ABD ve İngiltere Srebrenitsa'da katliam yapılacağını biliyormuş

Son yüzyılın en büyük katliamlarından bir olarak gösterilen Srebrenitsa soykırımı 20’nci yılına girerken katliamla ilgili yeni ayrıntılar da ortaya çıkıyor. ABD ve Ä°ngiltere’nin Srebrenitsa’ya yönelik katlaim tehditlerinden haftalar önce haberdar olduÄŸu ancak önleme yoluna gitmediÄŸi belirtiliyor.

Bosna Hersek'te 8 binden fazla BoÅŸnak Müslümanın öldürüldüÄŸü Srebrenitsa katliamı sırasında, koalisyon ülkeleri arasındaki gizli anlaÅŸma nedeniyle hava operasyonu yapılmadığı ortaya çıktı. Fransa, Ä°ngiltere ve ABD arasında 1995 yılı Mayıs ayında imzalanan gizli anlaÅŸma nedeniyle Srebrenitsa'ya hava desteÄŸi verilmedi. Bu anlaÅŸmanın Ä°ngiliz ve Fransız askerlerin Sırplar tarafından kaçırılması üzerine yapıldığı belirtiliyor.

25 Mayıs 1995'te çoÄŸunluÄŸu Ä°ngiliz ve Fransızlardan oluÅŸan 400 BM askeri düzenlenen bir hava saldırısına misilleme olarak Sırplar tarafından rehin alındı. Ä°ki gün sonra ise ABD BaÅŸkanı Bill Clinton ve Fransa CumhurbaÅŸkanı Jack Chirac ile Ä°ngiltere BaÅŸbakanı John Major bir telefon görüÅŸmesi yaparak Sırplara karşı NATO'nun hava saldırılarının askıya alınmasını kararlaÅŸtırdı.

28 Mayıs 1995'te ise üç ülkenin yetkilileri bir araya gelerek telefonda alınan kararı resmileÅŸtirerek bir anlaÅŸma imzaladı. AnlaÅŸmanın gizli kalması kararlaÅŸtırıldı.

Temmuz ayında Srebrenitsa'ya yönelik tehditler çok açık olmasına raÄŸmen bu anlaÅŸma gereÄŸi hava saldırısı düzenlenmedi ve 8 binden fazla Müslüman BoÅŸnak katledildi.

Hollanda Savunma Bakanı Joris Voorhoeve da geçtiÄŸimiz günlerde bu anlaÅŸmaya atıfta bulunarak "BirleÅŸmiÅŸ Milletler, Srebrenitsa'da hava desteÄŸine izin vermiÅŸ olsaydı, kitlesel katliamların önüne geçilebilecekti" ifadelerini kullanmıştı.

Hollanda 2 kanalında yayınlanan "Srebrenitsa Neden DüÅŸmeliydi?" adlı programda, BM'nin "Bosna'daki katliama seyirci kaldığı" iddialarına iliÅŸkin belgelere yer verildi. ABD kaynaklı gizli belgeler Hollandalı eski bakan tarafından da doÄŸrulandı.

Bosna iç savaşı sırasında "güvenli bölge" ilan edilen Srebrenitsa kenti, BM adına görev yapan Hollanda taburunun (Dutchbat) kontrolündeydi. Bu nedenle Hollanda, Srebrenitsa katliamı nedeniyle en fazla eleÅŸtirilen ülkelerden bir oldu.