Yaşlı kentin çocuk mağdurları

Sinop’ta halk, çocuk acil servisinin açılmasını istiyor. Talep yeni deÄŸil. Bu nedenle geçen hafta Sinop’ta yaklaşık 1000 araçlık konvoyla eylem yapıldı. Eyleme katılanların hepsi aile. Direksiyon başında anneleri ya da babaları otursa da arka koltukların sahipleri çocuklardı.  

Kentte Atatürk Devlet Hastanesi dışında hiçbir hastane yok. Kadroda sadece üç çocuk hekimi görünüyor. Ancak bir hekimin doğum izninde olmasından dolayı iki çocuk hekimi hastalara bakabiliyor. Cuma akşamından sonra hastanede çocuk hekimi yok. Acildeki pratisyen hekim, yetersiz kaldığını hissettiğinde ya telefonla arayıp çocuk hastalıkları uzmanından destek alıyor ya da onun gelmesini istiyor.

Aksi durumda aileler, Pazartesi gününü beklemek zorunda. Bu da koskoca 48 saat demek.

Sinop'taki 'çocuk acil servisi kurulsun' eylemine çocuklar da destek verdi.

[FotoÄŸraf: AA]

İlk çağrı

Eylemin fikir babası ve ailelere çaÄŸrı yapan isim UÄŸur DemirtaÅŸ. DemirtaÅŸ, eylemlerine üç yıl önce baÅŸladı. Destek giderek büyüdü. Ä°ki kızı var, Simge ve Sıla. DemirtaÅŸ’ın mücadelesi iki kızı için. Simge epilepsi, Sıla da astım hastası. En ufak bir ateÅŸlenme, Simge için büyük sorun. Rüzgâr da Sıla’nın nefesinde sıkışmaya, daralmaya yol açıyor. Aile, çok sık acil servise gitme ihtiyacı hissediyor.

“Çocuklarımızın sıkıntısını kimseye duyuramıyoruz. Büyüklere verilen imkân çocuklarımıza verilmiyor. Acil servisin zaten kendi yoÄŸun bir trafiÄŸi var. Biz bu yoÄŸunluk içinde çocuklarımızı muayene ettirmeye çalışıyoruz. 20-25 çocuk sıraya girmiÅŸ; ateÅŸli bir ÅŸekilde muayene için sıranın kendilerine gelmesini bekliyor. Çocuklar için gerçekten zaman kaybı. Faturayı onlar ödüyor. Acilde büyüklere bakan deÄŸil, sadece çocuklara bakan doktor istiyoruz. Çocuklarımıza farklı bir ÅŸekilde davranılsın istiyoruz. Ben bunun için eylem yapıyorum.”

DemirtaÅŸ, evinin geçimini saÄŸlayan tek kiÅŸi. Benzin istasyonunda pompacı, asgari ücretli. Her defasında Samsun’a gitmekte zorlanıyor. Sinop-Samsun arası 160 km. Bu da ciddi zaman ve para kaybı demek.

“Büyük kızım çocuk acil servisi olmadığı için hasta”

UÄŸur DemirtaÅŸ’ın 12 yaşındaki kızı Simge, ateÅŸlenme sonucu epilepsi hastası olduÄŸunu söylüyor ve bunu acil serviste yeterli müdahalenin yapılmamasına baÄŸlıyor.

“Büyük kızım, yürümeye henüz baÅŸlamıştı. Bir yaşındayken havale geçirdi, arabaya koydum. Havalenin ne olduÄŸunu bilmiyorum. Hastaneye geldim. Acil doktoru geldi. Anlattık durumu. ‘Yarın çocuk doktoru var, ona gelin’ dedi. 24 saat geçmeden ikinci havaleyi geçirdi çocuk. Ondan sonra da epilepsi hastası oldu. Sonradan öğrendim ki, havale geçiren bir çocuÄŸu doktorun eve bırakmayıp 24 saat müşahede altında tutması gerekiyormuÅŸ. Ama tutmadılar bizi. Åžu anda epilepsi hastası olarak çocuÄŸum ilaç kullanıyor. CahilliÄŸime verin, ben kızımın epilepsi hastası olmasının sebebi olarak acilde yeterli müdahalenin yapılmamasına baÄŸlıyorum. Hastanede gerekli müdahale edilseydi, ikinci havaleyi geçirmeyecekti benim çocuÄŸum. Åžimdi epilepsi hastası, devamlı olarak Samsun’a gelip gidiyoruz.”

Küçük kızı Sıla da 8 yaşında. Büyük kızında yaÅŸadığı sıkıntıları küçük kızında da yaÅŸamaya baÅŸlayınca UÄŸur DemirtaÅŸ harekete geçme kararı aldı. 

Uğur Demirtaş, bir benzin istasyonunda pompacı; asgari ücretle çalışıyor.

[Fotoğraf: Serhat Özşahin/ Sinop Vitrin Gazetesi ]

“Bir gecede siz de 4 kere acile giderseniz, siz de ‘Ä°llallah’ edersiniz. Benim canım çok yandı ve kendi kendime ‘Bu iÅŸin peÅŸini bırakmayacağım sonuna kadar gideceÄŸim’ dedim. Ä°kinci çocuÄŸum da astım hastası. Bir gün krize girdi, Cuma günü okul çıkışı hastaneye götürdüm. Onun için de ‘Pazartesi gelin’ dediler. Pazartesi günü gittiÄŸimizde ‘Aşırı sıkışmadan dolayı hastaneye yatırmamız gerekiyor’ dediler. Arada geçen kaç gün var? Ben bunlardan bunaldım, artık sıkıldım. Buraya bir acil kurdurtmamız lazım.”

