Irak: Petrol fiyatları gelirin yüzde 70'ini götürdü

Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asım Cihad, petrol fiyatlarında gerçekleşen düşüşün Irak ekonomisini büyük ölçüde etkilediğini belirterek,"Petrol fiyatlarındaki düşüşten dolayı ülke gelirimizin yüzde 70'ini kaybettik" dedi.

Irak'ın milli ekonomisinin birçok alanın büyük zarara uğradığını aktaran Cihad, Bağdat'taki Petrol Bakanlığı binasında konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.

Ãœlke ekonomisinin temel ölçüde petrol ihracatına dayandığını dile getiren Cihad, petrol fiyatlarındaki düşüşü global bir konu olarak deÄŸerlendiklerini ancak bu durumun Irak gibi petrol üreten ülkeleri vurduÄŸunu ifade ederek, petrol fiyatındaki düşüşün ülkedeki birçok kalkınma projesini de sekteye uÄŸrattığını dile getirdi.

Irak'ın 2016 bütçesinde petrolün varil fiyatının 45 dolara satılmasının düşünüldüğünü belirten Cihad, "Fakat halihazırda anormal bir durumla karşı karşıyayız. Uzmanlar, bu kadar düşüşü beklemiyorlardı. Bu durumun, Irak ve bazı ülkelerin ekonomisini zarara uÄŸratmak için uluslararası siyasi boyutunun da olduÄŸunu düşünüyoruz. Sonuç itibarıyla da durumdan en büyük zararı Irak görüyor" görüşünü savundu.

“Büyük miktarda petrol düşük fiyata satılıyor”

Petrol fiyatlarındaki düşüşün bölgesel geliÅŸmelerle de iliÅŸkili olduÄŸunu kaydeden Cihad, ülkesinin sorunun çözümüne katkı saÄŸlamak için devlet harcamalarını azaltma, tarım ve sanayi alanlarını kalkındırma yoluna gittiÄŸini dile getirerek, "Petrol üretimini artırma konusunda hiçbir sorunumuz yok. 2015'in Kasım ayında günlük 3 milyon 300 bin varil petrol üretimi yaparak en yüksek oranı yakaladık. Asıl sorun, fazla miktarda petrolü çok düşük fiyata satmamız" deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Cihad, bu yılın ortasında Irak'ın günlük petrol satışının 4 milyon 50 bin varili bulmasının hedeflendiÄŸini aktardı.

Bağdat ile Erbil arasındaki petrol anlaşmasının durumu

BaÄŸdat'taki merkezi yönetim ve Erbil arasında 2014'te imzalanan petrol anlaÅŸması ve halihazırdaki seyri hakkında konuÅŸan Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Cihad, ÅŸunları kaydetti:

"Irak merkezi hükümeti, IKBY ve diÄŸer petrol üreten illere karşı verdiÄŸi vaatleri yerine getiriyor. Maalesef bu anlaÅŸmaya bölgesel yönetim uymadı. Sürekli belirli gerekçeler sunuyorlar ama sonuç itibarıyla bunlar ülkenin milli çıkarına hizmet etmiyor. AnlaÅŸmaya göre, IKBY, 300 bin varili Kerkük ve 250 bin varili de IKBY petrolünden olmak üzere günlük toplam 550 bin varili Irak Petrol Bakanlığına teslim edecekti. Lakin IKBY, üzerinde anlaşılan bu miktarın tamamını BaÄŸdat'a teslim etmedi. Bunun teslim ettiÄŸi yarısından azını da mayıs ayında tamamen kesti. Merkezi hükümet, IKBY'ye karşı vaatlerini bu yaptıklarından dolayı nasıl yerine getirebilir ki?"

