Türkiye IŞİD listesinde ilk 10'da bile değil

Irak ve Suriye'de terör örgütü IŞİD saflarında savaÅŸan 24 bin yabancı terörist savaÅŸçı olduÄŸunun tahmin edildiÄŸi belirtildi.

Yabancı savaÅŸçılar konusunu gündeme getiren Türkiye

BaÅŸbakanlık Kamu Diplomasisi KoordinatörlüÄŸünce "Yabancı Terörist SavaÅŸçılar ve Sınır GüvenliÄŸi" bilgi notuna göre, Türkiye, Suriye iç savaşının baÅŸladığı 2011'den bu yana yabancı terörist savaÅŸçılar konusunu gündeme getirerek, özellikle rejim yanlısı milislerin komÅŸu ve yakın ülkelerden Suriye'ye giriÅŸ yaptığı konusunda uyarılar yaptı.

Bilgi notuna göre, yabancı terörist savaÅŸçılar yalnızca IŞİD saflarına katılan militanlarla ilgili gündeme gelirken, Ä°ran ve Lübnan baÅŸta olmak üzere yabancı ülkelerden gelen rejim yanlısı ya da diÄŸer örgütlere mensup binlerce yabancı terörist savaÅŸçı gözardı ediliyor.

Bölgede ÅŸiddet olaylarının baÅŸlangıcından itibaren Türkiye-Suriye sınırında alınan güvenlik önlemleri, yabancı terörist savaÅŸçılar baÅŸta olmak üzere çeÅŸitli sorunlarla baÄŸlantılı olarak gündeme geldi.

Türkiye'nin uyarıları dikkate alınıyor

Bölgede terör örgütlerinin güçlenmesi ve yabancı terörist savaÅŸçı sorunu, OrtadoÄŸu'da yaÅŸanan siyasi krizlerin doÄŸurduÄŸu birçok sorundan yalnızca bir tanesi olduÄŸu vurgulanan notta, sorunların temelinde, Suriye rejiminin katliamlarının olduÄŸu unutulmaması ve bunu ortaya çıkaran sebep varlığını sürdürdükçe, uluslararası toplumun bu sorunlarla boÄŸuÅŸmaya devam edeceÄŸine iÅŸaret ediliyor.

Bilgi notunda, uluslararası bir sorun olan yabancı terörist savaÅŸçı konusunun yine uluslararası çözümler gerektirdiÄŸine vurgu yapılarak, bu kapsamında ilk BM kararları geçen yıl aÄŸustos-eylül aylarında alınabildiÄŸi hatırlatıldı.

Türkiye'nin ise çok daha önce bu sorunun farkına vararak, uluslararası kamuoyuna bu konuda çaÄŸrılar yaptığı ve kendi tedbirlerini hayata geçirmeye baÅŸladığı anımsatıldı. Bu çerçevede, 2014 yılının hemen başında "Risk Analiz Merkezleri" faaliyete geçirildi.

Yabancı terörist savaÅŸçı akışı Türkiye'nin tek başına çözebileceÄŸi bir sorun olmadığı gibi sadece Türkiye'nin sorumluluÄŸunda olan bir konu olmadığı da vurgulanarak, Türkiye'nin yabancı terörist savaÅŸçılarla mücadelede alması gerekip de almadığı tek bir tedbirin dahi olmadığının altı çizildi.

SavaÅŸçıların kendi ülkesinden ayrılmadan engellenmesi, Türkiye'ye geldikten sonra yakalanmasından çok daha kolay olduÄŸu belirtilerek, "Kaynak ülkelerin çoÄŸu bu konudaki sorumluluklarını yerine getirmemekte, tüm sorumluluÄŸu ülkemize yüklemeyi tercih etmektedir" denildi.

KoordinatörlüÄŸün bilgi notunda, "Suriye'de faaliyet gösteren terör örgütlerine katılımının Türkiye tarafından engellenmesi, kaynak ülkelerin ÅŸüpheli vatandaÅŸlarıyla ilgili istihbarat paylaşımında bulunmasına baÄŸlıdır. Yılda ortalama 40 milyon turistin ziyaret ettiÄŸi Türkiye, dünyada en çok turist alan altıncı ülkedir. Ülkemize yasal yollardan giriÅŸ yapan yabancı ülke vatandaÅŸlarının tamamının takip edilmesi teknik olarak mümkün olmadığı gibi kiÅŸisel özgürlüklere aykırıdır" ifadesine yer verildi.

SavaÅŸçılar önemli kaynak teÅŸkil eden Avrupa ülkelerinin öncelikle kendi sınırları içinde, havaalanı ve limanlarında gerekli güvenlik tedbirlerini almaları ve Türk yetkililerle isim ve veri paylaşımında daha aktif olmaları gerektiÄŸi uyarısında bulunularak, Türkiye'nin yaptığı ısrarlı uyarıların ardından son dönemde bu alanda ilerleme saÄŸlandığının gözlendiÄŸi vurgulandı.

