Rabia Kadir: Çin gerçeklerin üstünü örtemez

ABD’de bulunan Dünya Uygur Kurultayı BaÅŸkanı Rabia Kadir, Çin’in Uygurların ramazanda oruç tutmaları ve diÄŸer ibadetlerini engellediÄŸi yolundaki iddiaları deÄŸerlendirdi. Kadir, Çin’in DoÄŸu Türkistan’da ‘etnik sorun’ yok demesinin bu gerçeklerin üzerini örtemeyeceÄŸini söyledi.

Hürriyet Gazetesi’ne konuÅŸan Kadir, “Türk DışiÅŸleri Bakanlığı’nın, Uygur Özerk Bölgesi’nde yaÅŸayan Uygur Türklerinin oruç tutmaları ve diÄŸer ibadetlerini yerine getirmelerinin yasaklandığına dair haberlerin kamuoyunda üzüntüyle karşılandığını ve bundan derin kaygı duyulduÄŸunu Çin’in Ankara Büyükelçisi’ne iletmesi memnuniyet vericidir. Ancak Çin bildiÄŸini okuyarak “Özerk bölgemizdeki Uygurlar huzurlu ve hallerinden memnun yaşıyor, anayasa çerçevesinde dini özgürlüklerinden faydalanıyorlar. Bölgede sözde ‘etnik sorun’ diye bir ÅŸey yok” açıklamasını yapmış, yine inkâr yolunu seçmiÅŸtir” dedi.

Kadir ÅŸöyle konuÅŸtu:

“5 Temmuz 2009’da, DoÄŸu Türkistan’ın baÅŸkenti Urumçi’de Çin’in Uygur Türklerine karşı uyguladığı etnik soykırım temelli katliamların yaraları daha iyileÅŸmemiÅŸken, baskılar artarak devam ediyorken Çin’in ‘etnik sorun’ yok demesi bu gerçeklerin üzerini örtemez. DoÄŸru olan ÅŸudur: Uygur Türklerine yönelik katliamlar ve yargısız infazlar devam ediyor. Uygurların diniyle ve kültürüyle alay edilmeye baÅŸlanmıştır. DoÄŸu Türkistan’daki cami minberlerine Çin bayrağı asıldığı gibi, din adamları meydanlarda ‘Maaşımızı Allah deÄŸil, hükümet veriyor’ diye söylemeye zorlanmıştır.”

“YASAKLARI BÄ°Z UYDURMUYORUZ”

“Bütün bu yasakları biz uydurmuyoruz, bunlar Çin’in yayınladığı resmi bildirilerde var. Çin hükümeti ramazan baÅŸlamadan tıpkı 2014’te olduÄŸu gibi dini vecibelerin yerine getirilmesiyle ilgili bir bildiri yayınlamıştır. Bu bildiride, Müslüman parti üyeleri, kamu personeli, öÄŸrenci ve öÄŸretmenlerin ramazan boyunca oruç tutmalarının yasaklandığını duyurmuÅŸtur. Müslümanların iÅŸlettiÄŸi dükkân ve restoranlara ramazan da sigara ve alkol satma zorunluluÄŸu getirilmiÅŸtir. Halkın oruçlu olduÄŸu saatlerde sokak ve meydanlarda içki festivalleri düzenlenmesi üzerine 22 Haziran 2015 günü meydana gelen olaylarda 28 Uygur, Çin güvenlik güçleri tarafından öldürülmüÅŸtür.”

“Soruyorum: ‘Bu ÅŸekilde mi Uygurlar huzurlu bir ÅŸekilde yaÅŸayıp çalışıyor, böyle mi anayasa çerçevesinde dini özgürlüklerinden faydalanıyorlar. Bu baskı deÄŸil de nedir?’ Bugün bir Uygur’un kendi örf ve âdetlerine, dinine ve kültürüne uygun giyinmesi mümkün deÄŸil. Çünkü onun böyle giyinmesi onun Çin hükümeti nezdinde bir ÅŸüpheli ya da suçlu sayılmasına neden oluyor. Pekin, Uygurları tarih sahnesinden silmek için Çin’in iç bölgelerinden DoÄŸu Türkistan’a Çinli transfer etme siyasetini de hızlandırmıştır.”

“CUMHURBAÅžKANI ERDOÄžAN’IN ÇÄ°N ZÄ°YARETÄ° ÇOK ÖNEMLÄ°”

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın bu ay sonunda yapması beklenen Çin ziyaretiyle ilgili olarak da Rabia Kadir “DoÄŸu Türkistan’daki Çin baskısının birçok ülkede olduÄŸu gibi Türkiye’de de büyük bir tepki oluÅŸturduÄŸu bir dönemde CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Çin’i ziyaret etmesini çok önemli görüyorum. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Çin liderleriyle yapacağı görüÅŸmelerde mutlaka Uygur meselesinin de gündeme geleceÄŸini ve bu fırsattan istifade ederek DoÄŸu Türkistan Türklerine yönelik ÅŸiddet ve baskıyı konuÅŸacağını umuyorum. Sayın CumhurbaÅŸkanının özellikle kanunsuz infazlara ve Uygurlara uygulanan dini, kültürel baskılara son verme, Uygurların ekonomik geliÅŸmelerden yararlanma isteklerine cevap verme, yurtdışındaki Uygur Türklerinin akrabalarını cezalandırma uygulamasını son verme gibi meseleleri dile getirmesini temenni ediyorum” dedi.