Sahibinden satılık kilise

1923 yılında Yunanistan ile Türkiye arasında yapılan Nüfus Mübadelesi sonucu özel mülkiyete alınan ve Mudanya Belediyesi'nin imar planlarında 'bahçeli ev' olarak geçen kiliseye bürokrasi engelinden dolayı dokunulamayınca sahibi satılığa çıkardı. DoÄŸan Haber Ajansı'nın haberine göre, Türkiye ve Yunanistan Krallığı 1923 yılında Lozan Barış AntlaÅŸması'na ek olarak yaptıkları sözleÅŸme uyarınca kendi ülkelerinin yurttaÅŸlarını din esası üzerine göçe tabi tuttu. Bu göçün sonucunda TBMM, 'Mülk Edindirme Yasası' çıkararak göç sonucu Yunanistan'dan Türkiye'ye gelenleri mülk sahibi yaptı. Bu kapsamda Tirilye Mahallesi'nde kilise olarak kullanılan bina 1928 yılında Yunanistan'dan gelen 'Giritli Ali Durak' isimli Türk bir aileye verildi. Burada yaklaşık 83 yıl kalan aile binayı 2011 yılında bir iÅŸadamına sattı.

'DeÄŸiÅŸiklik için proje çalışması gerekiyor'

Binayı 2011 yılında butik otel yaparak Tirilye Mahallesi'ne kazandırmak isteyen ve isminin açıklanmasını istemeyen iÅŸadamının projesi bürokratik engele takıldı. Mudanya Belediyesi'nin imar planlarında bahçeli ev olarak görülmesine raÄŸmen Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu MüdürlüÄŸü burasının daha önce kilise olarak kullanıldığını bildirerek, binada deÄŸiÅŸiklik yapılması için proje çalışması yapılması gerektiÄŸini belirtti.

Bunun üzerine iÅŸadamı, 'Tirilye Güven Emlak' yetkililerine tam vekalet verdi ve binanın restore edilmesi için gerekli projelerin hazırlanmasını istedi. Proje hazırlayarak Mudanya Belediyesine giden emlakçı havale yazısını alarak Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu MüdürlüÄŸü'ne götürdü. Binanın orijinal yapısı emlakçı tarafından bir mimara çizdirildi ve Anıtlar Kurulu yetkililerine teslim edildi.

Proje ve mimari çalışmaların Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu MüdürlüÄŸü'ne teslim edilmesinin ardından Anıtlar Kurulu yetkilileri binada inceleme yaptı. Ä°nceleme sonucunda projede bazı deÄŸiÅŸiklikler yapılması istendi. Binayı satan emlakçı yeniden proje hazırlayarak, Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu MüdürlüÄŸü'ne götürdü. Kurul projeyi kabul etti ancak binaya dokunulmasına izin vermedi. Herhangi bir gerekçe göstermeyen kurul konunun Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı ilgilendirdiÄŸini söyledi. Defalarca CumhurbaÅŸkanlığı, BaÅŸbakanlık ve ilgili bakanlığa yazı gönderen emlakçı sonuç alamadı. Bürokrasi engelinden sıkılan kilise sahibi vekalet verdiÄŸi emlakçıdan kiliseyi 1 milyon dolara satışa çıkarmasını istedi. Emlakçı Sahibinden.Com sitesine kilisenin ilanını verdi.

Tirilye'de Turizm Rehberi Kadri Uyanık, binanın 1200 yılından kalan yedi yapıdan biri olduÄŸunu ve 'Dündarevi' olarak geçtiÄŸini bildirip, ÅŸöyle devam etti:

"Arka bahçede yer alan dut aÄŸacının olduÄŸu yar kilisenin özüdür. Arkasında yer alan binada ise papazlar kalıyor. Konukların da konakladığı yer olarak bilinir. KurtuluÅŸ Savaşı'ndan sonra bu binalar özel mülkiyete geçti. Giritli bir aile burayı uzun bir süre kullandı. Ä°çeride üç aile oturdu. Burada oturan aile burasını yapamadığı için bunalıp satmak zorunda kaldı. Onlar burasını bir iÅŸadamına sattı. Alan iÅŸadamı ise bina ile ilgili beÅŸ yıl uÄŸraÅŸtı. Ancak burasının yapımı bürokrasi engeline takıldı. Åžayet burasının izni alınmış olsaydı apart otel olarak kullanıma açılacaktı."

Fener Rum Patrikhanesi Bursa Metropoliti ve Heybeliada Ruhban Okulu BaÅŸrahibi Prof. Dr. Elpidophoros Lambriniadis, DHA muhabirinin konuyla ilgili sorusu üzerine, satılığa çıkarılan kilisenin 1200 yıllık Kemerli Kilise (Pantovasilisa) ile karıştırıldığını söyledi. Prof.Dr. Lambriniadis ÅŸöyle konuÅŸtu:

"Dündarevi olarak bilinen bu yapı daha yeni. Osmanlı döneminde yapılan bir kilise, adı da Aziz Yuhanna (Saint John). Kemerli Kilise'yi 2011 yılında ben satın aldım. Burayı da bana satmak istediler. Ama tüm kiliseleri ben alacağım diye bir ÅŸey yok. Binayı alan kiÅŸi burayı otel yapmak istedi. Ancak yapamayınca satılığa çıkardı"

Kaynak: DHA