Soma davasının seyrini değiştirecek rapor

Raporda Soma Kömürleri A.Åž. yüzde 70 oranında, TKÄ° yüzde 15, MÄ°GEM yüzde 10, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'da yüzde 5 oranında kusurlu bulundu. Soma faciasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ilk kez sorumlu bulundu.

Manisa Barosu BaÅŸkanı Ali Arslan, baro da yaptığı açıklamada, Soma'daki maden faciası sonrası açılan davaların seyrini deÄŸiÅŸtirecek yeni bilirkiÅŸi raporunun Soma Ä°ÅŸ Mahkemesine sunulduÄŸunu söyledi.

Soma faciasının ardından çok sayıda dava açıldığını hatırlatan Arslan, ÅŸöyle konuÅŸtu: “Soma Ä°ÅŸ Mahkemelerinde Soma Kömürleri A.Åž., Soma Holding A.Åž. ve Türkiye Kömür Ä°ÅŸletmeleri aleyhine ÅŸehit madencilerin yakınları tarafından açılan tazminat davaları devam etmektedir. Soma Ä°ÅŸ Mahkemesi hakimliÄŸinde bu olayın meydana gelmesinde kusur, ihmal durumları ve miktarlarının yüzdelik olarak tespiti amacıyla Ä°stanbul 4. Ä°ÅŸ Mahkemesine dosya gönderilmiÅŸ ve Ä°stanbul 4. Ä°ÅŸ Mahkemesinin Ä°stanbul Üniversitesi tarafından oluÅŸturulan 9 kiÅŸilik heyetinde 8.10.2015 tarihli bilirkiÅŸi raporu alınmıştır. Bu rapor ÅŸuan Soma Ä°ÅŸ Mahkemesine sunulmuÅŸtur."

Alınan bu rapordan bahseden Arslan, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü: "Heyetin düzenlediÄŸi rapora 2 bilirkiÅŸi ayrı rapor düzenlemiÅŸ, 7 kiÅŸi raporu imzalamıştır. Raporda Soma Kömürleri A.Åž. yüzde 70 oranında Türkiye Kömür Ä°ÅŸletmeleri Kurumu yüzde 15, Maden Ä°ÅŸletmeleri Genel MüdürlüÄŸü yüzde 10, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yüzde 5 oranında kusurlu bulunmuÅŸtur. Ä°ki bilirkiÅŸinin ayrı düzenlediÄŸi raporda yine aynı kurumlar sorumlu bulunmuÅŸ ancak kusur oranları deÄŸiÅŸmiÅŸtir. Soma Kömürleri A.Åž. yüzde 50, Türkiye Kömür Ä°ÅŸletmeleri Kurumu yüzde 30, Maden Ä°ÅŸletmeleri Genel MüdürlüÄŸü yüzde 10, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yüzde 10 oranında kusurlu bulunmuÅŸtur. Bu ÅŸu açıdan önemlidir. Soma Cumhuriyet Savcılığının iddianame aÅŸamasında almış olduÄŸu raporun dışında ilk defa düzenlenen mahkemeye sunulan rapordur. Bu anlamda Soma davalarına, hem tazminat davalarına hem de ceza davasına yön verebilecek olan, idare mahkemesindeki davalara da yön verebilecek olan bir bilirkiÅŸi raporudur. Bu rapor mahkemeye sunuldu. Mahkeme tarafından taraflara tebliÄŸ edilecek. Taraflar tarafından bu rapora itiraz edilebilir, kabul edilebilir. O süreç iÅŸleyecektir.”