Cihad, IKBY'nin Mayıs ayı öncesi de petrol ihracatı konusunda merkezi hükümete müracaat etmediÄŸini belirterek, "2016 yılında IKBY'nin 550 bin varil petrolü BaÄŸdat'a teslim etmesine uyum saÄŸlamasını bekliyoruz. Bu anlaÅŸmaya baÄŸlılığını da bu ay sonunda deÄŸerlendirmeye alacağız. IKBY'nin buna uyum saÄŸlamamasından hem merkezi yönetimin bütçe gelirinin hem de kendisinin etkileneceÄŸini düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

"Beraber hareket etmemiz gerekir"

BaÄŸdat'a danışmadan petrol ihracı yapan IKBY'nin bu adımının uluslararası normlara da aykırı olduÄŸunu savunan Cihad, "Ulusal egemenliÄŸi olan bir devlette bulunduÄŸumuzu düşünmemiz lazım. Irak, Uluslararası Åžeffaflık Örgütü'ne üyedir ve ihraç edilen miktar ile elde edilen gelirleri bu örgüte düzenli olarak teslim etmekle mükelleftir. Fakat ülkenin orta ve güneyindeki bu verileri teslim derken, IKBY'nin petrol ihracı konusunda hiçbir veriye sahip deÄŸiliz. Karşı karşıya bulunduÄŸumuz ekonomik kriz ve terör sorunuyla baÅŸa çıkmamız için beraber hareket etmemiz gerekiyor" ÅŸeklinde konuÅŸtu.

IKBY'nin bu yıl sonunda Kerkük'ten doÄŸalgaz ihracatına baÅŸlayacağını da hatırlatan Cihad, "Irak Petrol Bakanlığının onayı ve koordinasyonu olmadan IKBY'nin bu konuda ihraç yapma hakkı yok. Irak hükümetinin haberi olmadan devlet servetinin ihracatı kabul görmez. Bu, açık bir ihlal olur" görüşünü dile getirdi.

"IKBY, Irak'ın ayrılmaz parçasıdır"

Cihad sözlerini şöyle sürdürdü:

"IKBY, Irak'ın ayrılmaz bir parçasıdır. Ãœlke olarak ÅŸu anki temel önceliÄŸimiz DAEÅž çeteleriyle savaÅŸmak ve bunları ülkeden püskürtmek. Merkezi hükümet tüm il ve bölgelerin hamisi konumunda kalacak ve egemenliÄŸine karşı atılan adımlara karşı düşman gibi davranmaz. EgemenliÄŸi zedelense de hoÅŸgörülü davranır ve tüm sorunların çözümü için diyalog yolunu tercih eder. IKBY'den de petrol ihracatı ve diÄŸer konularda BaÄŸdat'tan bağımsız ÅŸekilde davranması ve karar alması risklerinin farkında olmasını temenni ediyoruz."

Basra ve güney illerdeki petrol ihracı konusunda ise Cihad, oradaki ihracatın planlar dahilinde seyrettiÄŸini ve bu hususta daha önce gerçekleÅŸmeyen rekor rakamlara ulaÅŸtıklarını söyledi. 

Bağdat ile Erbil yönetimleri arasında uzun yıllar sonra 2014 yılında tarihi olarak nitelenen stratejik petrol anlaşması imzalanmıştı. Bu anlaşma gereği Erbil'in günlük olarak Bağdat'a ihraç ettiği Kerkük petrolünden 300 bin ve IKBY'den 250 bin varil olmak üzere toplam 550 bin varil petrol teslim etmesi gerekiyor. Ancak anlaşma sonrası da sorunlar devam etmiş ve her iki taraf bir birini anlaşmaya sadık kalmamakla suçlamıştı.

Beyci Petrol Rafinerisi 

IŞİD’in uzun süre elinde bulundurduÄŸu ülkenin en büyük rafinerisi Beyci'nin, Irak güvenlik güçlerinin kontrolünde bulunduÄŸunu söyleyen Cihad, rafinerinin çatışmalardan dolayı büyük hasar gördüğünü ve halen atıl durumda olduÄŸunu dile getirdi. Cihad, "Bakanlık olarak, içinde bulunduÄŸumuz ekonomik krizden dolayı rafinerinin ancak küçük çaplı hasar gören bölümlerini onarmaya baÅŸladık" bilgisini verdi.

Salahaddin iline baÄŸlı Beyci kasabası ve Irak'ın en büyük rafinerisi, Irak güçleri tarafından geçen yıl ekim ayında IŞİD’den geri alınmıştı.

Kaynak: AA