Åžiilerden idama sert tepki

Suudi Arabistan’ın aralarında Suudi vatandaşı Åžii din adamı Ayetullah Nemr’in de bulunduÄŸu 47 kiÅŸiyi idam etmesi tüm Åžii gruplardan tepki gördü. Ä°ran ve Irak, Suudi Arabistan’ı "terörü desteklerken muhalifleri katletmekle" suçladı. Yemen’de ve Bahreyn’de Suudi Arabistan'ı protesto gösterileri düzenlendi. Lübnan’ın Åžii liderleri, Nemr’in itidal ve diyalog çaÄŸrısı yapan bir din adamı olduÄŸunu ve bu sebeple idam edildiÄŸini öne sürdü.

Karşılıklı diplomatik manevralar

Ä°ran DışiÅŸleri Bakanlığı, Suudi Arabistan'ın Tahran Maslahatgüzârı'nı protesto etmek için çağırdı. Suudi Arabistan da Tahran'ın Nemr'in idamıyla ilgili 'düşmanca açıklamalar' yaptığını belirterek DışiÅŸleri Bakanlığı'na çağırdığı Ä°ran'ın Riyad Büyükelçisi'ne protesto notası verdi. 

İran: Suudiler terörü destekleyip muhalifleri katlediyorlar

Ä°ran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Twitter hesabından Ayetullah Nemr’in fotoÄŸrafını ‘ÅŸehit’ ifadesiyle paylaÅŸtı. Hamaney, paylaşımında ‘Uyanış bastırılamaz’ ifadesini de kullandı.

Ä°ran DışiÅŸleri Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Caber Ensari, IRNA’ya konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Suudi hükümeti teröristleri ve aşırılıkçı tekfircileri desteklerken ülke içindeki muhalifleri bastırıyor ve idam ediyor. Suudi hükümeti bu politikaları yüzünden büyük bedel ödeyecek” dedi.

86 din adamından oluÅŸan Ä°ran Uzmanlar Meclisi üyesi Ayetullah Ahmet Hatemi ise “ Şüphem yok ki öldürülenlerin temiz kanı Suudi hanesinin yakasına yapışacak ve tarih onları bu ÅŸekilde yazacak. Åžeyh Nemr’in idam edilmesi, bu hain ailenin suç teÅŸkil eden davranışlarının bir parçası. Bütün Ä°slam alemi bu rejimin gaddarlıklarını haykırmalı” ifadesini kullandı.

İran Devrim Muhafızları Ordusu yayınladığı yazılı açıklamada, "Suudi Arabistan rejimi bu utanç verici eylemin bedelini kesinlikle ödeyecek" diye tepki gösterdi.

Avrupa Birliği ve ABD: Ciddi sonuçları olabilir

Yazılı açıklama yayımlayan Avrupa BirliÄŸi (AB) DışiÅŸleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, “Nemr olayı, ifade özgürlüğü ile vatandaÅŸlık ve siyasi hakları konusunda ciddi endiÅŸeye neden oluyor. Bu olayın bölgedeki mezhep gerginliÄŸini daha da artırma potansiyeli var. Bunun bütün bölgede ciddi sonuçları olabilir” ifadelerini kullandı.

Mogherini, bütün taraflara itidal ve sorumluluk çağrısında da bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı da Suudi Arabistan'ı insan haklarına saygı göstermesi yönünde uyardı. Bakanlık sözcüsü John Kirby, idamın bölgedeki mezhep gerginliğini artırma riskine dikkat çekti.

İbadi'den kınama

Irak BaÅŸbakanı Haydar Ä°badi de Nemr’in öldürülmesini kınadı. Facebook hesabından açıklama yapan Ä°badi, bu olayın bölgesel güvenlik üzerinde kötü etkileri olabileceÄŸini belirtti.

 

 

Irak Meclisi üyeleri: Yangına benzin döktüler

Irak Meclisi Åžii koalisyonu üyesi Muhammed el-Sayhud, Sümer Tv’ye yaptığı açıklamada idamın yangına benzin dökmek anlamına geldiÄŸini söyledi ve “Ä°ktidar ailesinin bu hareketi Sünni-Åžii mezhep savaşını kışkırtıyor ve bölgenin ateÅŸ çemberine dönüşmesini amaçlıyor” dedi.
Irak Åžii Ä°slam Konseyi üyesi ve milletvekili Human Hamudi ise “Bu, mezhep savaşını körüklemek isteyen IŞİD’e hizmet eden bir hareket” açıklamasında bulundu.

Ä°ran destekli Iraklı Åžii paramiliter Bedir Örgütü’nün lideri Kasım Araci, “Bu cehennemin kapılarını açan büyük bir suç” dedi. Siyasi kanadı da olan örgütün lideri, BaÄŸdat’a Suudi Arabistan’la diplomatik iliÅŸkileri derhal kesme çaÄŸrısında bulundu.

Sadr: Şiileri protestoya çağırıyorum

Iraklı Şii lider ve din adamı Mukteda Sadr, kişisel web sitesinden yaptığı açıklamayla Suudi Arabistan ve diğer körfez ülkelerinde yaşayan Şiileri protestoya çağırdı.

''Suudi Arabistan'da yaÅŸayan Åžiilere barışçıl protestolarla Åžii din adamı Ayetullah Nemr Bakır en-Nemr'in idam edilmesini protesto etme cesareti göstermeye çağırıyorum. Bu çaÄŸrım körfez ülkelerinde yaÅŸayan Åžiiler için de geçerlidir. Gelecekteki adaletsizlikleri ve hükûmet terörünü engellemenin yolu budur.'' 

Yemen Husi hareketi: Kutsal bir savaşçı idam edildi

Yemen’de Suudi destekli hükümetle çatışan Åžii Husiler de Al Maseera web sitesinden yaptıkları açıklamada “Suudi ailesi, bugün insan haklarını apaçık ihlâl ederek kusal bir savaşçıyı ve büyük bir din adamını sahte bir duruÅŸmayla idam etti.” dedi.

BaÅŸkent Sanaa’da sokak gösterileri ile idam kararı protesto edildi.

Lübnan Şii Konseyi: Büyük hata

Lübnan Åžii Konseyi BaÅŸkan Yardımcısı Åžeyh Abdül Emir Kabalan Ayetullah Nemr’in idamının büyük bir hata olduÄŸunu söyledi ve Nemr’in itidal ve diyalog çaÄŸrısı yapan bir din adamı olduÄŸunu ve bu sebeple idam edildiÄŸini öne sürdü.

Bahreyn ve Suudi Arabistan’da gösteriler

 

 

Suudi Arabistan'da Åžiilerin yoÄŸunlukta yaÅŸadığı Avamiye bölgesinde yüzlerce kiÅŸi ellerinde Nemr’in resimleri ile protesto yürüyüşü düzenledi.

Bahreyn polisi, Suudi Arabistan’ı protesto eden göstericileri biber gazı sıkarak dağıtmaya çalıştı.

Ayetullah Nemr’in ailesi: Tepkiler barışçıl olmalı

Reuters’a konuÅŸan Ayetullah Nemr’in kardeÅŸi Muhammet Nemr, kardeÅŸinin Ä°slam dünyasında saygın bir yeri olduÄŸunu söyledi ve tepkilerin barışçıl olmasını istedi ve “Yeterince kan döküldü. Kimse barışçıl tepkiler dışında bir tepki vermemeli” dedi.

Kaynak: Reuters, AFP ve AA