Blair'den Kaddafi'ye 'kaç' tavsiyesi

ABD eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın görevi süresince kişisel e-posta adresini kullanması üzerine başlatılan inceleme esnasında ortaya çıkan yazışmalara göre Tony Blair, Libya'daki halk isyanı sırasında Muammer Kaddafi’ye güvenli bir yere kaçmasını tavsiye etti.

“En önemlisi kan dökülmesinin ve şiddetin durmasıdır” diyen Blair, 42 yıldır Libya’yı yöneten Kaddafi’nin BM ve NATO destekli hava saldırıları ile devrilmesinden kısa süre önce şöyle yazdı:

‘Bazı kişilerle konuştum…’

“Gidebilecek güvenli bir yerinizi varsa gitmelisiniz çünkü bu olaylar, şiddet durmazsa, barışçıl biçimde sona ermeyecek. Bir değişim sürecinin yaşanması gerekiyor. Bu süreç yönetilebilir, bizim de bunu yönetecek bir yol bulmamız lazım. Bazı kişilerle konuştum, herkes buna barışçıl bir son istiyor.”

ABD ve AB’nin Libya’daki çatışmalar konusunda “zor bir konumda” olduğunu söyleyen Blair, “Halk liderin görevi bıraktığını görürse memnun olacaktır. Eğer bu iş bir ya da iki gün daha uzarsa geri dönüşü olmayacak. Buna gerçekten inandığım için söylüyorum. Eğer acilen çıkar bir yol bulamazsak dönüşü imkansız olacak.”

Soruşturma açılabilir

Muammer Kaddafi Ekim 2011’de çıkan olaylarda Sirte'de öldürüldü. Olaydan bir süre sonra internette linç görüntüleri yayınlanmıştı.

Blair’in Kaddafi ile yazışmasının ortaya çıkmasının ardından İngiltere parlamentosunda konuya ilişkin soruşturma açılması bekleniyor. Daha önce de Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı ve Muhafazakâr parti vekillerinden Crispin Blunt, Blair’in Kaddafi ile gizli anlaşmalar yaptığı iddiaları nedeniyle komisyona ifade vermesini talep etmişti.

Bölünmüşlük iki ordu ile başladı

Kaddafi’nin devrilmesinden sonra Libya’da ordu standartlarında askeri bir yapı kalmamıştı. Sahada farklı siyasi yapılara hizmet eden birbirinden bağımsız silahlı milisler hâkimdi. Mayıs 2014'te emekli General Hafter, Libya’daki 'İslami referanslı' milislere karşı Kerame (Haysiyet) adında bir operasyon başlattı. Saldırdığı milisler birleşerek Fecr-i Libya (Libya’nın şafağı) adında karşıt bir operasyona başlattı ve Libya’da iki karşıt silahlı yapı çatışmalarını sürdürdü.

İki parlamento

Haziran 2014'te düzenlenen parlamento seçiminden liberal akım galip çıktı. Yeni seçilen parlamentonun, Libya Temsilciler Meclisi (LTM) adını almasına karar verilmişti.

Süresini dolduran eski parlamento (MGK), resmi bir devir teslim töreni düzenlenmeden ve anlaşmanın aksine Bingazi’de değil Tobruk kentinde göreve başlayan LTM’nin meşruiyeti ile ilgili başvurduğu Anayasa Mahkemesi karar verene kadar Trablus’ta görevini sürdürmeye karar vermişti. Mahkeme LTM'nin seçildiği seçimin yasal olmadığına karar vererek, onun feshedilmesine karar vermişti.

İki hükümet

MGK, Ömer Hasi’yi, LTM ise istifa eden başbakan Abdullah Sini’yi yeni hükümeti oluşturmakla görevlendirmişti ve daha sonra oluşturulan her iki hükümet parlamentodan güvenoyu alarak biri Trablus’ta biri de Tobruk’ta göreve başlamıştı.

Kaynak: Middle East Eye