Uzmanlar Sadr'ın çağrısına ne dedi?

Irak'ta  Åžii din adamı Mukteda es-Sadr'ın, destekçilerine BaÄŸdat'taki "yolsuzlukla mücadele için düzenlenecek gösterilere katılın" çaÄŸrısı, dini liderin "ülkedekiÅžii dini akımı sokaÄŸa dökme kabiliyetine sahip olduÄŸu ve bunu grupların sokaktaki nüfuzunun seküler çevrelere göre daha fazla olduÄŸunu göstermek için yaptığı" ÅŸeklinde yorumlanıyor.

Sadr, bu gösteriye sadece BaÄŸdatlıların katılmasını önererek, eylemde "Kamu malını çalanların acilen cezalandırılması, yargıda köklü reformlara gidilmesi ve mezhepçiliÄŸin reddi" konusunda taleplerin dile getirilmesi ve sadece bu yönde pankart taşınmasını tavsiye etmiÅŸti. Gösterilerde posterlerinin taşınmasını istemediÄŸini ifade eden Sadr, "Her türlü hakaret, sözlü taciz, ÅŸahsi ve hizipçi taleplerden kaçınılmalı. Elektrik, su ve eÄŸitim gibi kamu hizmetlerinin saÄŸlanması talebine odaklanılmalı" demiÅŸti.

Uzmanlar, Sadr'ın çaÄŸrısının, ayrıca BaÅŸbakan Haydar el-Ä°badi'ye reformlarını bir an evvel gerçekleÅŸtirmesi için "baskı" özelliÄŸi taşıdığını da ifade ediyor.

"Ä°badi'ye destek"

AA muhabirine konuÅŸan Sadr'ın desteklediÄŸi Ahrar Grubu Milletvekili Abdulaziz el-Zalimi, Sadr'ın başından beri gösterileri desteklediÄŸini dile getirerek, "Cuma günü BaÄŸdat'taki gösterilere katılma çaÄŸrısı da Åžii merci Ayetullah Ali es-Sistani'nin tutumuyla da örtüÅŸüyor" dedi.

Ülkedeki Åžii otorite Sistani'nin "yolsuzlukların üzerine git ve demir yumrukla vur" çaÄŸrısı ve kitle gösterilerinin ardından bir takım reform kararları alan BaÅŸbakan Haydar el-Ä°badi'ye yönelik "aldığı kararları gerçekleÅŸtirmede gecikiyor" gerekçesiyle hem baskı hem de eleÅŸtiriler yöneltiliyor. Sadr'ın gösterilere destek isteÄŸi de Ä°badi'ye olan baskının devamı amacını taşıdığı belirtiliyor. 

Zalimi, Sadr'ın BaÄŸdat'taki gösteriye katılacak tabanına, "görevinde baÅŸarısız olan askeri yetkililerin azledilmesi" ve "hükümetin ilan ettiÄŸi reformları ivedilikle gerçekleÅŸtirmesi"  taleplerinde bulunulmasını istediÄŸini anlatarak, "Bu çaÄŸrı, aynı zamanda Ä°badi'ye açıkladığı reformların engellenmesi için baskı yapan bazı siyasi çevrelere cevap ve hükümete destek amacı taşıyor" dedi.

"Sadr, sokaktaki gücünü göstermek istiyor"

Sadr'ın yandaÅŸlarına BaÄŸdat'taki gösterilere katılma çaÄŸrısını deÄŸerlendiren siyasi analist Hamid Fadıl ise, "Mukteda Sadr'ın asıl çaÄŸrısı gerçek reformları yapması için Ä°badi'ye yöneliktir. Ä°badi'nin reform kararlarını uygulamada gerileme yaÅŸanıyor. Sadr, Ä°badi'ye yönelik baskının devam etmesi için özellikle iktidarın merkezi olan BaÄŸdat'ı seçti" diye konuÅŸtu.

"Sadr, sokaktaki gücünü de göstermek istiyor" diyen Fadıl, ÅŸöyle devam etti:

"Sadr, bu çaÄŸrısıyla "Sadr Akımı"nın gücü ve kendisinin bunları sokaÄŸa dökme kabiliyetini göstermek için tüm siyasi taraflara mesaj yolluyor. Bir diÄŸer mesajı da yapılan gösterilerdeki meydanın sadece laik çevrelerin olmadığını, dini grupların bu çevrelere göre sokakta daha fazla ağırlığı olduÄŸu ve yönlendirme kabiliyetinin onlara nazaran daha büyük olduÄŸu. Sadr, bu hamlesiyle bir de laik çevrelerin ülkede etkin role sahip olmayan 'marjinal gruplar' olduÄŸunu göstermek ve aynı zamanda Irak'taki Åžii dini akıma önderlik yapabileceÄŸi mesajını da vermek istiyor." 

Åžii lider Ammar el-Hekim'in liderliÄŸini yaptığı Yüksek Ä°slami Konseyi üyesi Hamid Maala da "Hükümet, bazı çevrelerin güneydeki gösterilere katılarak bu güvenli ÅŸehirlerde güvenlik kaygısı yaratmak istediÄŸini düÅŸünüyor" diyerek, "Önceki gösterilerde dini ve siyasi bazı önemli ÅŸahsiyetlere yönelik itham ve sloganlar atıldı. Bu durum kesinlikle kabul edilemez. Bu gibi sloganların arkasında bazı siyasi tarafların durduÄŸu ihtimalini de uzak görmüyoruz" ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Irak'ta baÅŸkent BaÄŸdat olmak üzere güney illerinde binlerce kiÅŸi, "kamudaki hizmet aksaklıkları" nedeniyle sokaÄŸa dökülmüÅŸtü. Her cuma düzenlenen gösterilerde, hizmet aksaklıklarının yanında yargı reformu, yolsuzlukla suçlananların cezalandırılması ve zaman zaman "sivil devlet" talepleri dile getiriliyor.

Sadr, başını çektiÄŸi "Sadr Akımı" destekçilerine, gelecek Cuma günü baÅŸkent BaÄŸdat'ın Tahrir Meydanı'nda "kamu hizmetlerindeki aksaklıkları" protesto amacıyla düzenlenecek gösteriye katılın" çaÄŸrısında bulunmuÅŸtu.