Asgari ücretliye büyük müjde!

Seçim öncesi partilerin vaatleri belli oldu. Buna göre; Ä°ktidara hangi parti gelirse gelsin asgari ücretin yükselmesi ve en az 1300 lira olması söz konusu. Vaatlerin gerçekleÅŸtirilebilmesi için gereken kaynak ve bunun ekonomiye dönüÅŸü seçim sonrasının en önemli Gündem maddelerinden olacak.

Milliyet'in haberine göre; Partilerin ekonomi ve sosyal politikalarıyla ilgili temal politikalarının ana hatları ÅŸöyle:

ASGARÄ° ÜCRET SÜRPRÄ°ZÄ°

Ak Parti: BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu, Ak Parti'nin seçim beyannamesinde asgari ücret maaşının 1300 TL olacağını ve emeklilere 1200 TL ek zam verileceÄŸini açıkladı. DavutoÄŸlu, 1100 liranın altında maaÅŸ alan iÅŸçi ve BaÄŸKur emeklilerine de yılda 1200 lira ek zam yapılacacağını bildirdi. 

Kendi iÅŸini kuracak gençlere 50 bin liralık destek vermeyi amaçlayan Ak Parti, BaÄŸ-kur emeklisinden kesilen sosyal güvenlik primini tamamıyla ortadan kaldıracak. Ä°ktidar olması halinde ev almak için hesap açan vatandaÅŸlara yüzde 15 destek saÄŸlayacak olan Ak Parti, kadın giriÅŸimcilerin 100 bin TL'ye kadar 5 yıllık vadeli kredileri için yüzde 85 oranında kefaret saÄŸlayacak. 

Lise mezunu gençlerin 2 yıl boyunca genel saÄŸlık sigortalarını karşılamayı vaadeden Ak Parti, emeklilere 250 TL taksit ile ev sahibi olma olanağı sunacak. Esnafa faizsiz kredi, gençlere ücretsiz internet, ihtiyaç duyduÄŸu iÅŸlerde çalışan taÅŸeronlara kamuda istihdam, yemde ve gübrede KDV'nin kaldırılması da AKP vaatleri arasında. DavutoÄŸlu, seçim beyannamesindeki vaatlerin toplam maliyetinin 19 milyar TL olduÄŸunu açıkladı.

EMEKLÄ°YE ÇÄ°FT Ä°KRAMÄ°YE

CHP: CHP'nin seçim beyyannamesi asgari ücret, vergi muafiyetiyle 1500 lira olacak, emeklilere yılda çift maaÅŸ ikramiye verilmesi gibi vaatlerini aynen korurken, polislere 3 bin 600 ek gösterge verilmesi, çiftçiye mazotun 1.8 TL'den satılması gibi politikaları da sunuyor. Ä°ktidar olması halinde 800 bin taÅŸeron iÅŸçiyi kadroya alacak olan CHP, lise son sınıf öÄŸrencilerine lisekart getirecek, ikinci öÄŸretim harçlarını kaldıracak. 
ÖÄŸrenim kredileri, gençler iÅŸ buluncaya kadar tahsil edilmeyecek. 31 Temmuz 2015 tarihine kadarki kredi kartı ve bireysel kredilerin faiz borçlarının en az yüzde 80'ini silinecek, kalan borç 5 yıla yapılandırılacak.

YOKSULA Ä°Åž Ä°MKANI

MHP: Asgari ücreti 1400 lira civarına yükseltmeyi planlayan MHP, bütün çalışanlara da maaÅŸlarının asgari ücret kadar olan kısmından vergi almamayı vaat etti. MHP, çiftçiye mazotun litresini 1 lira 75 kuruÅŸtan vereceÄŸini duyurdu. 
MHP, emeklilere Mart ve Eylül aylarında birer asgari ücret vermeyi; yoksul ailelerden bir kiÅŸiye iÅŸ bulmayı, 700 lira aile desteÄŸi vermeyi taahhüt etti. MHP, ÅŸoföre yıpranma payı, yük ve yolcu taşımacılığı yapan esnafa ise vergisiz akaryakıt sözü verdi. Kamu çalışanlarına yapılan tüm ek ödemelerin emekli aylığına yansıtılacağı belirtilen MHP beyannamesine göre ihtiyar heyeti üyelerine her ay 150 lira huzur hakkı verilecek.

ÜCRETSÄ°Z ELEKTRÄ°K

HDP: Asgari ücret ve emekli maaşı en az 2 bin lira olacak. Ev kadınlarına emeklilik hakkı saÄŸlanacak. Küçük çiftçilere su ve elektrik ücretsiz verilecek.

