'Son iki asırda 83 ülke iflas etti'

Son iki yüzyılda dünyanın en büyük ekonomilerinden ABD, Almanya, Japonya ve Ä°ngiltere'nin de aralarında bulunduÄŸu 83 ülkenin temerrüde düÅŸmüÅŸ olması, devletlerin iflas bayrağını sanıldığı kadar nadir çekmediÄŸine iÅŸaret ediyor.

Yunanistan'ın bir kere daha temerrüt tehlikesiyle karşı karşıya kalması, küresel piyasaların bir numaralı gündem maddesi haline gelirken, diÄŸer ülkelerin iflas deneyimlerini de akıllara getirdi.

AA muhabirinin derlediÄŸi bilgilere göre, 19. yüzyıldan bu yana 83 ülke iç veya dış borç yükümlülüklerini yerine getiremeyerek, en az bir kez temerrüde düÅŸerken, sadece 4 geliÅŸmiÅŸ ülke borçlarına sahip çıkma baÅŸarısını gösterdi.

Söz konusu 4 ülkeyi Avustralya, Yeni Zelanda, Belçika ve Kanada oluÅŸtururken, iflas bayrağı çeken ülkelerin arasında dünyanın en büyük ekonomilerinin de yer alması dikkati çekiyor.

Pek bilinmese de ABD, kuruluÅŸundan bu yana bir kez dış ve dört kez de iç borçlarını ödeyemeyerek, toplamda 5 defa temerrüde düÅŸtü.

Avrupa'nın yarısına yakını iflas etti

Avrupalı liderlerin bugünlerde Yunanistan'ı temerrütten kurtarmak için gösterdiÄŸi olaÄŸanüstü çabanın bir nedeni de kıtadaki ülkelerin yarısına yakının iflası tecrübe etmesi olabilir.

Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) 1800-2012 yılları arasında gerçekleÅŸen temerrütlere yönelik araÅŸtırması, Avrupa kıtasındaki 47 ülkeden 22'sinin iflastan kurtulamadığını ortaya koyuyor.

ÖrneÄŸin, dünyanın dördüncü ve Avrupa BirliÄŸi'nin (AB) en büyük ekonomisi Almanya, son 215 yılda 8 kez temerrüde düÅŸtü. En son Ä°kinci Dünya Savaşı nedeniyle 1939 ve 1948 yıllarında iflas eden ülkenin, bugünkü ekonomik baÅŸarısı ise uyguladığı sıkı mali politikalara dayandırılıyor.

Bununla birlikte, dünyanın en büyük 5. ekonomisi Ä°ngiltere de son olarak 1932'de olmak üzere 4 kere iflas etti.

İspanya ve Avusturya, Yunanistan'ı geride bıraktı

Avrupa'nın en çok iflas eden ülkesi ise 19. yüzyılda 8 ve 20. yüzyılda 1 kez olmak üzere toplam 9 defa temerrüde düÅŸen Ä°spanya.

En son 1939 yılında iflasa sürüklenen Ä°spanya'yı, sırasıyla 7 ve 6 kere temerrüde düÅŸen Avusturya ve Yunanistan izliyor.

Ancak, Yunanistan'ın resmi kreditörleriyle yaklaşık 5 aydır sürdürdüÄŸü müzakerelerde hala sonuç alınamamış olması, ülkeyi 7. kez iflasın eÅŸiÄŸine getirdi.

Åžimdi tüm dünya, tarihte bilinen ilk temerüdü yaÅŸayan ülkenin,  IMF'ye haziran ayı borçlarını son tarih olan  30 Haziran'a kadar ödeyip ödeyemeyeceÄŸine odaklanmış durumda...

DiÄŸer taraftan, son iki asırda sırasıyla 4 ve 3 kez temerrüde düÅŸen Portekiz ile Romanya da en çok iflas eden Avrupalı ülkeler listesinde yer alırken, Fransa, Danimarka, Hollanda ve Ä°sveç iflas bayrağını sadece 1 defa çeken Avrupa ülkelerini oluÅŸturuyor.

Ä°flas eden ülkesi olmayan tek kıta: Okyanusya

Asya kıtasındaki 47 ülkeden 14'ü iflas deneyimine sahip ve bu ülkelerin arasında Japonya, Çin ve Hindistan gibi dünyanın belli baÅŸlı ekonomik güçleri de bulunuyor. 

Bugün dünyanın en büyük ekonomisi olma yolunda ilerleyen Çin, 1800'lü yıllardan bu yana 4 kere temerrüde düÅŸerken, Japonya da 2 kez iflas bayrağını çekti.

Açlığın ve sefaletin en ÅŸiddetli yaÅŸandığı Afrika ülkeleri de borç batağından kaçabilmiÅŸ deÄŸil. Farklı büyüklüklerde 54 ülkeye ev sahipliÄŸi yapan kıtadaki 22 ülke, söz konusu dönemde en az bir sefer temerrüde düÅŸtü.

Öte yandan, 14 ülkeden oluÅŸan Okyanusya kıtasında hiçbir ülkenin iflas etmemesi dikkati çekiyor. Kıtanın en büyük ülkelerinden Avustralya ve Yeni Zelanda, hiç temerrüde düÅŸmeyen 4 ülkeden ikisini oluÅŸturuyor. Antartika ise içinde ülke bulunmadığından deÄŸerlendirmeye alınmadı. 

Latin ülkeleri  iflas edenler listesinde başı çekiyor

Güney ve Kuzey Amerika ülkelerinin son iki yüzyılı kapsayan "borç ödeme karnesi" ise tüm kıtaların içinde en kötüsü...

Sık sık temerrüde düÅŸen Arjantin, Brezilya, Venezuela ve Peru gibi Latin ülkelerinin bulunduÄŸu Güney Amerika kıtasındaki 12 devletten iflas etmeyen yok. Kuzey Amerika kıtasındaki 23 ülkeden 13'ü de mali yükümlülüklerini karşılayamayarak, en az bir kez temerrüde düÅŸtü.

Ayrıca, toplamda 10'ar defa iflas bayrağı çeken Venezuela, Peru ve Ekvator, dünyada da en çok  temerrüde düÅŸen ülkeler sıralamasında birinciliÄŸi paylaşıyor. Onların ardından her biri 9 kez temerrüde düÅŸen Brezilya, Meksika, Uruguay, Åžili, Kosta Rika, Ä°spanya ve Rusya ikinci sırada bulunuyor.

Üçüncü sırada 8 defa temerrüde düÅŸen Arjantin gelirken, onu 7'ÅŸer kez iflas eden Kolombia, Dominik Cumhuriyeti, Guatemala, Paraguay ve Avusturya izliyor. Yunanistan, Türkiye ve Nikaragua da 6 kere temerrüde düÅŸmeleri nedeniyle ilk beÅŸe giren ülkeler arasında yer alıyor.