İşkodra, Osmanlı'da bir ilim merkeziydi

Bilim ve Sanat vakfı, Türkiye AraÅŸtırmaları Merkezi “Balkan Tarihi KonuÅŸmaları” programının ikincisini düzenledi. Ä°ÅŸkodra Ä°l Müftüsü Muhammed Sütari'nin konuÅŸmacı olarak katıldığı program "Ä°ÅŸkodra Medreseleri ve Alimleri" baÅŸlığı altında gerçekleÅŸti.

Programda Osmanlı'nın önemli eÄŸitim merkezlerinden olan kentin medreselerinde yürütülen ilim geleneÄŸi masaya yatırılırken, Türk ve Arnavutlar'ın ortak tarihi, Balkanlar’daki Osmanlı varlığının önemi de konuÅŸulan konulan arasındaydı.

Ä°ÅŸkodra Ä°l Müftüsü Muhammed Sütari konuÅŸmasında ÅŸu ifadeleri kullandı: "Arnavutluk’ta Ä°slam'a giriÅŸ Osmanlı'yla birlikte oluyor ve Osmanlı döneminde Ä°ÅŸkodra Balkanlar'da çok önemli bir vilâyet haline geliyor. Böylece ÅŸehir Ä°slami, ilmi, kültürel faaliyetlerin de yürütüldüÄŸü bir yer halini alıyor. Ä°ÅŸkodra medreselerinde yetiÅŸen binlerce alim mevcut. Bunlardan özellikle bazılarının Ä°ÅŸkodra’da oldukça önemli simalar haline geldiÄŸini biliyoruz. Aynı zamanda Ä°ÅŸkodralı olan çok sayıda alimimiz de Ä°stanbul, Mısır gibi deÄŸiÅŸik yerlerde ilim tahsil ederek Ä°ÅŸkodra’ya dönüyorlar ve Ä°slam dünyasından aldıkları o birikimi Ä°ÅŸkodra’ya getiriyorlar. Bu da Ä°ÅŸkodra’ya ayrı bir renk getiriyor."

Ä°ÅžKODRA'DA ONLARCA MEDRESE VARMIÅž

Ä°ÅŸkodra’nın Osmanlı tarihine çok sayıda Arnavut ilim ve devlet adamı kazandırdığını belirtirten Sütari, mevcut medrese geleneÄŸinin de kentte Osmanlı’dan bu yana hâlâ yaÅŸatıldığına vurgu yaparken sözlerini ÅŸu ÅŸekilde sürdürdü: 

"Ä°ÅŸkodra’da Osmanlı’dan kalan birçok medrese var. Hatta Evliya Çelebi de Ä°ÅŸkodra’nın onlarca medresesi olduÄŸunu söylüyor. Osmanlı’dan sonra bakacak olursak burada üç dönem görüyoruz. Birinci dönem, Osmanlı’dan sonra 1925’de Ä°ÅŸkodra’da açılan ilk medrese. Bu medrese faaliyetini sürdürmüÅŸ fakat siyasi etkenlerden dolayı kapatılıyor ve 1940’da yeniden açılıyor. Fakat o zamanın siyasi ortamından dolayı yeniden kapatılıyor.

Bu dönem ikinci dönemi ifade ediyor. Hem Arnavutluk hem de Ä°ÅŸkodra açısından medresede en parlak dönem 1990’lardan sonra baÅŸlıyor. 3. dönemdeki en önemli medrese ise 'Hacı Åžeyh Åžamil Medresesi'dir. Bu medrese ÅŸu anda Arnavutluk ve Balkanlar'ın belki en baÅŸarılı örneÄŸi. Åžimdi ilave olarak ilkokul lise arası medrese bölümü açıldı. Üç bölümde toplam olarak bin yüz öÄŸrenci var. Bu, her ne kadar zor dönemlerden geçmiÅŸ olsak Ä°ÅŸkodra ve Arnavutluk’ta Ä°slamiyet’in izlerinin güçlü ve köklü olduÄŸunu gösteriyor. Ä°ÅŸkodra Ä°slam izlerinin köklü olarak devam ettiÄŸi bir yer. "

Bilim ve Sanat Vakfı'nın ev sahipliÄŸinde gerçekleÅŸen program her ay farklı bir konuÅŸmacıyla Balkanlara ÅŸekil veren konu baÅŸlıklarını tarihi arka planlarıyla tartışmaya açıyor. Balkanlar'ın farklı dönem ve konularıysa çok sayıda akademisyen ve araÅŸtırmacının yoÄŸun ilgisiyle karşılaşıyor. 

Kaynak: Kuzey Haber Ajansı