Cenevre'de neler konuÅŸulacak?

Suriye meselesi üzerine yoğunlaşacak olan Cenevre görüşmeleri, PYD'nin toplantıya davet edilip edilmeyeceği ve çıkan tartışmalar yüzünden 4 günlük bir gecikmeyle bugün başlayacak.

Habertürk'ün haberine göre; Bir süredir dünyanın gündeminde olan Cenevre görüşmeleri bugün baÅŸlayacak. Normalde 25'inde baÅŸlayacak olan görüşmeler kimlerin davetli olacağı ve temsiliyet tartışmaları yüzünden 4 gün gecikmeli olarak baÅŸlayacak.

KÄ°MLER KATILACAK? 

Türkiye, PYD'nin görüşmelere katılmasını istemiyor. Rusya ise siyasi ve militer anlamda desteklediği PYD'nin görüşmelere gelmesinde ısrarcı. Lavrov dün yaptığı açıklamada, "PYD olmadan Cenevre görüşmelerinden bir sonuç alınmasının zor" olduğunu söyledi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise PYD'nin davetli olması halinde Türkiye'nin toplantıyı boykot edeceğini açıkladı.

Türkiye'nin 'kırmızı çizgi' olarak gördüğü PYD'nin görüşmelere çağırılmayacağı ortaya çıktı. Ancak PYD'nin en büyük bileşeni olduğu Suriye Demokratik Meclisi'nin eş başkanı Haytam Menna görüşmelere davet edildi.

Davetiyeleri gönderen BirleÅŸmiÅŸ Milletler Özel Temsilcisi De Mistura, Rusya'nın istediÄŸi bazı gruplara da davetiye gönderdi. 

Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar'ın da aralarında bulunduğu Riyad'da toplanan "Suriye muhalefet heyeti"ni oluşturan ülkelere davetiye gitti. Ancak bu ülkeler de davet edilecek ülkeler konusunda tepkili.

NASIL GERÇEKLEÅžECEK? 

Suriye rejimi ve muhalefet arasında gerçekleÅŸecek görüşmenin detayları da belli olmaya baÅŸladı. Suriye'de Esed ve müttefiklerini temsil eden heyet ile “muhalif heyet” aynı masanın etrafında oturmayacak.

Farklı odalarda  yer alacak iki grup arasında BM görevlileri arabulucu rolünü üstlenecek.

Türkiye'nin Cenevre görüşmelerinde yer alması Viyana toplantısında kararlaÅŸtırılmıştı. Ancak Viyana toplantısında bulunan ülkeler Cenevre görüşmelerine davetli deÄŸil.Cenevre'nin ardından "Suriye'nin dostları" grubunu oluÅŸturan 20 ülke 11 Åžubat'ta toplanarak Cenevre görüşmelerini konuÅŸacak. Yeni strateji esas olarak bu toplantıda belli olacak. 

Bu kadar yıl süren bir sorunun çözümünün tek toplantıda gerçekleşeceğini beklemek iyimserlik olur. Ancak uzmanlar toplantıların 3 ay içerisinde sonuçlanabileceğini öngörüyor.

 GÃœNDEM NE OLACAK? 

Görüşmeler, yönetim ve Ä°nsani konular olmak üzere iki baÅŸlıkta toplanacak. Yönetim baÅŸlığı altında Suriye'de oluÅŸturulabilecek yeni anayasa, ülkenin yeni sistemi gibi konular konuÅŸulacak. 

Ä°nsani Konular baÅŸlığında ise çatışmaların durması, insani yardımın ulaşılabilir olması, Madaya gibi bölgelere acil insani ihtiyacın gönderilmesi gibi konular tartışılacak. 

Profesör Doktor Ersin Onulduran'ın açıklamaları şöyle:

BeÅŸ yıl süren çok kanlı geçmiÅŸi olan bir savaşın iki gün içerisinde konferansla sona erdirilmesi kolay deÄŸil ama güzel bir adımdır.  SavaÅŸan konuÅŸmayan grupların aynı masa etrafında buluÅŸmaları olumlu bir durum. Bu buluÅŸma Türkiye'nin de büyük katkısıyla ABD ve Rusya'nın baÅŸarısı olarak görülebilir.PYD konusunda benim düşüncem biz Türkiye olarak uluslararası komiteye baÅŸta biraz karışık sinyaller verdik. Önceleri PYD ile ilgili olumlu adımlar atarken, birden bire karar verdik ki bu PYD PKK ile neredeyse kuzen dolayısıyla terörist örgüt. Bu karışık sinyalleri Batılılar anlayamadı. Geçen hafta gerçekleÅŸen Biden ziyaretinde de bunu açık olarak gördük. Biden PYD terörist organizasyondu diyemedi. Bu noktada Türkiye'nin dünyaya karışık bir mesaj verdiÄŸini söylemeliyiz.Ancak son durumdaki Türkiye'nin kararlı tutumu tebrik edilmelidir çünkü sıkı durduk. DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu'nun dünkü ültimatomu iÅŸe yaradı ve PYD toplantıya çağırılmadı. 

Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Köni'nin açıklamaları şöyle:

Ben Cenevre'deki ilk görüşmelerden bir sonuç çıkacağını düşünmüyorum. Bu tarz görüşmeler uzun süreler alır.  4-5. görüşmeden sonra bir sonuç çıkabilir bu da 6 ay daha sürebileceÄŸi anlamına geliyor. Çözüm için hem Esad güçlerinin hem Türkiye'nin yumuÅŸaması ve ilerlemesi gerekiyor. Türkiye bu ÅŸartlar altında Suriye'deki durumu kabul etmez. İç siyasetteki sebeplerden dolayı Türkiye PYD konusunda taviz vermez ve direnen taraf olur.Suriye'de bölünme olacağını düşünmüyorum. Irak gibi bir yapı gerçekleÅŸebilir, üçlü federal bir yapı oluÅŸabilir. Ben bu toplantılarda bölgeyi rahatlatacak kısa dönemli bir çözüm bulunacağına inanıyorum.Rusya PYD'ye açıktan destek vermiyor eÄŸer verirsek Türkiye Kafkaslardaki olaylara dahil olur diye düşünüyor. Ancak yavaÅŸ yavaÅŸ desteÄŸini arttırıyor. Rusya'nın verdiÄŸi psikolojik destek zaten yeterli.Türkiye ile Rusya iliÅŸkilerinin hemen düzelmesi mümkün deÄŸil. Bizim okulda 'Uygulanan stratejilerin beklenmeyen sonuçları' diye bir dersimiz var. Türkiye Rusya ile bunu yaÅŸadı.