Ankara'daki Suriyelilerin, yaşam mücadelesi

Ankara'da Suriyelilerin büyük çoğunluğu Altındağ ilçesine bağlı Siteler bölgesinde ikamet ediyor. Siteler bölgesi ağırlıklı olarak mobilya sanayisinin bulunduğu yer olma özelliği taşıyor. Ahşap ve tekstil gibi ayrı çalışma alanlarının olduğu bölge Türkiye'nin hatta Avrupa'nın en büyük mobilya sanayi bölgelerinden birisi. Bölge içerisinde bulunan Önder ve Hacılar mahallelerinde ev kiralarının ucuzluğu ve sanayide iş bulabilme ihtimalinin yüksek olması Suriyelilerin bu bölgeye yerleşmesindeki temel faktör. Bu mahallelerde yaşamakta olan Türkiye vatandaşlarının çoğunluğu da aynı sanayide çalışıyor. Yani onlar için Suriyeliler hem komşu, hem mesai arkadaşı olmuş durumda.

Ancak burada yaÅŸayan iki halkın birbirine alışma ve entegre olma sürecinde öldürme, kaçırma, bıçaklama, tecavüz ve evlerin yakılması gibi pek çok olay yaÅŸandı ve yaÅŸanmaya da devam ediyor. Siteler mahallesindeki durumla ilgili sahada yardım ve insan hakları faaliyetlerinde bulunan "Mazlumder Ankara Åžubesi Mülteci Komisyonu Koordinatörü" ve "Ankara SavaÅŸ MaÄŸduru Mültecilerle Dayanışma Grubu" üyesi Salih Çetin Ä°slami Analiz'e açıklamalarda bulundu. 

Suriyelilerin buradaki problemlerinin başında barınma geliyor. Hiç kimse evini Suriyeliye vermek istemiyor, kiralık ev bulamıyorsunuz. Kontratı kendi üzerinize de alsanız 3 aylık peÅŸin ödeme de yapsanız, evde Suriyelinin kalacağını duyunca vazgeçiyor ev sahipleri. Kendilerine göre pek çok izahı olsa da siz bunu vicdansızlık olarak tanımlıyorsunuz ve oturmadıkları tek göz evleri 2012'de 150 TL'den kiraya veren, bu fiyatı bugün Suriyeliler geldiÄŸi için 450 TL yapan ev sahibine de vicdan sahibi demek durumunda kalıyorsunuz. Ãœstelik evi verirken en az 3 kira bedeli para alıyorlar, bu para ne depozito ne baÅŸka bir ÅŸey, tam olarak haraç. Mahalleye gelip de ev sahiplerinin bu tutumu ile karşılaÅŸanlar 'aracı' denen Suriyelilere gidip fahiÅŸ fiyatlara evler tutuyorlar. Aracı denilen kiÅŸi, hayır kuruluÅŸlarının, insanların verdikleri yardım malzemeleri ile evi donatıyor ve gelen kiÅŸiye 2.500-4.500 TL arası deÄŸiÅŸen fiyatlardan evi devrediyor. Devirden sonra peÅŸinat ödeyip baÅŸka bir ev tutup öğrenmiÅŸ olduÄŸu hayır kuruluÅŸlarından gene yardım talep edip baÅŸka bir evi doldurup satıyor ve bu daimi olarak devam ediyor. Maalesef insanlar bu kiÅŸilere mecbur bırakılıyor.

Gasp olayları, çeteleÅŸme ve taciz de had safhada. Özellikle Suriyelilerin haftalıklarını aldığı cumartesi günleri eve dönüş yolunda yaÅŸanan gasp olaylarının ardı arkası kesilmiyor. Bir yıldır irtibatta bulunduÄŸumuz bir ailenin erkek bireyi, iki hafta önce gün ortası ana cadde üzerinde gaspa direndiÄŸi için 10 kiÅŸilik bir grup tarafından lince uÄŸramış, beyin kanaması geçirmiÅŸ, yoÄŸun bakıma kaldırılmıştı. Karakolda ÅŸikayette bulunurken “Yapanları tanıyor musun? Adreslerini biliyor musun?” sorusuna evet cevabı vermiÅŸ lakin görevli emniyet personeli buna dair bir iÅŸlemde bulunmamıştı. Bunun gibi pek çok vaka yaÅŸanıyor ancak saldırganlar bilinmesine raÄŸmen ne bir muamele var ne de bir tedbir alınıyor.

