57 hava akımının 55'i ılımlı muhalefete

Rusya Savunma Bakanlığı, Türkiye’nin Rusya’ya Suriye’deki hava saldırılarıyla ilgili eylemleri koordine etmek üzere ortak bir çalışma grubu kurmayı tavsiye ettiÄŸini söyledi. Rus medyasına konuÅŸan bakanlık yetkilisi Igor KonaÅŸenkov, teklifin Ä°stanbul’daki Rusya BüyükelçiliÄŸi’nde görev yapan bir ataÅŸeye götürüldüÄŸünü ifade etti.

DışiÅŸleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç konuya, "Rusya’yla Türk hava sahasının ihlâllerinin önlenmesi konusunda yapılan görüÅŸmelerle ilgili" bir soru üzerine açıklık getirdi.

Bilgiç, 6 Ekim Salı günü Rusya'nın Ankara Büyükelçisi'nin DışiÅŸleri Bakanlığı'na çaÄŸrıldığını ve kendisine Çankaya'da BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu baÅŸkanlığında yapılan güvenlik zirvesinden çıkan bildiri ışığında Türkiye'nin tavrının hatırlatıldığını belirtti. Sözcü, "Esas olanın Türk hava sahasına yönelik ihlâllerin tekrar etmemesi olduÄŸu önemle vurgulanmıştır" dedi.

Bilgiç ayrıca Türk askeri yetkililerinin, ihlâllerin nedenleri ve bir daha tekrar etmemesi için alınan tedbirlerle ilgili Rus askeri makamlarla Ankara'da görüÅŸebileceklerini de Büyükelçi'ye aktardıklarını söyledi.

DışiÅŸleri'ne göre, Rus yetkililerle Ankara'da yapılan görüÅŸmeler ve askeri makamlar arasındaki temaslar sonucunda herhangi bir çalışma grubu kurulması gündeme gelmedi.

DavutoÄŸlu: Rusya ile herhangi bir gerilim istemeyiz

BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu Ä°stanbul'da konuyla ilgili gazetecilerin sorularını yanıtladı. BaÅŸbakan DavutoÄŸlu, "Sınır güvenliÄŸimiz ve hava sahası güvenliÄŸimiz baÄŸlamında hiçbir ÅŸekilde taviz vermeyiz. Bu konuda herkesin, kendi sınırlarına saygı duyan her ülkenin Türkiye'nin sınırlarına saygı duymasını bekleriz, Türkiye'nin hava sahasına saygı duymasını da bekleriz" dedi.

BaÅŸbakan, Rusya'nın hava operasyonlarının ılımlı muhalefete karşı bir savaÅŸa dönüÅŸmesinin IŞİD'i güçlendireceÄŸini belirtti. Bombardıman yapılan bölgelerde IŞİD'in deÄŸil muhaliflerin etkili olduÄŸunu söyleyen DavutoÄŸlu, ÅŸöyle devam etti:

"Bu hava akımları DAEÅž'e karşı yapılmıyor. 57 hava akımı yapılmış Rus hava güçleri tarafından, bunun 55'i ılımlı muhalefete karşı, sadece ikisi DAEÅž'e karşı, bize gelen askeri bilgilere göre. EÄŸer DAEÅž'e karşı mücadele edilecekse hep beraber edelim. Ama eÄŸer Türkiye sınırlarına yakın bir yerde yeni mülteci akımlarına yol açacak ÅŸekilde sivil halka ve ılımlı muhalefete karşı bir harekat yapılıyorsa, iÅŸte o zaman hepimizin oturup konuÅŸması gereken çok ciddi bir mesele var demektir. Hele hele sınır ihlâlleri konusunda mutlaka Türkiye'nin hassasiyetlerine riayet edilmesini, göz önüne alınmasını bekleriz. Bu çerçevede Rusya'nın Büyükelçisi, evet DışiÅŸleri Bakanlığımıza çaÄŸrıldı. Bize verilen bilgiler ile alanda oluÅŸan bilgiler arasındaki farklar da kendilerine aktarıldı. Yani ihlâller kaç dakika sürmüÅŸ, hangi ÅŸartlarda oluÅŸmuÅŸ, bunları Rusya tarafıyla samimi ve dostane bir ÅŸekilde, birbirine saygı duyan iki komÅŸu ülke olarak müzakere ediyoruz. Askeri yetkililerimiz ve diplomatik yetkililerimiz bunları konuÅŸuyor. Rusya'yla herhangi bir gerilim istemeyiz ama Rusya'nın da Türkiye'nin hava sahasına, sınırlarına ve Türkiye'nin Suriye'deki çıkarlarına dikkat etmesini beklemek en tabii komÅŸuluk hakkımızdır."

