'İsrail ile anlaşma yakın'

2010'daki Mavi Marmara saldırısıyla gerilen Ä°srail ile Türkiye iliÅŸkilerinin onarılması için ön anlaÅŸma saÄŸlandı. Ä°srail televizyonu Kanal 10’un haberine göre, MÄ°srail, Mavi Marmara saldırısında ölenlerin ailelerine 20 milyon dolar tazminat ödeyecek. Al Jazeera'ye konuÅŸan üst düzey DışiÅŸleri yetkilisi ise Ä°srailli yetkililerle Ä°sviçre'de görüşmeler yaptıklarını doÄŸrulasa da "Ä°sviçre de görüştüğümüz doÄŸru. Ama iliÅŸkiler onarılmadı. Fakat bunun yakın olduÄŸunu söyleyebilirim." dedi. 

Kanal 10 ve Haaretz'e göre taslak halindeki ön anlaşmada yer alan maddeler ise şu şekilde:

• Ãœlkeler, büyükelçilerini yeniden görevlendirecek.
• Türkiye, parlamentodan bir yasa geçirecek. Bu yasa sayesinde Mavi Marmara saldırısına katılan Ä°srail ordusu subay ve askerlerine karşı açılan bütün davalar kapatılacak. Yeni davaların açılması da engellenecek.
• Ä°srail, Mavi Marmara saldırısının kurbanları için fon oluÅŸturacak. Saldırıda ölen ya da yaralananlar için 20 milyon dolarlık tazminat ödenecek.
• Gush Etzion’da 3 yerleÅŸimci gencin kaçırılıp öldürülmesi olayının arkasında olan ve Ä°stanbul'da ikamet eden Hamas üyesi Salah Aruri Türkiye'den sınırdışı edilecek. Ä°srail, Aruri'nin Batı Åžeria'daki Hamas mensuplarını yönlendirdiÄŸini iddia ediyor. AnlaÅŸma kapsamında Hamas'ın Türkiye'deki aktivitelerine de genel olarak sınırlama getiriliyor.
• Bu anlaÅŸmada yer almasa da, Türkiye ile Ä°srail doÄŸalgaz konusunda görüşmelere baÅŸlamak için prensipte fikir birliÄŸine vardı. Bu kapsamda Türkiye Ä°srail'den doÄŸalgaz alacak. Ayrıyeten Ä°srail'in, Avrupa'ya gaz ihracatına imkân verecek bir boru hattının Türkiye'den geçmesi için izin verilecek.

Reuters'a konuÅŸan Ä°srailli bir yetkili de Türkiye ile Ä°srail arasında ön anlaÅŸmanın saÄŸlandığını doÄŸruladı. 

Türkiye’nin Ä°srail ile iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi için bugüne dek üç ÅŸart sürdü. Bunlar Mavi Marmara saldırısı için özür dilenmesi, saldırıda ölen 9 Türk’ün ailelerine tazminat ödenmesi ve Gazze’ye yönelik ablukanın kaldırılmasıydı. 2013 Mart’ında Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu, o dönem baÅŸbakan olan Recep Tayyip ErdoÄŸan’ı arayarak saldırı için özür dilemiÅŸ ve tazminat ödemeyi kabul etmiÅŸti. Ancak o günden bu yana iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi için iki taraftan da herhangi baÅŸka bir adım gelmemiÅŸti.

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Türkmenistan ziyareti dönüşünde uçakta gazetecilere yaptığı açıklamalarda Türkiye’nin üç ÅŸartının kabul edilmesi halinde Ä°srail ile iliÅŸkilerin normalleÅŸebileceÄŸini, bunun da bölge için büyük faydaları olacağını belirtmiÅŸti. Ä°srail’in tazminat ödeme taahhütü ve anlaÅŸma, bu açıklamadan yalnızca birkaç gün sonra geldi.

Kaynak: Kanal 10, Reuters