Ankara - Erbil yakınlaşması kimlerin planlarını bozuyor?

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ndeki stratejik uzman ve akademisyenler, IKBY BaÅŸkanıMesut Barzani'nin Ankara'daki iki günlük temasının ikili iliÅŸkilerin farklı bir seviye taşıyacağını savunarak, aynı zamanda Ä°ranve Rusya'nın bölgedeki planlarını da zora sokacağını ifade ediyorlar.
 
"İLİŞKİLERDE FARKLI BİR AŞAMAYA GEÇİLDİ"
 
Terör örgütü IŞİD'in 2014 yılının AÄŸustos ayında Erbil'e yönelik saldırılarını artmasıyla birlikte Kürt bölgesindeki bazı siyasi partiler Türkiye'nin bölgeyi terörle mücadele konusunda yalnız bıraktığını ve yardım eli uzatmadığını uzun bir süre iddia etti ancak Barzani'nin Ankara'ya yaptığı iki günlük ziyaret IKBY'deki uzman ve akademisyenlere göre iliÅŸkilerde farklı bir aÅŸamaya geçildi olarak yorumlanıyor.
 
Söz konusu ziyaretin Ankara ve Erbil ilişkilerine nasıl yansıyacağını ele almak için Kürt bölgesindeki stratejik uzmanlar ve akademisyenler değerlendirmelerde bulundu.
 
"BÄ°RBÄ°RLERÄ°NE YARDIM ETMESÄ° GEREKEN NOKTALAR VAR"
 
Erbil kentindeki Salahaddin Üniversitesi Siyasi Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Cotyar Adil, Erbil ve Ankara arasındaki ilişkilerin 2008'den beri sürekli bir şekilde ilerleme kaydettiğini belirterek, "AK Parti iktidarından sonra özellikle 2008 yılından itibaren Erbil-Ankara ilişkileri arasında ciddi değişimler meydana geldi. Her iki tarafın birbirine yardım etmesi gereken ortak noktalar var. Terörle mücadele, bölgedeki istikrarın sağlam zemine oturtulması ve ticari ilişkilerden dolayı her iki taraf her geçen gün birbirine yakınlaşıyor" ifadelerini kullandı.
 
"TÃœRKÄ°YE, ERBÄ°L'E YANINDA OLACAÄžI MESAJINI VERDÄ°"
 
Barzani'nin Ankara ziyaretinde iki önemli mesajın kamuoyuna verildiÄŸini söyleyen Adil, "Türkiye açık bir ÅŸekilde terörle mücadele konusunda Erbil'e destek verdiÄŸini ve yanında olacağı mesajını verdi. Aynı ÅŸekilde Barzani de Türkiye'nin istikrarının korunması için hazır olduÄŸu mesajını verdi. Bu iki nokta ikili iliÅŸkilerde çok önemlidir" yorumunu yaptı.
 
"RUSYA VE İRAN'IN İDDİALARI TAMAMEN ÇÜRÜDÜ"
 
Rusya ve Ä°ran'ın haksız yere IŞİD üzerinden Türkiye'yi karalamaya çalıştığının altının çizen Adil, "Rusya ve Ä°ran, Türkiye'nin IŞİD petrolü aldığını veya bu örgüte destek verdiÄŸini iddia ederek kötü bir propaganda yapıyordu. Ancak Türkiye'nin Musul'un BaÅŸika kasabasına asker sevkiyatını artırması, o ülkenin terörle mücadele etmeye hazır olduÄŸunun iyi ispatıdır. Türkiye'nin attığı bu adım bölgedeki istikrarın korunmasına yöneliktir. Terörle mücadele çerçevesinde Türkiye, Kürdistan bölgesine destek veriyor. Bu destek de Kürtler tarafından takdir karşılanıp, iliÅŸkilerin daha da güçlenmesine vesile oluyor" deÄŸerlendirmesinde bulundu.
 
"BÖLGE ÜZERİNDEKİ PLANLARI TEHLİKEYE GİRDİ"
 
Rusya'nın bölgede İran'ın yanında durarak Türkiye karşıtı bir cephe açmaya çalıştığını savunan Adil, "İran ve Türkiye'nin bölgede siyasi-ticari rekabetine Rusya müdahale ederek, bu konuda İran'a destek verdi. Ancak Ankara ve Erbil arasındaki iyi ilişkilerden dolayı, İran ile Rusya'nın bölge üzerindeki planları tehlikeye girdi. Türkiye'ye karşı doğal gaz kartı ile tehdit edilip enerji konusunda yalnız bırakılmaya çalışılıyor. Kürdistan bölgesindeki gaz rezervleri bu tehditlerin hepsini ortadan kaldırıp, Türkiye'nin elini daha da güçlendirecek gibi" şeklinde konuştu.
 