YÜK DEVLETE MÄ° FÄ°RMALARA MI?

BahçeÅŸehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal AraÅŸtırmalar Merkezi (BETAM) Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel:
(Ak Parti'nin beyannamesi) "Buradan yükün firmalara bineceÄŸi anlaşılıyor. AKP açısından çok ÅŸaşırtıcı. CHP ise firmalara bindirmeyeceÄŸi iddiasındaydı. Ama o da ciddi vergi kaybına ve devletin sigorta primi ödemesine neden olacak. Bunu AKP firmalara bindirecekse bu ciddi bir asgari ücret ÅŸoku, maliyet artışı demek firmalar açısından. Bu da baÅŸlı başına bir tartışma konusu. CHP'nin de devlete ne kadar yük biniyor, söylemesi lazım. Asgari ücrette eksik bildirim dediÄŸimiz olay söz konusu. Ücretler yükselince eksik ücret bildirimi devam edecek. Ama yeni ücretten bildirmek zorundalar. Popülizmde tam bir patlama yaÅŸanıyor."

Ä°Ç TALEBÄ° PATLATIR

"(Ak Parti'nin emeklilerle ilgili vaatleri) CHP'ye kıyasla daha düÅŸük maliyetli ve daha düÅŸük maaÅŸlara yönelik. Ä°ÅŸçi ve BaÄŸkur emeklilerine sadece zam yapacağım diyor. CHP gibi bütün emeklilere iki maaÅŸ ikramiye vereceÄŸim demiyor. Bu daha düÅŸük maliyetli ama ne kadar söylesinler. Genelde bütün bu ÅŸeyler iç talebi çok ciddi ÅŸekilde patlatır, bunun da hem enflasyon, hem de cari açık üzerinde çok ciddi sonuçları olur. Her iki parti de mali disipline sıkı sıkıya baÄŸlı olduÄŸunu söylüyor ama bu vaatlerin hesabı kitabı yok piyasada. Ekonomiye deÄŸil vaatlere yöneliyorlar. Ekonomide rekorlar unutuldu, sadece vaatler var."

PARTÄ°LER BÜTÇEDEKÄ° ESNEKLİĞİ KULLANIR

Piri Reis Üniversitesi öÄŸretim üyesi Prof. Dr. Erhan AslanoÄŸlu: 
"Genelde asgari ücretlilerin tasarruf eÄŸilimi düÅŸük olur. Genelde bunu talebe dönüÅŸtürecek kiÅŸilerdir. Yani borcunu ödeyecek ya da yeni borç alıp talep yaratabilecek. O da alışveriÅŸ üzerinden alınan KDV, ÖTV gibi vergi tahsilatını artırabilir kısmen. Genelde bu tür uygulamalarda bütçe açığını artırıcı bir sonuç beklemek daha doÄŸrudur. 

Yalnız ÅŸöyle bir sorun var, harcamanın ne kadarı kayıt içi, ne kadarı kayıt dışında kalacak. KDV, ÖTV tahsilatı yine baÅŸka sıkıntı. Harcama olabilir ama onun tahsilatı ne kadar baÅŸarılı olacak, o da baÅŸka bir soru. Faturasız yapılacak alışveriÅŸlerin devlete yansıması zor tabii. 

Merkezi yönetim bütçesinde personel giderlerini artırabilir. Emeklilere yapılan harcamalar sosyal güvenlik sistemine yapılan sübvansiyonu artırma potansiyeli olan transfer harcamalarını artırabilir."

'SENDİKALAR OLARAK PEŞİNİ BIRAKMAYIZ'

Türk-Ä°ÅŸ Genel Mali Sekreteri ve Yol-Ä°ÅŸ BaÅŸkanı Ramazan AÄŸar: 
"Asgari ücreti iktidar partisi 1300 lira diye açıkladı ama net mi, brüt mü söylemedi. Gönlümüz en yüksek olanda. Ama ülkenin ÅŸartlarını da düÅŸünmek lazım. Sendikalar olarak peÅŸini bırakmayız. BaÅŸbakan, asıl iÅŸi yapan taÅŸeronların kadroya alınacağını söylemiÅŸti. Ama dün 'kamuda çalışan ve kurumun ihtiyacı varsa' dedi. Faruk Çelik'le görüÅŸtüm, 'Asıl kadroda çalışanları alacağız' diye Çalışma Bakanı'ndan duydum."