İncirlik'e karşı güvenli bölge

CNNTÜRK'ün haberine göre Ankara Ä°ncirlik Üssü'nün koalisyon uçaklarına açılması ve Suriye'de güvenli bölge oluÅŸturulması adımlarının eÅŸ zamanlı olarak atılmasını talep etti. Üst düzey kaynaklar, Bakanlar Kurulu kararında imzaların tamamlanmasının ardından, ABD 'nin de bilgisiyle, iki noktada güvenli bölge deklarasyonunun açıklanabileceÄŸini iÅŸaret etti. Bu bölgelerin enlem ve boylamları da açıklanacak. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 'güvenli bölge olarak' deklare edilen bölgeye 'hemen girip önlem alması' ÅŸimdilik planda yok. Bu alanlara bir saldırı olduÄŸu takdirde Türk Silahlı Kuvvetleri önce ateÅŸle karşılık verecek. Saldırı sona ermezse, TSK güvenli bölgeye girip önlem alacak. Sonraki aÅŸamada bu bölgelere Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar yerleÅŸtirilecek. 

Habere göre ABD ile varılan mutabakatta Ä°ncirlik Üssü'nün koalisyon uçaklarına açılmasının da yer aldığı da belirtilirken Türk savaÅŸ uçaklarıın hava saldırılarına katılmayacağı ifade edildi. 

Ä°ncirlik - Güvenli bölge mutabakatına kadar diplomaside neler oldu? 

Ankara’da gündem BaÅŸbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç’ın ÇarÅŸamba günü Bakanlar Kurulu toplantısından sonra yaptığı ‘imzaya açılan gizli bakanlar kurulu kararıyla’ ilgili sözlerinin ardından Ä°ncirlik oldu. Çünkü Arınç iki önemli söz sarf etti ama temel soruyu cevaplamadı. Yani ABD’nin uzun süredir talep ettiÄŸi IŞİD’e karşı mücadele için Ä°ncirlik Üssü'nün kullanıma açılmasına izin verilip verilmediÄŸini...

Arınç’ın söylediÄŸi birinci önemli söz ABD ile uzlaÅŸma saÄŸlandığı oldu. Arınç bu sözü Ä°ncirlik Üssü'nün IŞİD ile mücadelede kapsamında kullanımının söz konusu olup olmadığı ve "güvenli bölge" ve "uçuÅŸa yasak bölge" seçeneklerinin hâlâ gündemde olup olmadığı sorusuna yanıt olarak verdi. Önce DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸarı Feridun SinirliÄŸioÄŸlu’nun ABD BaÅŸkanı Obama’nın IŞİD ile mücadele özel temsilcisi John Allen ile bir süre önce yaptığı görüÅŸmelere atıfta bulundu ve ÅŸöyle konuÅŸtu:

"Bu görüÅŸmeler üzerinde niteliÄŸini tam olarak ifade etmeyeceÄŸim ama bir konsensüs, uzlaÅŸma saÄŸlanmıştır. Bundan sonra yapılabilecek müÅŸterek harekâtlar konusunda fikir birliÄŸine, eylem birliÄŸine varılmıştır. Bununla ilgili bir Bakanlar Kurulu kararı imzaya açılmıştır"

John Allen ve beraberindeki heyet 7 Temmuz'da Ankara'ya bir ziyaret gerçekleÅŸtirmiÅŸ, dışiÅŸleri ve askeri yetkililerle birkaç gün süren görümeler gerçekleÅŸtirmiÅŸti. Ä°ncirlik'in kullanımının da gündemde olduÄŸu görüÅŸmelerin ardından Türk DışiÅŸleri kaynakları, "Toplantıda, Türkiye'nin AB ile yaptığı çalışmaların daha da derinleÅŸtirilmesi, iÅŸbirliÄŸi ve eÅŸgüdümün daha da kuvvetlendirilmesi konularında görüÅŸ alışveriÅŸinde bulunulmuÅŸtur." dedi, 'belli sayıda insansız hava aracına iliÅŸkin düzenlemelerin her aÅŸamada olduÄŸu gibi yine üzerinde durulduÄŸu' bilgisini verdi.

Arınç’ın ikinci önemli sözü ise ABD’nin Ä°ncirlik talebine karşı, Türkiye’nin taleplerinin de hâlâ masada olduÄŸuna iliÅŸkindi:

“Türkiye de uluslararası koalisyonda yerini almıştır. Bu koalisyonun en somut eylemi de Suriye ve Irak'ta DAEÅž'e karşı devam eden hava harekâtıdır. Türkiye bu konuda kendine düÅŸen kısmıyla koalisyona destek saÄŸlamaktadır. Ancak etkili bir sonucun alınabilmesi için 'uçuÅŸa yasak bölge', 'güvenli bölge' ve diÄŸer unsurların da faaliyete geçirilmesini istemektedir."