'Rusya-NATO krizine dönüÅŸmesini de istemeyiz'

"Rusya’dan gelen ‘Bu konuda görüÅŸelim’ talebi… Memnuniyetle ama bu görüÅŸmeler tabii Ankara’da ve bir doÄŸrudan bu konuların ele alındığı bir zeminde olabilir. Suriye’deki kriz bir Türk-Rus krizi deÄŸildir, olmamalıdır. Biz bu konuda göstermemiz gereken özeni gösteriyoruz. Rusya dan da aynı özeni bekliyoruz. Bunun Rusya-NATO krizi haline dönüÅŸmesini de istemeyiz. Ancak NATO’nun da açıklamasında ortaya çıktığı gibi Türkiye hava sahası aynı zamanda doÄŸal olarak NATO hava sahasıdır. Bu konuda NATO’dan ve NATO ülkelerinden gördüÄŸümüz tavır hem doÄŸal hem de takdire ÅŸâyandır."

'En büyk pay BM'nin'

DavutoÄŸlu, Suriye'deki krizle ilgili ise, "Bir ülke krizi olarak baÅŸladı, bir ülkenin kendi içinde halkına karşı zalimce davranan bir yönetimin ortaya çıkardığı bir kriz olarak, sonra terörün, terör örgütlerinin de müdahil olduÄŸu ve terör örgütlerinin de oluÅŸturduÄŸu tehditle birlikte bir bölgesel krize dönüÅŸtü. Bir ülke krizinin bölge krizine dönüÅŸmesinde en büyük pay açık söyleyeyim, bu zalim yönetim kadar o aÅŸamada herhangi bir hususta anlaÅŸamayan BirleÅŸmiÅŸ Milletler Güvenlik Konseyi olmuÅŸtur" ifadelerini kullandı.

Rusya: GörüÅŸmeye hazırız

Rus resmi haber ajansı TASS’ın haberine göre, Rusya’nın Ankara BüyükelçiliÄŸi son üç günde ikinci ihlâl iddiasını araÅŸtırdıklarını açıkladı. BüyükelçiliÄŸin basın müÅŸaviri Ä°gor Mityakov, büyükelçinin Pazartesi günü ikinci kere çaÄŸrıldığını belirtti. “Türk tarafı, bize hava sahasının ihlâl edildiÄŸi yönünde bilgi verdi” dedi.

Ä°lk ihlâlin ardından olayın yanlışlıkla olduÄŸunu ve Rus uçağının Türk hava sahasına birkaç saniyeliÄŸine girdiÄŸini açıklayan Rusya Savunma Bakanlığı'ndan da yeni bir açıklama geldi. Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Anatoli Antonov, "Suriye'deki Rusya operasyonları konusunda yanlış anlaşılmaları önlemek için Türk Savunma Bakanlığı'ndan bir heyetle görüÅŸmeye hazırız" diye konuÅŸtu.

'Ä°liÅŸkilerimiz derin köklere sahip'

Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, olayın iki ülke iliÅŸkilerine zarar vermemesini umut ettiklerini söyledi. Peskov, olayın Türk Akımı doÄŸalgaz boru hattı projesini etkileyip etkilemeyeceÄŸinin sorulması üzerine, "Rus tarafının detaylı açıklamada bulunduÄŸu bu olayın, iÅŸbirliÄŸimizin geliÅŸimine etki etmemesini umut ediyoruz. Rusya-Türkiye iliÅŸkileri çok çeÅŸitli ve derin köklere sahip" dedi.

Moskova, Rus uçaklarının Suriye’de kullandığı hava üssünün Türkiye sınırından 30 kilometre güneyde olduÄŸunu belirtmiÅŸ; hava koÅŸulları nedeniyle uçakların bazen kuzeyden iniÅŸ yapmak zorunda kaldığını ifade etmiÅŸti.

“Olay, bölgedeki olumsuz hava koÅŸullarından dolayı gerçekleÅŸti. Komplo teorilerine gerek yok” ifadesini kullanan Rus Savunma Bakanlığı, olayın tekrarlanmaması için gerekli tedbirlerin alındığını belirtmiÅŸti.

Rusya, uçaklarının iki Türk savaÅŸ jetine kilitlenerek taciz ettiÄŸi yönündeki iddiaları da reddetmiÅŸti.

BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu baÅŸkanlığında pazartesi akÅŸamı Çankaya KöÅŸkü'nde güvenlik zirvesi toplanmıştı. Gündemde Rus uçağının Türk hava sahasını ihlâli vardı.

