ABD'de ekim ayına iliÅŸkin tarım dışı istihdam 271 bin artışla 182 bin olan piyasa beklentisinin üzerinde geldi. Ülkede ekim ayı iÅŸsizlik oranı ise beklentiler doÄŸrultusunda yüzde 5'e geriledi. Söz konusu veriler sonrasında ABD Merkez Bankası'nın (FED) Aralık 2016'da faiz artışına gitme ihtimalini arttırdı. Bu geliÅŸme ile uluslararası piyasada, doların diÄŸer para birimleri ve emtialar karşısında güçlendiÄŸi, pay piyasalarında ise aÅŸağı yönlü baskının arttığı gözlendi.

Cuma gününe 2,86 seviyelerinde baÅŸlayan dolar/TL, açıklanan veriler sonrasında 2,91'i aÅŸarak 2,92'yi gördü. Euro/dolar paritesi ise 1,0709 ile 23 Nisan 2015'ten bu yana gördüÄŸü en düÅŸük seviyeye geriledi.

Ä°stihdam faizi neden etkiliyor ?

2008 yaÅŸanan küresel ekonomik krizin ardından FED, piyasaya düÅŸük faizli para pompalamaya baÅŸladı. Ekonomi açısından sürdürülebilir olmayan bu durumun sona ermesi ise ABD ekonomik verilerinin yeniden normalleÅŸmesine baÄŸlı. Bunun da en önemli göstergesinin istihdam, yani iÅŸsizlik verileri olduÄŸu görüÅŸü hakim. FED yetkilileri, ABD iÅŸgücü piyasasının açıklanan son verilerin ardından büyük oranda normalleÅŸtiÄŸini belirtiyor. Bu da faiz artışı beklentisinin ÅŸimdiden fiyatlandırılmasını saÄŸlıyor. 

ABD'deki faiz TL'yi neden etkiliyor ?

FED'in faiz arttırması, Türkiye gibi geliÅŸmekte olan ve sermayeye ihtiyaç duyan ülkelerin daha pahalıya borçlanması anlamına geliyor. ABD'de faiz artışı henüz olmadan TL'de gerçekleÅŸen deÄŸer kaybı, bu olasılığın önceden fiyatlandırılmasından kaynaklanıyor. Türkiye özel sektörünün 2009 yılından bu yana döviz cinsinden borcu yaklaşık 2 katına çıkmış durumda. Geliri büyük oranda Lira cinsinden olan bu ÅŸirketler için Dolar'da gerçekleÅŸecek ani yükseliÅŸler büyük sorunları da beraberinde getirebilir. Piyasalarda,  FED'in sürekli "faiz arttırma" söylentisi yerine bunu gerçekleÅŸtirmesinin, geliÅŸmekte olan ülkelere daha az zararı olacağı görüÅŸü hakim.

Kaynak: Al Jazeera, AFP