“Koalisyonun çalışmalarını Türkiye'nin azami ölçüde destek vermesi konusunda geçtiÄŸimiz günlerde ülkemize gelen ABD'nin özel temsilcisiyle yapılan görüÅŸmede belli konularda mutabakata varılmıştır. Bizim taleplerimiz mutlaka dikkate alınmıştır.“

Bu sözlerden sonra ise asıl cevabı aranan soru geldi. Peki Ä°ncirlik açıldı mı?

"Bakanlar Kurulu kararı bu tür ÅŸeylerde mutlaka gizli olarak kalır. Resmi Gazete'de de yayınlanmaz. Kanun böyle emrediyor. Önceki açıklamalarıma ilave edilecek yeni bir ÅŸey yok."

Dolayısıyla ortada net yanıt verilmemiÅŸ bir soru ve  “müÅŸterek harekât” konusunda gizli bir Bakanlar Kurulu kararı var.

Obama ve ErdoÄŸan görüÅŸmesi

Arınç’ın sözlerinin ardından da gece geç saatlerde ABD BaÅŸkanı Obama ile CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın yaptığı telefon görüÅŸmesi haberi geldi. CumhurbaÅŸkanlığı, iki liderin IŞİD’e karşı iÅŸbirliÄŸini ele aldığını ve Obama’nın Türkiye’nin ulusal güvenliÄŸine ABD’nin büyük önem verdiÄŸini söylediÄŸini açıkladı:

"Ä°ki lider görüÅŸmede, DAEÅž’e karşı mücadelede halen devam eden iÅŸbirliÄŸinin güçlendirilmesini, Irak’ta güven ve istikrarı saÄŸlamaya, Suriye’deki çatışmaya siyasi bir çözüm bulmaya yönelik ortak çabaları ele almışlardır."

Açıklamada, Obama'nın 20 Temmuz’da Suruç’taki 'terör saldırısını', ayrıca PKK tarafından üstlenilen 'terör saldırılarında' bir asker ve iki polisin öldürülmesini kınadığı ve hayatlarını kaybedenlerin ailelerine Amerikan halkı adına taziyelerini ilettiÄŸi ifade edildi.

Açıklama ÅŸu ifadelerle devam etti:

"CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve ABD BaÅŸkanı Obama, Türkiye ve ABD olarak terörün her türüne karşı olduklarını vurgulamışlardır.

Ä°ki lider, yabancı savaÅŸçıların geçiÅŸlerinin engellenmesine ve Türkiye’nin Suriye sınırında güvenliÄŸin saÄŸlanmasına yönelik iÅŸbirliÄŸini artırma çabalarını da görüÅŸmüÅŸlerdir.

BaÅŸkan Obama Türkiye’nin ulusal güvenliÄŸine ABD olarak büyük önem verdiklerini teyit etmiÅŸtir.

Ä°ki lider mezkûr meseleler ve diÄŸer bölgesel konularda yakın çalışma içerisinde olmayı sürdüreceklerini vurgulamışlardır."

Ä°ncirlik, insansız hava araçlarına açık

ABD’ye ait silahlı ve silahsız insansız hava araçları, Ä°ncirlik Üssü’nde konumlanmış durumda. Kasım 2011’de Türkiye’nin verdiÄŸi izinle ABD’nin Ä°ncirlik’e yerleÅŸtirdiÄŸi dört adet insansız hava aracı bulunuyordu. Bunlardan biri, Mart ayında Suriye’nin Lazkiye kenti üzerinde keÅŸif uçuÅŸu yaparken düÅŸtü.

Mart ayında ABD Merkezi Kuvvetler Komutanı Orgeneral Llyod Austin, Genelkurmay BaÅŸkanı Orgeneral Necdet Özel ile görüÅŸmesinden sonra füze yüklü insansız hava araçlarının da Ä°ncirlik’e konuÅŸlandırılmasına karar verildiÄŸini belirtmiÅŸti. Ancak bunun için öncelikle Türk hükümetinin yetki vermesi gerekiyor.

DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu ise, Haziran sonunda yaptığı bir açıklamada hava araçlarının silahlı olarak uçtuÄŸu bilgisini vermiÅŸti.

Suriyeli muhaliflerin korunması

ÇavuÅŸoÄŸlu, aynı açıklamada eÄŸit-donat programındaki Suriyeli muhalif güçlere hava desteÄŸi saÄŸlama konusunda ABD ile iÅŸbirliÄŸi yapıldığı bilgisini vermiÅŸ ve “EÄŸer hava desteÄŸi saÄŸlamazsanız, programın amacı ne?” demiÅŸti.

KırÅŸehir’de eÄŸitilen Suriyeli muhalifler, savaÅŸmak üzere 14 Temmuz günü Kilis’in Öncüpınar Sınır Kapısı’ndan Suriye’ye giriÅŸ yaptı.

54 muhalifin Suriye’ye giriÅŸinden bir gün sonra DışiÅŸleri Bakanlık Sözcüsü Tanju Bilgiç, Ä°ncirlik Üssü’nün jet uçaklarının kullanımına açılması için görüÅŸmelerin henüz sürdüÄŸünü, henüz imzalanan bir belge olmadığını söyledi. 

Kaynak: CNNTürk, Al Jazeera, Ajanslar, CENTCOM