"CUMHURBAŞKANI, KÜRT BÖLGESİNİN ÖNEMİNİN FARKINDA"
 
Adil, "CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, Kürt bölgesinin Türkiye'nin bölgedeki konumu için ne kadar önemli olduÄŸunu çok iyi farkında. Bölgedeki krizden nasıl çıkılabileceÄŸi, ticari iliÅŸkilerle birlikte siyasi iliÅŸkilerinde normalleÅŸebileceÄŸini çok iyi hesap ediyor. Bu yüzden daha önce yaptığı açıklamada bu ay içerisinde ABD, Türkiye ve Kürdistan bölgesi bir araya geleceÄŸini söyledi. Bu durum Türkiye'nin dış siyaset konusunda ne kadar mantıklı hareket ettiÄŸinin bir belgesidir" dedi.
 
"İLİŞKİLERİN BOYUTU ÇOK GENİŞ BİR TABANA YAYILDI"
 
Duhok kentindeki Kürdistan Amerikan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Üyesi Dr. Beyar Doski ise, Barzani'nin Ankara ziyaretinin bölgedeki gelişmelerin kaderi için çok önemli olduğuna değinerek şunları kaydetti:
 
"Türkiye ve Kürdistan bölgesi sadece terörle mücadele konusunda ortak hareket etmiyor çünkü ilişkilerin boyutu çok geniş bir tabana yayıldı. Askeri, istihbarat ve ticari konuda iyi ilişkilerin yansıması ilerideki dönemlerde ortaya çıkacaktır. Barzani'nin Ankara'ya ziyareti her iki tarafın birbirine daha çok yakınlaşmasına vesile olmuştur."
 
"MUSUL'UN KURTARILMASI İÇİN ÖNEMLİ BİR ROL ÜSTLENECEK"
 
Türkiye'nin güçlü asker ordusundan dolayı, terörle mücadele ve Musul'un IŞİD'in geri alınmasına ilişkin bölgedeki en önemli aktörlerden birisi olduğunu ileri süren Doski, "Bu ziyarette Musul'un nasıl kurtarılması üzerinde duruldu. Buna göre Türkiye, Kürdistan bölgesi üzerinden Musul'un kurtarılması için önemli bir rol üstlenecektir. Söz konusu ülkenin güçleri daha önce gönüllü Arap askerlerine eğitim veriyordu. Şuanda bu konuda ciddi bir hazırlık var. Erbil ve Ankara'nın ilişkilerinin gelişmesiyle beraber Türkiye'nin bölgedeki siyasi ve iktisadı etkisi daha da artacaktır" dedi.
 
Terör örgütü IŞİD'in Erbil'e saldırmasından sonra bazı ülkeler ve bölgedeki siyasi partiler, Türkiye'nin Erbil'i terörle mücadele konusunda yalnız bıraktığını iddia ettiÄŸini hatırlatan Doski, "Bu ziyaret ile beraber bunun doÄŸru olmadığı ortaya çıktı. Tam tersini Erbil ve Ankara birbirine el uzattı. Çünkü Barzani ziyareti sırasında her iki tarafında birbirine ihtiyacının olduÄŸu vurgusunu yaptı. Bunun yanında Ä°ran'a destek vermek için Rusya'nın bölgeye gelmesiyle birlikte, Ankara ve Erbil'i daha da yakınlaÅŸtı" dedi.
 
"Ä°KTÄ°SADÄ° Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER ZÄ°RVE YAPACAKTIR"
 
Erbil'deki Kürdistan Stratejik AraÅŸtırmalar ve Bilgi Merkezi BaÅŸkanı ve Ekonomi Uzmanı Dr. Aras Kadir'e göre IŞİD saldırısıyla birlikte Türkiye ve Kürdistan bölgesindeki ticaret hacminde daralmaya meydana geldiÄŸi ancak Barzani'nin ziyaretinden sonra ciddi bir düzelmesinin öngörüldüğü kanısında. Kadir, Barzani'in Ankara ziyaretinin ticari iliÅŸkiler üzerindeki etkisi hakkında ÅŸunları kaydetti:
 
"Kürdistan bölgesi ve Türkiye'nin ticari hacmi IŞİD saldırısı öncesi yaklaşık 12 milyar dolardı. Ancak teröristlerin Erbil'e saldırmaya çalışmasından sonra bu oranda ciddi bir düşüş yaÅŸandı. Bana göre Barzani'nin Ankara ziyareti ile birlikte ticari iliÅŸkilerde önemli bir düzelme meydana gelecek. Kürdistan bölgesinin petrolünün yanı sıra doÄŸal gazının da Türkiye'ye ihraç edilmesi, iktisadi iliÅŸkilerde zirveye yapacaktır."
 
Ticari iliÅŸkilerin iyi olması durumda, siyasi iliÅŸkilere de büyük oranda olumlu bir etkisi olacağını tezini savunan Kadir, "Önümüzdeki tablo Ankara ve Erbil'in bu konuda büyük adımlar atacağını iÅŸaret ediyor. Ziyaretin ticari iliÅŸkilere kesinlikle büyük bir etkisi olacaktır" dedi.
 

Kaynak : Vatan