“Devlet büyükleri sesimizi duysun”

Tek istediÄŸi bu. Yaklaşık 9 yılını hastalıklarla ve acil servislerde çocuk doktoru aramakla geçiriyor. YorulduÄŸunu söylüyor. Kendi imkânlarıyla Sinop’ta farkındalık yaratmaya çalışıyor. Arkasında herhangi bir sivil toplum oluÅŸumu yok. Tek ve en büyük destekçisi yerel basın. 

“Önce imza kampanyası yaptım. 6 bin imza topladım. Sonra parkta çocuklara balonlar dağıttım. 3 yıldır ara ara eylem yapıyorum. Bu üçüncü. Talebimi SaÄŸlık Bakanlığı, BaÅŸbakanlık, CumhurbaÅŸkanlığı’na ilettim. Bize verilen cevap olumsuz oldu. Sinop’un fiziki ÅŸartları, nüfus sayısı, çocuk sayısının azlığı gerekçe gösterildi. Umarım sesimi duyurabilirim. Bedenen ve ruhen ben çok yoruldum. EÄŸer buraya çocuk acil yapılırsa Sinop kazanacak; buradaki çocuklar kazanacak. Ben ÅŸahsen cumhurbaÅŸkanımızdan böyle bir ÅŸey bekliyorum. Herkes niye yaşıyor, çocuÄŸu için yaşıyor. DeÄŸer verilsin onlara. Büyüklere verilen imkân çocuklara da verilsin. Herkes elini vicdanına koysun, evladı için çocuÄŸu için buna bir çözüm üretsinler. Benim tek derdim bu.”

SaÄŸlık Bakanlığı’ndan ‘çocuk acile’ ret

Sinop Atatürk Devlet Hastanesi, geçen yıl çocuk acil servisinin açılması için SaÄŸlık Bakanlığı’na baÅŸvurdu. Bakanlık bu talebi tereddüt etmeden reddetti. Devletin, bir kente çocuk acil servisi açabilmesi için koyduÄŸu belli standartlar var. Sinop, sahip olduÄŸu nüfus yapısından dolayı ÅŸartlara uygun deÄŸil.

SaÄŸlık Bakanlığı’na baÄŸlı devlet hastaneleri verdikleri hizmete göre sınıflandırılıyor. EÄŸitim-araÅŸtırma hastaneleri A tipi olarak görülüyor. Bu hastaneler eÄŸitim-araÅŸtırma faaliyetlerinin yürütüldüğü ve aynı zamanda uzman-yan dal uzman tabiplerin yetiÅŸtirildiÄŸi yataklı tedavi kurumları olarak tanımlıyor. Bu hastanelerde asgari 4 branÅŸ bulunuyor. Bunların arasında kadın-doÄŸum ve çocuk saÄŸlığı ve hastalıkları branÅŸları da var.

Sinop Atatürk Devlet Hastanesi B tipi bir hastane. Daha küçük kentlere kuruluyor. Bu hastanelerde kadın doÄŸum ve çocuk hastanesi yok. Sadece branÅŸ hekimleri var. Onların da sayısı 3’ü geçemiyor. B tipi hastanelerde branÅŸ nöbeti tutulabilmesi için en az 6 branÅŸ hekimin olması gerekiyor. Bu nedenle Sinop Devlet Hastanesi acilinde 24 saat durabilen bir çocuk hekiminin olması imkânsız.

Hastanelerin ne kapasitede hizmet verip veremeyeceklerini belirleyen en önemli unsur nüfus. Sinop’ta devlet hastanesine baÅŸvuranların büyük bölümü 80 yaşın üzerinde. DoÄŸum oranının düşük olması da çocuk acil servisinin kurulması önündeki en büyük engel.

Uğur Demirtaş'ın son eylemine kızları da katıldı.

[Fotoğraf: Serhat Özşahin/ Sinop Vitrin Gazetesi]

Sinop en yaşlı kent

Türkiye’de yaÅŸlı nüfus oranının en yüksek olduÄŸu il. TÜİK’in 'Ä°statistiklerle YaÅŸlılar, 2014' araÅŸtırmasına göre yaÅŸlılık oranı, Türkiye’nin iki katından fazla. Yüzde 17,6. Kent, aynı zamanda ortanca yaşın en yüksek olduÄŸu yer. Nüfusun yüzde 18’i 15 yaşın altında. Bu da 204 bin 568 nüfuslu Sinop’ta 36 bin 822 15 yaşın altında çocuk var.

Nüfus artış oranı binde -0,2. Yani, nüfus artmıyor, aksine azalıyor. DoÄŸurganlık düzeyi de düşük. Türkiye ortalamasının yarısından da az. Çocuk nüfusu da aynı çizgide. Türkiye’de bir günde yaklaşık 24 bin bebek dünyaya geliyor. Ä°l ortalamasına bakıldığındaysa sadece 200.

Bakanlıktan açıklama

UÄŸur DemirtaÅŸ’ın eyleminden sonra konu SaÄŸlık Bakanlığı’nın da gündemine geldi. Bakanlık, DemirtaÅŸ ile bizzat görüşmek istedi. PerÅŸembe günü Ankara'da biraraya gelecekler. 

Al Jazeera’ye açıklama yapan SaÄŸlık Bakanlığı, Sinop Atatürk Devlet Hastanesi’nde acil durumlarda çocuk uzman hekimlerin çaÄŸrılarak gerekli müdahale ve tedaviyi yaptıklarını ifade ediyor. Ayrıca, çocuk hastalarla ilgili maÄŸduriyet yaÅŸanmaması için gerekli tüm tedbirler alındığını çocuk saÄŸlığı ve hastalıkları uzmanı sayının artırılması için Bakanlık nezdinde gerekli düzenlemeler yapılacağını belirtiyor.

Kaynak: Al Jazeera