Vatikan ile Türkiye arasında ilk yakınlaşma

Vatikan’dan yapılan resmi bir açıklamada, Roma’da Ermeni terör örgütü Asala tarafından öldürülen büyükelçi Taha Carım suikastı gibi terör olayları kınanırken,Türkiye’nin, tarihi gerçeklerin anlaşılması için arÅŸivlerini açma tezi de övüldü.

Papa da Türk halkına sıcak mesajlar verdi. Türkiye Katolik Ruhani Reisler Kurulu Basın Sözcüsü ve Kültür AtaÅŸesi AraÅŸtırmacı Rinaldo Marmara ve Canan ParmaksızoÄŸlu’nun, Vatikan Gizli ArÅŸivleri’nden faydalanarak yazdığı “Ä°lk Çanakkale Zaferi 1657” adlı kitabı Salı günü Vatikan’da tanıtıldı.

DoÄŸu kiliseleri ile iliÅŸkilerden sorumlu Papalık makamı olan DoÄŸu Kiliseleri Kongregasyonu’ndaki tanıtıma, Vatikan’dan üst düzey isimler de katıldı. DoÄŸu Kiliseleri Kongregasyonu BaÅŸkanı Kardinal Leonardo Sandri, Vatikan DışiÅŸleri Bakanı Paul Richard Gallagher, Vatikan Gizli ArÅŸivleri’nden Gianfranco Armando’nun yanı sıra, Türkiye’nin Vatikan BüyükelçiliÄŸi MüsteÅŸarı Celal DoÄŸan da konuklar arasındaydı. 

KÄ°TAP PAPA’YA SUNULDU

Ä°talyancaya “La Squadra Pontificia ai Dardanelli (Papalık Donanması Çanakkale BoÄŸazı’nda” adıyla çevrilen kitap, Papa Francesco’ya da hediye edildi.

Rinaldo Marmara ve kitabın çıkmasına katkı saÄŸlayan New East Foundation (Yeni DoÄŸu DerneÄŸi) BaÅŸkanı ve Yazar Atılgan Bayar, bu sabah Vatikan’ın ünlü Aziz Petrus Meydanı’ndaki geleneksel kabul gününde binlerce kiÅŸiyle bir araya gelen Papa Francesco’ya bu eseri hediye etti.

Rinaldo Marmara, bu sırada Papa’nın kendilerine, “Türk halkını seviyor ve takdir ediyorum” dediÄŸini aktardı. 

1915 OLAYLARI İÇİN TÃœRKÄ°YE’NÄ°N ARŞİVLERÄ° AÇMA TEZÄ°NE ÖVGÃœ

Vatikan da, kitabın Papa’ya sunulmasına iliÅŸkin resmi bir açıklama yayımladı. 

Rinaldo Marmara’nın, kitabın tanıtımı sırasında amacının, Vatikan Gizli ArÅŸivleri ile Vatikan Kütüphanesi’nin Türk araÅŸtırmacılar ve tarihçiler için kullanılabilir hale gelmesini saÄŸlamak olduÄŸunu söylediÄŸi aktarıldı. 

Açıklamada bu kitabı, tarihin acılı hatırasının yanı sıra, bilimsel araştırmanın önemi ve hakikate hizmet etmesi ve işbirliği ile karşılıklı anlayış köprüleri kurulması için arşivlerin açılmasının önemini de gösterdiği ifade edildi.

Bunun ışığında Türkiye’nin, 1915 Olayları’nda yaÅŸananların anlaşılabilmesi için Ermenistan’la karşılıklı arÅŸivlerin açılması tezinin övüldüğü ifadelerin de kullanıldığı açıklamada şöyle denildi:

“Türkiye’nin, 1915’teki trajik olaylar da dahil, dini ve etnik kimliÄŸi ne olursa olsun savaÅŸ ve çatışmalara katılan tüm tarafların acıları, tarihi olayların daha iyi anlaşılması niyetiyle ilgili tarafların tarihçileri ve araÅŸtırmacılarının hizmetine kendi arÅŸivlerini kullanılır hale getirmesi konusundaki kararlılığı dikkate alınıyor ve takdir ediliyor.”

ASALA’NIN BÃœYÃœKELÇİYÄ° ÖLDÃœRMESÄ°NE KINAMA

Tarihin acı gerçeklerinin unutulmamasın gerekliliÄŸini de vurgulayan Vatikan, 1977 yılında Ermeni terör örgütü Asala’nın gerçekleÅŸtirdiÄŸi Vatikan Büyükelçisi Taha Carım suikastı olayında da olduÄŸu gibi, gerek uzak gerekse de yakın geçmiÅŸteki acı dolu anıların, halen kurbanlar verilen bugünkü terör ve ÅŸiddet eylemlerini kınamaya kendilerini sevk ettiÄŸini kaydetti.

Vatikan bu noktada, Tanrı adına nefretle iÅŸlenen ÅŸiddet olaylarının ve terörizmi de hatırlatarak, Papa Francesco’nun, Hristiyanlar ve Müslümanların kardeÅŸ olduÄŸuna iliÅŸkin bir açıklamasını da anımsatarak, “Bu sözler, iyi niyetli tüm insanlara kardeÅŸliÄŸi, dayanışmayı, merhameti ve ÅŸiddete karşı ortak bir tavır almasını ve teyit etmesini hatırlamasına ilham kaynağı olabilir” ifadelerini de kullandı.

VATÄ°KAN: “YAKINLAÅžMA NÄ°YETÄ°”

TÃœRKÄ°YE: “TÃœRKÄ°YE’YÄ° KAZANMAKTAN YANA BÄ°R AÇIKLAMA”

Türk gazetecilerin sorusu üzerine konuÅŸan Vatikan Basın Sözcüsü Peder Federico Lombardi ise yaptıkları bu açıklamanın, iki ülkenin yakınlaÅŸmasına yönelik “bir niyet göstergesi” olduÄŸu yorumunu yaptı.

Türk diplomatik kaynaklar da Vatikan’ın bu açıklamasının, kesinlikle Türkiye ile iliÅŸkileri “daha normal boyuta” getirmeye yönelik bir iÅŸaret olduÄŸunu, Türkiye’yi kazanmaktan yana, gayet olumlu ifadeler içeren bir metin olduÄŸunu kaydetti.

Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Åžehir Devleti BaÅŸkanı Papa Francesco, 1915 Olayları’nın 100’üncü yıldönümü münasebetiyle 12 Nisan 2015 tarihinde Vatikan’da düzenlediÄŸi bir ayinde, “soykırım” ifadesini kullanmış, Türkiye diplomatik bir tavır alarak, buradaki büyükelçisi Mehmet Paçacı’yı geri çekmiÅŸti.