DışiÅŸleri Bakanı Feridun SinirlioÄŸlu, NATO Genel Sekreteri ile görüÅŸmüÅŸtü.

[Fotoğraf: Dışişleri Bakanlığı]

NATO: Kaza gibi görünmüyor

Rusya’nın Türk hava sahasını ihlâli hakkında konuÅŸan NATO Genel Sekreteri Jen Stoltenberg, “Sebepleri hakkında yorum yapmayacağım. Ancak Rusya'nın Türkiye hava sahasını ihlâli kaza gibi görünmüyor. Çünkü bu iki sefer oldu ve birkaç saniyeden daha uzun sürdü” dedi.

Stoltenberg, kendilerine yaÅŸananlarla ilgili ‘gerçek bir açıklama’ yapılmadığını söyledi.

NATO Genel Sekreteri, "Rus güçlerinin Suriye'de toplandığını ve güçlendiÄŸini gördük ama sayı veremeyeceÄŸim. Kara birlikleri de var, hava güçleri de var, deniz birlikleri de var. Rusya'nın askeri güçlerini artırdığını görmekteyiz. Son haftalarda gördüÄŸümüz bu" diye konuÅŸtu.

ErdoÄŸan'dan tepki

CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan, Belçika BaÅŸbakanı Charles Michel ile görüÅŸtükten sonra ortak basın toplantısında Rusya’nın Türkiye sınırını ihlâlleriyle ilgili açıklama yaptı.

"Suriye krizi, savaşın sona ermesi, Esed'in artık burayı bırakıp gitmesi noktasında hassasiyeti olanlar var, olmayanlar var. 350 bin insanın ölümüne neden olan bir devlet terörü estiren bir kiÅŸi ÅŸu anda Suriye'nin başındadır ama bunu korumaya çalışanlar var. Ä°ran bunlardan bir tanesidir. Rusya bunlardan bir tanesidir. Bunu koruma çalışanlar iÅŸte ÅŸu anda Rusya'nın Suriye'de yaptığı ve orada kendine ait bir üs hazırlama gayreti ve bunun yanında bizim sınırlarımızı ihlâl etme olayı. Bu tabii NATO'nun da dün biliyorsunuz bu konuyla ilgili sert bir ültimatomuyla karşılık bulmuÅŸtur. Buna tabii bizim sabretmemiz mümkün deÄŸil."

"Nitekim dün bu konuyla ilgili evvelsi gün de ne yazık ki arzu etmediÄŸimiz bazı adımlar atılma durumundadır ve bunu kabullenmek özellikle Türkiye'ye yakışmayacağı gibi NATO'nun da kendi prensiplerinin tamamen dışındadır ve dolayısıyla da buna karşı tavrını NATO almıştır ve bundan sonra da alacağına kesinlikle inanıyorum, çünkü Türkiye'ye yapılan saldırı NATO'ya yapılmış saldırıdır, bunun bilinmesi lazım."

"Buna karşı tavrını NATO almıştır, bundan sonra da alacağına kesinlikle inanıyorum. Çünkü Türkiye'ye yapılan saldırı NATO'ya yapılmış bir saldırıdır, bunun bilinmesi lazım. Bu konuyla ilgili olarak Rusya ile olan iliÅŸkilerimiz malumdur ama Rusya, Türkiye gibi eÄŸer bu konuda bir çok iÅŸbirliÄŸi yapmış dostunu da kaybederse çok ÅŸeyi de kaybeder, bunu da bilmesi lazım."

'NATO operasyonlarımızı saptırıyor'

Rusya’nın Türk hava sahasını ihlâliyle ilgili NATO'nun gösterdiÄŸi tepkiye, NATO'nun Brüksel'deki elçisi Alexander Grushko'dan yanıt geldi. Grushko, TASS haber ajansına yaptığı açıklamada, "Benim izlenimime göre, Türk hava sahasındaki olay, Batı tarafından Rusya'nın Suriye'deki operasyonlarını saptırmak için kullanılıyor" dedi.

Rusya, Irak’ta da operasyon düzenleyebilir

Rusya Parlamentosu'nun üst kanadı Federasyon Konseyi BaÅŸkanı Valentina Matviyenko, BaÄŸdat’tan talep gelmesi durumunda Irak’ta da operasyon düzenleyebileceklerini söyledi. Matviyenko, kendilerine henüz bu yönde bir talep gelmediÄŸini de ifade etti.

 

 

Kaynak: AA, Reuters, Al Jazeera