BAKANLIKLARIN SORUMLULUÄžU Ä°SPAT EDÄ°LDÄ°

Arslan, raporun çok önemli olduÄŸunu belirterek ÅŸunları söyledi: “Rapordan ÅŸunu anlıyoruz ki düne kadar hem Enerji Bakanlığı hem Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu faciada kusurlarının olmadığını sorumluluklarının bulunmadığını iddia etmiÅŸti. Soma Cumhuriyet BaÅŸsavcılığının sorumlu kiÅŸiler hakkında dava açılmasıyla ilgili istemiÅŸ olduÄŸu soruÅŸturma izni talebini reddetmiÅŸler kabul etmemiÅŸlerdi. Biliyorsunuz o süreçte Danıştay'a itiraz edilmiÅŸ, Danıştay sorumluları tespit ettikten sonra karar vermem gerekir ÅŸeklinde Çalışma ve Enerji Bakanlığının bu taleplerini kararlarını bozmuÅŸ, tekrar cumhuriyet savcılığına göndermiÅŸti. Cumhuriyet savcılığı bu sorumluları tespit etmiÅŸ, bakanlıklardan yeniden izin istemiÅŸ, bakanlık yine bu talepleri reddetmiÅŸti. Biz o ret kararına karşı yine bayramdan önce itirazda bulunmuÅŸtuk Danıştay'a o süreç devam ediyor. Bu raporla o süreç haklılığımızı ortaya koymakta. Yani bu faciada Çalışma Bakanlığı ve Enerji Bakanlığının sorumluluÄŸunun olduÄŸunu ispat etmektedir bu düzenlenmiÅŸ olan rapor.”

ŞİRKETİN KUSURLARI

Arslan, hazırlanan raporda Soma Kömürleri A.Åž.'ye verilen yüzde 70'lik kusurların bazılarını ÅŸöyle sıraladı:
“Üretim zorlaması. Kapsamlı bir risk deÄŸerlendirmesinin yapılmaması. Ä°ÅŸ saÄŸlığı ve güvenliÄŸi meslek eÄŸitiminin mevzuat hükümlerine uygun ÅŸekilde verilmemesi. Ä°ÅŸletmedeki iç denetim faaliyetlerinin gerektiÄŸi ÅŸekilde yerine getirilmemesi. Ocağın havalandırma konusunda hatalı uygulamalar ve sorunların çözümlenmemesi. Ocak ÅŸartlarına uygun maskenin seçilmemesi. Maskelerin kontrol ve bakımının gerekli ÅŸekilde yapılmaması. Gaz izleme sistemindeki sorunlar ve bunların giderilmesi konusunda kayıtsız kalınması. Elektrik enerjisi ile çalışan cihazlardan bir bölümünün yanmaz özellik taşımaması. Yangında mücadele ve tahlisiye konusunda yetiÅŸmiÅŸ yeterli sayıda personel bulundurulmaması ve bu iÅŸlemler için gerekli araç gereç ve alt yapısı oluÅŸturulmaması.”

BilirkiÅŸi heyeti tarafından Soma Kömürleri A.Åž. için belirtilen kusurların Akhisar Ağır Ceza Mahkemesinde dinlenen iÅŸçilerin de aynı kusurları ortaya koyduÄŸunu anlatan Arslan, ÅŸunları söyledi:

“Burada maden ocağının sorumluluÄŸu tespit edilmektedir. Hem Soma Cumhuriyet Savcılığı tarafından alınan rapor hem Soma Ä°ÅŸ Mahkemesi tarafından rapor burada ocaklardaki eksikliklerin ve facianın göz göre göre geldiÄŸini ama ocağı iÅŸletenlerin ve sorumluların bu konuyla ilgili gerekli önlemleri, bakanlığın gerekli önlemleri ve tedbirleri almadığını, gerekli denetimlerin yapılmadığını ortaya koymaktadır. Bu rapor da Cumhuriyet BaÅŸsavcılığının aldığı raporu doÄŸrular nitelikte. Oradaki eksiklikleri tekrar belirtir nitelikte. Bu hem Soma Ä°ÅŸ Mahkemesinde devam eden davalarda hem Akhisar Ağır Ceza Mahkemesinde devam eden davada hem de Manisa Ä°dare Mahkemesinde devam eden davalarda davacı olanların haklılığını ortaya koymaktadır. Sorumlular hakkında, ceza mahkemesinde gerekli cezai sorumlulukların uygulanmasına idare ve iÅŸ mahkemesinde de yine ailelerin talep ettiÄŸi maddi manevi tazminatların hüküm altına alınması sonucunu doÄŸuracaktır.”