililerle bu konuya da deÄŸindiÄŸi ve Biden’ın yaklaşık iki hafta önce Netanyahu’ya temaslarının sonuçlarını aktardığı biliniyor.

Biden, Davos’ta Netanyahu ile yaptığı görüşmelerde çoÄŸunlukla Türkiye hakkında konuÅŸmuÅŸ ve Davos Forumu sonrası Türkiye’ye gelerek Netanyahu’nun mesajlarını Türk tarafına aktarmıştı.

Doğu Akdeniz gazı

Ä°srail yakın zamanda keÅŸfedilen iki doÄŸalgaz rezervinden çıkarılacak gazı Türkiye üzerinden taşıma fikrine sıcak bakıyor. Ocak ayı sonunda Yunanistan-Ä°srail ve Güney Kıbrıs zirvesinden, Ä°srail’den Güney Kıbrıs’a inÅŸa edilecek boru hattıyla ilgili somut kararlar Ã§Ä±kmıştı.

Gazın Kıbrıs’tan sonra taşınacağı rota için zirvede ‘Yunanistan’ ismi zikredilse de Ä°srail Enerji Bakanı Türkiye’yi iÅŸaret etti. Al Jazeera’ye konuÅŸan Ä°srailli kaynaklar da Türkiye’nin durumunu hesaba katarak görüşmelerin yapıldığını söyledi.

O görüşmeler sonrası Netanyahu, "Geçmişte Türkiye ile İsrail'in iyi ilişkileri vardı. Bunun bozulmasını istemezdik. Bozulmasının sebebi de biz değiliz. Türkiye tarafından bir politika değişikliği varsa, bunu memnuniyetle karşılarız" demişti.

Kaynak: NTV, Al Jazeera, Haaretz