ABD raporu; IŞİD petrolü Esad ve muhaliflere

Amerikan Özel Kuvvetleri, 9 Mayıs 2015’te Suriye’nin doÄŸusunda yer alan Deyr Ez Zor’da IŞİD’in kontrolünde bir petrol tesisine baskın düzenledi. Operasyonda, aralarında 3 üst düzey IŞİD liderinin de olduÄŸu 14 örgüt mensubu öldürüldü ve 2 kadın yakalandı. Bu operasyonun önemli bir sonucu daha oldu. Özel kuvvetler, IŞİD’in petrol ticaretini nasıl yürüttüğünü gösteren belgeler de ele geçirdi.

El Cezire'de de yayınlanan belgeler, IŞİD’in 'Rikaz Divanı’ adlı kurumuna ait. 'Rikaz Divanı', dünyanın en zengin örgütü olan IŞİD’in petrol, gaz ve tarihi eser ticaretini yönetiyor.

Bu belgelere göre, IŞİD Eylül 2014 tarihi itibariyle ayda bir buçuk milyon varil petrol üretiyordu. Bu petrolü satarak aylık 60 milyon dolardan fazla gelir elde ediyordu. Örgüt, sadece Suriye deÄŸil, Irak’ta bile müşteri buluyordu.

Belgelerde, petrolün büyük bir bölümünün, takma adlarla kayıtlara geçirilen "aracılar" üzerinden satıldığı görülüyor. 

'Rikaz Divanı' belgelerine göre, Åžam yönetimi bu müşterilerin başında yer alıyor. Suriye’nin kuzeyinde, muhaliflerin denetimindeki bölgeler de büyük bir pazar oluÅŸturuyordu. IŞİD, yakın bir tarihe kadar Irak’ın kuzeyindeki özerk Kürt bölgesi üzerinden de petrolünü dış piyasalara bile ulaÅŸtırabiliyordu.

IŞİD petrolünün kalan kısmı muhaliflerin denetimindeki bölgelerde satılıyor. Sivil tüccarlar burada IŞİD'in petrol ticaretininin bir parçasını oluÅŸturuyor. Tüccarlar, yüzlerce varil ham ve rafine edilmiÅŸ petrolü yerel bir pazara getirerek muhaliflerin denetimindeki bölgelerden gelen müşterilere satıyor. 

Suriye’nin kuzeyinde yaÅŸayan binlerce sivil, geçimini saÄŸlamak için dolaylı olarak da olsa IŞİD petrolünün ticaretinde yer alıyor. 

Rusya ve ABD öncülüğündeki koalisyon uçakları, daha çok IŞİD mensuplarının yer almadığı tanker konvoylarını hedef alıyor. Yoldaki tankerlere yönelik bombardımanın etkisi ise en çok bu pazarlarda satılan yakıtın fiyatında hissediliyor. Fiyatlar birden 2 veya 3 kat artıyor. Muhaliflerin bölgelerinde yaÅŸadıkları için rejimin elektrik enerjisi sisteminin dışında bırakılan siviller, elektrik üretmek için bu yakıta bel baÄŸlamış durumda. 

KÜRT BÖLGESİ ÜZERİNDEN

IŞİD petrolünün ülke dışına çıkarılmasında, Kürt bölgesindeki bazı işadamları ve aracılar rol alıyordu. Bu durumun anlaşılması Kuzey Irak'ta halkın tepkisini çekti ve Kürt Bölgesi Parlamentosu konuya el atarak bir araştırma komitesi kurdu. Komitenin araştırması sonucunda 15 kişi tutuklandı.

SÄ°NCAR-NÄ°NOVA HATTI

IŞİD petrolünün pazarlanmasında Bağdat-Kerkük yolunun yanısıra Sincar-Ninova hattı da büyük bir önem taşıyordu.

Rakka’yı Musul’a baÄŸlayan bu yoldan her gün yüzlerce petrol yüklü tanker geçiyordu. Bu hattaki petrol gelirinin IŞİD’i ayakta tutmakta büyük rolü vardı. Ancak, Sincar kentinin PeÅŸmerge güçleri tarafından ele geçirilmesi ile bu damar kesilmiÅŸ oldu.