PYD'ye katılan Türk vatandaÅŸları sayısı

Irak ve Suriye'de IŞİD saflarında savaÅŸan 24 bin yabancı terörist savaÅŸçı olduÄŸu tahmin edilirken, Iraklı ve Suriyeli militanlarla birlikte IŞİD'in toplam mevcudunun 40-70 bin arasında olduÄŸu düÅŸünülüyor.

Yabancı savaÅŸçıların önemli bölümü Avrupa ülkelerinden gelirken, Avrupa'da radikalleÅŸmeyi önleyecek tedbirlerin alınmaması, Ä°slamofobi ve entegrasyon sorunları, ÅŸüphelilerin yurtdışı seyahatlerinin engellenmemesi gibi sebeplerin Avrupalı katılımcıların sayısının yükselttiÄŸine vurgu yapıldı.

Batı kaynaklı analizlerde radikalleÅŸme sorunu, dini ve kültürel motiflerle açıklanmaya çalışıldığına iÅŸaret edilerek, "Bu 'oryantalist' bakış açısı, radikalleÅŸme sorununu açıklamaktan son derece uzaktır. Tam aksine, bölgede radikalleÅŸmeye yol açan süreçler tamamen siyasaldır; temsiliyet ve meÅŸruiyet krizinin, bölgesel ve küresel siyasetteki baÅŸarısızlığın bir neticesidir. Temmuz 2015 itibariyle IŞİD terör örgütüne katılan, geri dönen veya ölen Türk vatandaÅŸlarının sayısı 1000-1300 arasındadır. Türkiye, Suriye ve Irak'la paylaÅŸtığı bin 300 kilometre sınıra ve 80 milyona yakın Müslüman nüfusa sahip bir ülke olmasına raÄŸmen, IŞİD'e en çok katılımın olduÄŸu ülkeler arasında ilk 10 sırada dahi yer almamaktadır. Öte yandan PYD saflarına katılan Türkiye Cumhuriyeti vatandaÅŸlarının sayısı, ağırlıklı olarak Haziran 2014'ten itibaren 1000-1500 civarındadır" deÄŸerlendirmesi yapıldı.

IŞİD'e karşı operasyonlar

Türkiye'nin IŞİD'i 10 Ekim 2013'te terör örgütleri listesine aldığı hatırlatılarak, örgüte karşı kurulan uluslararası koalisyonun üyesi olduÄŸu bilgisi de paylaşıldı.

NiÄŸde'de 2014'te gerçekleÅŸen saldırının ardından IŞİD terör örgütüne yönelik yapılan kapsamlı operasyonlara ilaveten 1 Ocak 2015-23 Temmuz 2015 tarihleri arasında 600'e yakın kiÅŸinin terör örgütü IŞİD ile baÄŸlantılı olabilecekleri ÅŸüphesiyle gözaltına alındığı, 100'den fazla ÅŸüphelinin IŞİD mensubu oldukları gerekçesiyle ilgili mahkemeler tarafından tutuklanarak cezaevine gönderildiÄŸi belirtilerek, notta, "Güvenlik güçleri tarafından yapılan operasyonlarda 10 kalaÅŸnikof marka uzun namlulu silah, 85 kalaÅŸnikof ÅŸarjörü ve 2 bin 800 kalaÅŸnikof mermisi ile 12 tüfek, 7 tabanca ve 107 fiÅŸek ele geçirilmiÅŸtir. Terör ÅŸüphelilerinin evlerinde yapılan aramalarda 34 canlı bomba yeleÄŸi, 268 kilogram patlayıcı, fünyeleriyle birlikte 40 el bombası ve bir bomba düzeneÄŸi bulunmuÅŸtur. Ayrıca 1.500 gram alüminyum tozu, 500 gram kükürt tozu, 214 gram amonyum nitrat ve 155 gram balmumuna ulaşılmıştır" bilgisine yer verildi.

108 ülkeden yaklaşık 16 bin kiÅŸinin giriÅŸi yasaklandı

Bilgi notunda, yabancı savaÅŸçıların Türkiye'ye giriÅŸinde engellenebilmesi kapsamında, ülke çapında havalimanları ve otogarlarda Emniyet Ä°stihbarat, Terörle Mücadele ve Kaçakçılık ÅŸubelerinin ortak çalışmasıyla "Risk Analiz Merkezleri" kurulduÄŸuna dikkati çekilerek, "Åžüpheli bulunan 4 bin 500'den fazla yabancı ülke vatandaşı Risk Analiz Merkezleri tarafından sorgulanmış, yaklaşık 1000 kiÅŸiye giriÅŸ izni verilmemiÅŸ, ülke içinde tespit edilen 300'den fazla ÅŸahıs sınırdışı edilmiÅŸtir. SavaÅŸçıların Türkiye'ye giriÅŸinin engellenmesi amacıyla 2011'den itibaren tehdit listesi oluÅŸturuldu. 108 ülkeden yaklaşık 16 bin kiÅŸinin ülkemize giriÅŸleri yasaklandı. Listede bulunanların yaklaşık yüzde 50'si Kuzey Afrika ve OrtadoÄŸu kökenli, yüzde 23'ü Kuzey Amerika ve Avrupa ülkelerinin vatandaÅŸları, yüzde 23'lük bölüm ise DoÄŸu Avrupa ve Asya kökenlidir" ifadesine yer verildi.

