Sadettin köpek kimdir?

Hayatının ilk yıllarına dair yeterli bilgi yoktur; zira Selçuklu Sultanlarının hizmetine nasıl girdiÄŸi de bilinmemektedir. I. Alaeddin Keykubat döneminde Eyyubiler’e karşı düzenlenen seferde sol kanat kuvvetlerinin komutanı olup aynı zamanda emir-i ÅŸikar, nakkaÅŸ ve mimar da olduÄŸu bilinmektedir. Yapmış olduÄŸu en ünlü yapı Kubadabad Sarayı’dır.

Alaeddin Keykubat hayatını kaybedince yerine geçen II. Gıyaseddin Keyhusrev’in en sadık adamlarından biri oldu.

Harizmliler ile yapılan mücadele sonunda yenilgiye uÄŸradılar ve Sadeddin Köpek bu durumdan mesul tuttuÄŸu atabegi Åžemseddin Altunaba’yı öldürttü. Altunaba, II. Kılıçarslan döneminden beri devlete hizmet eden biriydi.

ACIMASIZ BÄ°R DEVLET ADAMI

Sultandan aldığı bir ferman ile Ä°zzeddin Kılıçarslan’ın annesini boÄŸduran Sadeddin Köpek, sultanın henüz erkek çocuÄŸu olmadığı için kardeÅŸleri Kılıçarslan ile Rükneddin’in hayatlarına dokunmadı ancak kalede hapsedildi. Sultanın erkek çocuÄŸu olduÄŸunda ise öldürmesi için görevlendirilen ArmaÄŸanÅŸah, kardeÅŸlerini öldürmedi ve bunu sultandan ve Sadeddin Köpek’ten gizledi.

GÜCÜ GÜN GEÇTİKÇE ARTTI

Sadeddin Köpek, Ankara’ya giderken AkÅŸehir’de bir muganniye ile gayri meÅŸru iliÅŸkide bulunmakla itham edilen Taceddin Pervane’nin Ankara’da recmedilerek öldürülmesini saÄŸladıktan sonra yönetime tamamen hakim oldu. DiÄŸer devlet adamlarını da korkutan Köpek’in gücü günden güne artmakla birlikte siyasi ve askeri alanda bizzat baÅŸarı elde edememiÅŸtir. Eyyubiler’in hakimiyeti altındaki Samsat Kalesi’ni kuÅŸatan Köpek, 1238 yılında kaleyi teslim eden hristiyanlardan aldı.

TAHT HESAPLARI YAPMAYA BAÅžLADI

Sümeysat’ın ele geçirilmesinin ardından nüfuzu bir kat daha artan Köpek, baÅŸarılı bir kumandan ve tecrübeli bir devlet adamı olan Kemaleddin Kamyar’ı Konya yakınlarında öldürttü. Bu olaydan sonra II. Gıyaseddin Keyhusrev’i de saf dışı bırakıp Selçuklu tahtına oturmanın hesaplarını yapmaya baÅŸladı.

Selçuklu tahtına oturması için öncellikle Selçuklu hanedanına mensup olduÄŸunu ispatlaması gerekiyordu ve bunun için Köpek bu konuda da bir çözüm yolu buldu. Annesi Åžehnaz Hatun’un Sultan I. Gıyaseddin Keyhusrev ile gayri meÅŸru iliÅŸkisi olduÄŸunu, I. Gıyaseddin’den iki aylık hamile iken bir baÅŸkasıyla evlendiÄŸini, kendisinin bu nikahtan yedi ay sonra dünyaya geldiÄŸini, yani I. Gıyaseddin Keyhusrev’in gayri meÅŸru çocuÄŸu olduÄŸunu iddia etti.

Ä°BRETLÄ°K SON

Öte yandan devletin kötü gidiÅŸinden sultanı sorumlu tuttu ve onun Abbasi halifelerinin sancağını deÄŸiÅŸtireceÄŸi, Abbasiler’i tanımayacağı söylentisini yaymaya baÅŸladı. Bu iddialara hiddetlenen sultan, Köpek’i bertaraf etmek için en saÄŸlam adamlarını gönderdi. Emir-i Alem Togan tarafından bir kılıç darbesi ile ciddi bir yara aldıktan sonra öldü. Cesedi demir bir kafes içine konularak Kubadabad Sarayı’nın kale burcuna asıldı.

(Kaynak: Muharrem Kesik, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 35, 2008)