Anadolu'nun kayıp buğdayları gün yüzüne çıkıyor

Ãœniversitedeki görevinin yanı sıra memleketi Sivas’ın Karacalar köyünde çiftçilikle uÄŸraÅŸan Erciyes Ãœniversitesi Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Abdullah Çoban, Anadolu’nun kayıp buÄŸdaylarının peÅŸine düştü. 

Günümüzde kullanılan buÄŸday tohumlarının en fazla 3 yıl kullanabildiÄŸini, ardından verim ve kalitenin düştüğünü belirten Prof. Dr. Çoban, "Anadolu’da binlerce yıldır kullanılan buÄŸday tohumlarında ise böyle bir sorun yok. Ancak, bu tohumları da kaybetmek üzereyiz. Bizim yöremizde de binlerce yıldır bilinen ‘zeron’, ‘ÅŸahman’, ‘kırmızı’ ve ‘beyaz’ gibi buÄŸday çeÅŸitleri var, ama bu çeÅŸitler de yok olmaya yüz tuttuÄŸu için kolay kolay bulunamıyor” dedi. 

"Ãœniversitedeki görevimden dolayı 3,5 yıl Türkiye’yi adeta karış karış gezdim ve aynı zamanda bu buÄŸday tohumlarını aradım" diyen Çoban, aradığı türlerden ÅŸahmanı KırÅŸehir’in Karacaören köyünde, zeronu ise Sivas’ın Gemerek ilçesindeki bir daÄŸ köyünde buldu.

KÖMÜRDEN GÜBRE, SARMISAKTAN BÖCEK KOVUCU ÜRETTİ

Çoban, bulduÄŸu tohumları geçen yıl köyünde ekti ve 53 dönüm araziden 20 ton buÄŸday elde etti. Tohumların bir kısmını bu yıl 700 dönüm araziye ektiÄŸini bir kısmını da köydeki çiftçilere dağıttığını anlatan Çoban, buÄŸdaydan bölgedeki üreticilere oranla yüzde 25-30 daha fazla verim aldığını söyledi. 

Kimya profesörü olan Çoban, buÄŸdaydaki verim artışı için gübre ve tarım ilacı da geliÅŸtirdi: 
“Verim artışında yıllar önce kömürden ürettiÄŸim organik gübrenin de faydası oldu. Ayrıca sarımsak ekstrasından geliÅŸtirdiÄŸim böcek kovucu ilacı da kullandım. Tohumları ekmeden sıvı haldeki gübre ve sarımsak ilacıyla yıkayıp kuruttuktan sonra ektim. Ayrıca bu gübreyi pancara da kullandım. Onda da yaklaşık yüzde 30 verim artışı oldu.” 

Çoban, kırmızı ve beyaz buğday tohumlarını da hala aradığını, elinde bu tohumlardan bulunan çiftçilerle kendisindeki tohumları takas edebileceğini söyledi.

Kaynak: AA