Milyon dolarlık sığınmacı pastası

Kuzey Ege’nin ünlü tatil beldesi Çanakkale’nin Ayvacık kıyılarında tatil sezonu çoktan bitti. Ancak, yazlıkçılar ve tatilciler gidince ıssızlığa bürünen Assos kıyıları bu yıl alışılmışın dışında bir hareketliliÄŸe tanıklık ediyor. ÇoÄŸunluÄŸu Suriyeli olmak üzere, Irak, Afganistan ve diÄŸer istikrarsız bölgelerden gelen sığınmacılara hemen her yerde rastlamak mümkün. Bölgeye yönelen mülteci trafiÄŸini organize eden ve çoÄŸunlukla il dışından gelen kaçakçıların bu sayede kazandıkları para milyon dolarları buluyor.

Sığınmacılardan aldığımız bilgilere göre kaçakçılar, kendilerini Midilli adasına geçirmek karşılığında, adam başı 800 euro ile 1300 Amerikan Doları gibi rakamlara varan paralar alıyor. Kaçakçılar çoÄŸu kez 'aç gözlülük edip' bu sayıyı zorlasa da, ÅŸiÅŸme botlar ortalama 35 kiÅŸi alıyor. Her gün bir botun yola çıktığını var sayarsak bu, günde 45 bin dolar ediyor. Yazın başından bu yana 100 gün boyunca karşıya günde bir bot geçtiÄŸini düÅŸündüÄŸümüzde de dört buçuk milyon dolar gibi bir para ediyor.

Al Jazeera Türk ekibinin bölgede bulunduÄŸu Ekim ayının son haftasında günde on ile yirmi ÅŸiÅŸme bot Yunan sularına doÄŸru denize açılıyordu.

‘Koylar parsellendi’

Yerli halka göre, Ayvacık ilçesinin Midilli adasına bakan 20 kilometrelik sahil ÅŸeridi boyunca her koyda farklı bir kaçakçı grubu çalışıyor. DoÄŸuda Kadırga burnundan, Batıda Kabakale Limanı'na kadar her yer paylaşılmış durumda. Gece boyunca farklı noktalarda tutulan sığınmacılar, günün ağırmasıyla birlikte, binek araba konvoyları ile sahile taşınıyor. Her çete farklı bir ilden geliyor ve sahilin belli bir bölümümü kullanıyor. Ä°zmir (35) plakalı araba konvoyu bir koya sığınmacı taşırken, Balıkesir (10) plakalı araba konvoyu ayrı bir koya gidiyor, Ä°stanbul (34) plakalılar ayrı… Köylüler bu trafikten ÅŸikayetçi:

“Kaçakçılar fazla dikkat çekmemek için küçük arabalarla geliyorlar. Konvoy halinde ve hızlı bir ÅŸekilde geçiyorlar. Köy yollarında hem bizim hem de hayvanlarımızın güvenliÄŸini tehdit ediyorlar. Ä°ÅŸin garip yanı jandarma bunlara karşı önlem almıyor. Yol aÄŸzında çevirme olsa kimse sahile gelemeyecek. Buranın tek yolu var. Onca botu ve motoru sırtlarında getiremezler”.

Ancak kaçakçılar tek bir yöntem kullanmıyor. Bazı gruplar sığınmacıları otobüsle ana yola kadar getirip, sahile kadar yürütüyor. Bot, motor ve can yeleklerini kaçakçılar arabalarla sonradan sahile indiriyor.

Bazı kaçakçılar, getirdikleri sığınmacılarıları gece denize indiriyor. Botu kullanan kiÅŸiye Midilli'nin kuzey kıyısındaki iki deniz fenerinden birine doÄŸru gönderiyorlar. Gece karanlığı, zaten riskli olan yolculuÄŸu daha da zorlu hale getiriyor. 

Köylüler kaçakçılardan korkuyor

Yaz başından beri Ayvacık sahilinde devam eden yasa dışı insan kaçakçılığını yürütenler zaman zaman bölgedeki halkla karşı karşıya geliyor. Tarlasındaki zeytinleri toplarken bulduÄŸumuz bir köylü, tehlikeyi ÅŸöyle anlatıyor:

“Kendi tarlamıza giremez olduk. Kadınları gönderirken baÅŸlarında geliyoruz. Arabamda av tüfeÄŸim var. Çünkü kaçakçılar ile bir iki kere atıştık. Ellerinde satır ve bıçak var. Bize gözdağı vermek için zaman zaman bellerinde tabanca ile yürüyorlar. Kendi aralarında da çekiÅŸme var. Bölgelerine girmek veya oradan birkaç sefer bot çıkartmak isteyen baÅŸka grup çıkarsa kavga ediyorlar. Gene silahlar çekiliyor. Bazen geceleri, zeytinliklerden silah sesi de duyuyoruz”.

Bazı kaçakçı grupları bölgedeki turistik tesislerle veya yerel halkla ortak çalışıyor. Çanakkale plakalı (17) kamyonetlerin sığınmacıları kıyıya taşıdığını, bazı sığınmacı gruplarının günlerce sahildeki turistik tesislerde kaldığını gördük. KoÅŸullar uygun olduÄŸunda hemen o tesislerin önünde botlar hazırlanıyor ve yola çıkılıyor. Sığınmacıların bıraktığı çöpler o kadar çok oluyor ki tesistekiler onları yakıyor. Sahilde duman görüyorsanız bilin ki orada sığınmacı var. 

BirleÅŸmiÅŸ Milletler Mülteciler Yüksek KomüserliÄŸi (UNHCR) verilerine göre (22 Ekim 2015) Türkiye'den deniz yoluyla Yunanistan'a geçen sığınmacıların sayısı 537 bin 688 kiÅŸi. Bunların yüzde 67'sini Suriyeli sığınmacılar oluÅŸturuyor. GeçiÅŸ yapan sığınmcıların yüzde 20'si çocuk, 14'ü kadın ve 65'i erkek olarak kayıtlara geçti. Temmuz ayında artan sığınmacı trafiÄŸi Eylül ayında aylık 150 bin kiÅŸiye ulaÅŸarak rekor kırdı. Deniz yoluyla gelenlerin 3 bin 150'si ölü veya kayıp olarak tescile edildi. Yunanistan'ın Midilli adası en çok yasa dışı göçmenin ayak bastığı ada olarak öne çıkıyor. 

Kaynak: Al Jazeera