Hac facialarının önüne nasıl geçilir?

“Burada sizi önce sıcak, sonra karmaÅŸa bekliyor. Hac demek Arafat vakfesi demek. Arafat vakfesine duran Müslümanlar eÄŸer bir organizasyonla gelmiÅŸlerse genellikle bir düzen içerisinde hareket ediliyor. Sokaklarda pet ÅŸiÅŸeler ve dağıtılan yardım malzemelerinin oluÅŸturduÄŸu kirlilikse aşılamıyor. Özellikle Hindistan'dan ve Afrika'dan gelenlerin bir kısmı sokakta kalıyor ve bu da düzeni bozuyor. Suud'da çalışan BangladeÅŸ, Pakistan, Hindistanlılar ve diÄŸer ülkelerden hacı olmak için gelenler, Arafat'ta rastgele yerlerde kalıyor. Su ve tuvalet ihtiyacını her yerde rahat karşıladıkları için kendilerine ait bir düzen kuruyorlar...

‘KOL KOLA GÄ°RÄ°P KALABALIÄžI ÖNLERÄ°NDE SÜRÜKLÜYORLAR'

Arafat'a, Arafat'tan Müzdelife'ye, oradan Kâbe'ye ulaşım genellikle yaya yapılıyor ve bu 20 kilometre yürümek demek. En büyük sorun iÅŸte bu yol güzergâhlarında tavaf ve ÅŸeytan taÅŸlamada çıkıyor. Organizasyonla gelmeyenler kendi kurallarını oluÅŸturuyor ve bu kurallar ne yazık ki diÄŸer insanların hayatına mal oluyor. Gerek Kâbe, gerekse Mina'da ÅŸeytan taÅŸlamada kural tanımayan, sokaklarda yatan, tavaf esnasında kol kola girerek kalabalıkları önünde sürükleyen özellikle Afrikalı ve Hintli Müslümanlar ezilmelere çok ciddi davetiye çıkarıyor.

Mina'da yaÅŸanan olay gibi kısa olması için farklı güzergâh kullanan ve girilmemesi gereken bir yola girenler nedeniyle yüzlerce insan hayatını kaybedebiliyor. Vinç hadisesinin yaÅŸanmasından kısa süre sonra biz de tavaf sonrası vinçler altında namaz kılmak zorunda kaldık.

Suudilerin Kâbe'yi geniÅŸletme çalışmalarını ihtiyaca göre sürekli eklemleyerek çözmeye çalışması da hacılar açısından en büyük sorun. Kâbe'ye gelenlerin büyük kısmı bu alanları tanımadıkları ve inÅŸaat bitmediÄŸi için açık buldukları yolu kullanmaya çalışıyor. Medine'de Mescid-i Nebevi'de inÅŸaat çalışmaları ve plan çok önceden hazırlandığı, alan da büyük olduÄŸu için hacılar veya umreciler büyük sorun yaÅŸamıyor.

‘SUUDÄ°LER NE YAPMALI?'

Hac büyük bir organizasyon ama Suudiler tam oturtmuÅŸ deÄŸil. DiÄŸer taraftan gelen hacıların bir kısmının yaÅŸlı olması da sorun. Kalabalıkta sendeler ve düÅŸerlerse insanların onları ezmesi ve baÅŸkalarının da ezilmesi sonucu ortaya çıkıyor.

Peki bu faciaların yaÅŸanmaması için ne yapılabilir? Öncelikle hac için bütün önlemler ve kurallar belirlenirken gelen ülke temsilcilerinin de yer alacağı bir organizasyon daha iÅŸlevsel hale getirilmeli. Kâbe'nin geniÅŸletilme çalışmaları bir an önce bitirilmeli ve bu sürekli eklemlenerek deÄŸil iyi bir planlamayla yapılmalı. Arafat'tan otobüsler belli aralıklarla hareket ettirilmeli. Bu yapılıyor ama çok gevÅŸek davranıldığı için beraberinde yığılmayı getiriyor. Belli yerlerde toplanma alanları oluÅŸturulmalı. Åžeytan taÅŸlama bölgesi giriÅŸ çıkışı ve belli yerlerde yürüyen bantlar oluÅŸturulmalı. Raylı sistem daha cazip hale getirilmeli. Belli yaÅŸ grupları hacları için özel programlar oluÅŸturulmalı.

Her hac döneminde böyle olaylar yaÅŸanır. Ölen öldüÄŸüyle kalır ama dünya Müslümanları ve Suudiler kendilerine yakışanı yapmalı. Hacda sevap almak için insanlara zulmedilmemeli.”