Üst düzey güvenlik önlemi

Güvenlik güçlerinin, Türkiye'ye giriÅŸ yapan muhtemel yabancı terörist savaÅŸçılara yönelik çalışmaları kapsamında, 83 ülkeden bin 800'den fazla ÅŸahsın yabancı terörist savaÅŸçı ÅŸüphesiyle sınır dışı edildiÄŸi, 2014'te bu sayının 520 civarında, 2015'in ilk yarısında ise 700'ü aÅŸtığına iÅŸaret edilerek, TSK'nın yabancı savaÅŸçıların Türkiye'den çatışma bölgesine geçiÅŸinin engellenmesi amacıyla ek sınır önlemleri aldığı belirtildi. Notta, Türkiye'nin yabancı savaÅŸçılara yönelik aldığı önlemlerle ilgili olarak da ÅŸu görüÅŸlere yer verildi:

"Fiziki güvenlik önlemlerinin geliÅŸtirilmesi kapsamında 365 kilometre hendek kazılmış, 70 kilometre toprak set, 7 kilometre beton duvar ve 22 kilometre akordeon engel inÅŸa edilmiÅŸtir. Sınır hattında 145 kilometre tel engel yenilenmiÅŸ, 90 kilometre tel engel kurulmuÅŸtur. Devriye faaliyetlerinin etkin olarak icra edilebilmesi için sınırın 270 kilometrelik bölümü aydınlatılmış, 1.280 kilometrelik devriye yolu ıslah edilmiÅŸtir. Suriye sınırına personel takviyesi yapılmıştır. Türkiye'nin sınırlarını koruyan askerlerin yarısı Suriye sınırımızda görev yapmaktadır.

Sınır güvenliÄŸi önlemleri kapsamında hudutlarda görev yapan Taktik Tekerlekli Zırhlı Araçların (TTZA) yarısı, insansız hava araçları (Ä°HA) ve insanlı keÅŸif uçaklarının (Ä°KU) yüzde 90'ı Suriye sınırımızda kullanılmaktadır."

Sınır hattında önlem

Alınan ek önlemler neticesinde, 1 Ocak 2014-15 Temmuz 2015 tarihleri arasında Türkiye-Suriye sınırında yasadışı sınır geçiÅŸi sırasında yakalanan toplam ÅŸahıs sayısı 102 bin 232. Bunların arasında yabancı terörist savaÅŸçı ÅŸüphesi taşıyan üçüncü ülke vatandaÅŸlarının sayısı ise 724 oldu.

Bakanlar Kurulu'nun 22 Temmuz 2015'teki toplantısının ardından, Suriye sınırında bugüne kadar alınan önlemlere ek olarak "Fiziki Güvenlik Sistemi" kurulacağı hatırlatılarak ÅŸu, ifadelere yer verildi:

TSK'nın sınırda yaptığı değişiklikler

"Türk Silahlı Kuvvetleri, Suriye sınırımızın 7/24 gözetlenmesi, sınırdan yasadışı geçiÅŸlerin önlenmesi ve sınır aÅŸan suçların engellenmesi amacıyla 'Suriye Hududu Sınır Fiziki Güvenlik Sistemi' projesini geliÅŸtirmiÅŸtir. Proje kapsamında sınır hattına 151 kilometre modüler duvar, 56 kilometre güçlendirilmiÅŸ kafes tel ve 15 kilometre beton temelli fens teli inÅŸa edilecektir. Devriye faaliyetlerinin daha etkin ÅŸekilde icra edilmesi amacıyla sınırın 119 kilometrelik bölümü aydınlatılacak, 278 kilometre hudut yolu ıslah edilecektir. Toplam 233 milyon lira maliyetle gerçekleÅŸtirilecek proje, tamamlandığında 2011 yılından itibaren, devriye faaliyetlerinin daha etkin ÅŸekilde icra edilmesi amacıyla 1.558 kilometre devriye yolunun ıslah edilmesi, devriye faaliyetlerinin daha etkin ÅŸekilde icra edilmesi amacıyla Suriye sınırımızın 389 kilometrelik bölümünün aydınlatılması, yasadışı araç geçiÅŸlerinin engellenmesi amacıyla 365 kilometre hendek kazılması, yasadışı geçiÅŸlerin engellenmesi amacıyla 161 kilometre tel kurulması ve 145 kilometre tel engelin yenilenmesi, sınır güvenliÄŸinin sıkılaÅŸtırılması amacıyla hudut hattına 158 kilometre duvar örülmesi, 70 kilometre toprak set ve 22 kilometre akordeon engel inÅŸa edilmesi önlemleri alınmış olacaktır."

"Suriye Hududu Sınır Fiziki Güvenlik Sistemi" projesi, Ä°çiÅŸleri Bakanlığı tarafından yürütülen ve Türkiye'nin tüm kara sınırlarının 7/24 insansız hava araçları ve balonlarla gözetlenmesini saÄŸlayacak "Entegre Milli Sınır Güvenlik Sistemi" (ESGS) projesinin parçası olduÄŸu kaydedildi.