Peki sivil toplum kuruluÅŸları yaÅŸanan bu maÄŸduriyetlerin giderilmesi için bölgede çalışmalar yürütüyor mu?  

Bölge özelinde pek çok dernek, vakıf, insiyatif ve sivil oluşumlar insani yardım çalışmaları yürütmekte. Ayni ve nakdi yardım daimi olarak gerçekleşiyor fakat bunlar yeterli değil. Bölgede eğitim, yabancı dil, entegrasyon, psikolojik destek, rehabilitasyon, meslek edindirme ve hukuki destek alanlarında yardım faaliyetleri çok kısıtlı hatta bazıları hiç yok. Eğitim alanında; Suriyelilerin kendi açtıkları 2 okula destek sunarak, yabancı dil alanında ise bölgeye yine Suriyelilerin kendi açtıkları kurslarda Türkçe dersi vererek faaliyet yürütülüyor. Lakin açılan kurslar yıl doldurmadan kapanıyor, devam sağlanamıyor. Devlet kurumları arasında yaşanan koordinasyon problemi, sahada çalışan insani yardım grupları arasında da yaşanıyor. Birbirinden habersiz ve özensiz olarak gerçekleşen yardımlar bazı zamanlar sömürüye açık hale geliyor ve ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmak üzere emanet edilen yardımlar kötü niyetli kişilerin eline geçebiliyor. Koordineli çalışma hususunda ise gruplar arası yaşanan usül tartışmaları, kişiler arası ayrılıklar kolektif iş yapmanın önüne geçiyor. Bilhassa insani yardım alanında dahi siyasi düşüncelerini ve Suriye meselesine bakışlarını ön plana koyan gruplar bunun müsebbibi. Örneğin Nusret Cephesini savunan ve irtibatlı olan gruplar ziyaret ettikleri dul ailelerden Nusret Cephesi tarafından verilen 'şehadet' belgesini talep ediyorlar, belge varsa 'şehit ailesi' listesine ekleyip yardımlarını öyle gerçekleştiriyorlar. Bir grup, Şiilere yardım yapılmasının haram olduğunu savunurken, diğer bir grup Kürtler'den başkasına yardım etmediklerini beyan ediyor. Bu ve bunlar gibi pek çok düşünce, grupların birbiriyle irtibatını kesmesine, birlikte iş yapmalarına engel oluyor.

Suriyelilerin yasal olarak Ankara'da bulunmaları yasak, bundan kaynaklanan problemler yaşanıyor mu?

Suriyeliler Ankara'nın baÅŸkent olmasının bedelini ağır ödüyorlar. Devlet politikası olarak Ankara'da göçmen, sığınmacı, mülteci barındırılmamaya çalışılıyor. 2014 yılının Mayıs ayında 1500 Suriyelinin kamplara geri gönderildiÄŸini, 2015'te bu sayının katlanarak arttığını, geri gönderme iÅŸlemlerinin sıkça yaÅŸandığını biliyoruz. Suriyelilerin toplu gelip yerleÅŸmelerinden sonra baÅŸka illere dağıtma yapamayan devlet, Ankara'nın göçmenler için cazip hale gelmesinin önüne geçmeye çalışıyor. Suriyeli nüfusunun az olduÄŸu illerde dahi en az iki kayıt bürosu açarken, Ankara'da yalnızca Ulubey SaÄŸlık Ocağında bulunan kayıt bürosu ile sınırlandırıp, ikinciye yahut üçüncüye ihtiyaç duymuyor. Kayıt bürolarından yürütülen kimlik çıkartma iÅŸlemlerine kota uygulayarak, kimliÄŸe baÅŸvuran kiÅŸilere 6 ile 12 ay arasında randevu veriyor. KimliÄŸi olmayan kiÅŸi devletin sunduÄŸu imkanlardan yararlanamıyor, ne okula gidebiliyor, ne hastanede muayene olabiliyor, ne ilaç alabiliyor, ne de kömür/erzak yardımına baÅŸvurabiliyor. Hakeza bölgede hırsızlık, yaralama vakaları çokça yaÅŸanırken emniyetin asayiÅŸi saÄŸlamaması insanlarda tedirginliÄŸe yol açıyor. 

Haber: Ahmet Işıktekiner

Kaynak: http://islamianaliz.com/