"Türkiye uçağı düşürebilirdi"

DışiÅŸleri Bakanlığı, 3 Ekim’de Türk hava sahasını ihlâl eden bir Rus uçağının Türk uçaklarınca engellendiÄŸini duyurdu. Rusya Büyükelçisi, Türkiye DışiÅŸleri Bakanlığı’na çaÄŸrıldı ve bu durumun tekrarlanmaması konusunda uyarıldı.

Rusya'nın 'sorumsuzca' ihlâlinin yaratacağı 'büyük tehlikeye' dikkat çeken NATO Genel Sekreteri Jen Stoltenberg, Rusya'nın Türk hava sahasını ihlâl etmesinin 'kabul edilemez' olduÄŸu uyarısını yaptı.

NATO öÄŸleden sonra Rusya’nın, Türkiye’nin hava sahasını ihlâliyle ilgili son geliÅŸmeleri deÄŸerlendirmek için toplandı. Ä°hlâli kınayan NATO, Rusya'ya Suriye'de IŞİD'e odaklanma çaÄŸrısı yaptı. Rusya'dan bu ihlâlleri acilen sonlandırmasını isteyen NATO, ihlâle dair Rus yetkililerden de açıklama beklediklerini söyledi.

NATO açıklamasında, "Müttefik ülkeler Türkiye'nin egemenlik hava sahasına ihlâllere ÅŸiddetle karşı çıkıyor ve NATO hava sahasına girilmesini kınıyor. Müttefikler ayrıca bu sorumsuz davranışın yol açabileceÄŸi büyük tehlikeye de dikkat çekiyor" denildi.

DışiÅŸleri Bakanı Feridun SinirlioÄŸlu, toplantı öncesi NATO Genel Sekreteri ile konuyu görüÅŸtü. GörüÅŸmede, hem ihlâl konusu hem de Rusya'nın Suriye'deki askeri varlığı konuÅŸuldu. Stoltenberg, NATO'nun Türkiye'nin güvenliÄŸine yönelik sorumluluÄŸunu teyit ederek, hava ihlâllerine karşı NATO'nun Türkiye ile dayanışmasını vurguladı.

Kerry: Türkiye vurabilirdi

ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry, hava sahasını ihlâl eden Rus uçağının Türkiye tarafından düÅŸürülmeyi riske ettiÄŸini söyledi. Gerilimin ciddi anlamda tırmanabileceÄŸini söyleyen Kerry, "Bu konuda derin endiÅŸelerimiz var. Çünkü Türkiye haklı olarak, tam da daha önce yaptığı gibi yanıt verebilirdi, uçağı düÅŸürebilirdi" dedi.

'Tekerrür etmeyecek'

Rusya'nın ihlâlin 'sehven' olduÄŸunu ve 'tekerrür etmeyeceÄŸini' kendilerine ilettiÄŸini belirten BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu, konuyla ilgili Habertürk'te ÅŸu deÄŸerlendirmeleri yaptı:

"Åžunu ifade edeyim net olarak, Türkiye'nin angajman kuralları ister Suriye ister Rusya ister baÅŸka bir ülke uçakları için olsun, geçerlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri, net olarak talimatlandırılmıştır. Uçan kuÅŸ bile olsa, kim Türkiye Cumhuriyeti sınırlarını ihlâl ederse, gereken müdahalede bulunulur. Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırları, hava sahası Türk Silahlı Kuvvetleri'nin denetiminde ve kontrolündedir. Kim olursa olsun, nereden olursa olsun, hangi cihetten olursa olsun hava sahamızı ihlâl ettiÄŸinde angajman kurallarımız bellidir."

"Biraz önce Genelkurmay BaÅŸkanımızla tekrar görüÅŸtüm. DışiÅŸleri Bakanımıza gerekli talimatları ilettik. Bir diplomatik temas trafiÄŸi baÅŸladı. Tavrımız çok açık, kim sınırlarımızı ihlâl eder, hava sahamızı ihlâl ederse, dostça uyarırız. Bu hangi ülke olursa olsun ki Rusya bizim komÅŸumuzdur, dostumuzdur. Bu anlamda Türkiye ile Rusya arasında bir gerginlik yaÅŸanmamıştır. Suriye meselesi bir Türk-Rus krizi deÄŸildir."

"Suriye içindeki müdahalenin Türkiye'ye sıçraması durumunda da, iÅŸte dün yaÅŸanan sınırlı gerginlik gibi, 3 Ekim'de de söz konusu oldu. Rusya'ya gerekli diplomatik giriÅŸimlerde bulunduk. DışiÅŸleri Bakanımız, Rus DışiÅŸleri Bakanını aradı ve net olarak bir daha bunun tekerrür etmemesini söyledi. Aynı ÅŸekilde Ankara'da ve Moskova'da giriÅŸimlerde bulunarak, Türk sınırlarına bir daha bu tür müdahalelerde, ihlâllerde bulunulmaması gerektiÄŸi söylendi. Bu sabah bize Rusya tarafından intikal eden bilgilerde bunun sehven olan bir ÅŸey olduÄŸunu, Türkiye'nin sınırlarına saygılı olduklarını ve tekerrür etmeyeceÄŸini ifade ettiler."

'Rus uçağı engellendi'

DışiÅŸleri Bakanlığı tarafından konuyla ilgili yapılan açıklama ÅŸöyleydi:

"Rusya Federasyonu’na ait bir savaÅŸ uçağı 3 Ekim saat 12.08’de Yayladağı/Hatay bölgesinin güneyinde hava sahamızı ihlâl etmiÅŸtir. Bölgede devriye uçuÅŸu yapan iki F-16 uçağımız tarafından önlemede bulunulması üzerine Rus uçağı Türk hava sahasını Suriye’ye geçerek terk etmiÅŸtir."

Rusya'nın Ankara Büyükelçisi, DışiÅŸleri Bakanlığı'na çaÄŸrıldı ve söz konusu ihlâl kuvvetle protesto edildi, bu tür bir ihlâlin tekrarlanmaması talep edildi. Aksi takdirde yaÅŸanabilecek arzu edilmeyen bir hadiseden Rusya'nın sorumlu olacağı ifade edildi.

Açıklamada ayrıca DışiÅŸleri Bakanı Feridun SinirlioÄŸlu'nun Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'u 3 Ekim günü arayarak, konuyla ilgili benzer görüÅŸleri tekrarladığı ve tepkisini dile getirdiÄŸi aktarıldı. SinirlioÄŸlu'nun ABD, Ä°ngiltere, Fransa ve Ä°talya dışiÅŸleri bakanlarıyla da durumu deÄŸerlendiren telefon görüÅŸmeleri yaptığı belirtildi.

Kaynak: AA, Habertürk, AFP, Reuters