Türkiye-İsrail görüşmesi doğrulandı

Türkiye-Ä°srail iliÅŸkilerinin normalleÅŸmesi için müzakereler kapsamında Türkiye DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸarı Feridun SinirlioÄŸlu ve Ä°srail DışiÅŸleri Direktörü Dore Gold'un Roma'da görüÅŸtüÄŸü iddiası, DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu tarafından doÄŸrulandı.

Gazetecilerin sorularını yanıtlayan ÇavuÅŸoÄŸlu iddia ile ilgili olarak "Ä°liÅŸkilerin normalleÅŸmesi adına iki ülkenin görüÅŸmesi çok normal. Hiç görüÅŸmeden nasıl bir uzlaÅŸma saÄŸlanabilir ki? Zaten bu görüÅŸmeler yeni deÄŸil. GeçmiÅŸten beri uzmanlar düzeyinde iki ülke biraraya geliyor. Bir konuda anlaÅŸma saÄŸlandı. Ancak bizim istediÄŸimiz iki konuda top karşı tarafta. Biz onlardan cevap bekliyoruz. Ancak belki daha önce bile mutabakata varılabilecek birçok noktada Ä°srail’in iç siyasi dengeleri yüzünden süreç uzadı." dedi.

ÇavuÅŸoÄŸlu'nun "AnlaÅŸma saÄŸlandı" dediÄŸi husus Ä°srail'in Türkiye'den özür dilemesi. Halen görüÅŸülen hususlar ise Mavi Marmara saldırısında ölenlerin yakınlarına tazminat ve Gazze'ye uygulanan ambargonun kaldırılması talepleri.

Ä°srail gazetesi Haaretz Pazartesi günü, Ä°srailli kaynaklara dayandırarak Ä°srail DışiÅŸleri Direktörü Dore Gold ve Türk DışiÅŸleri Bakanlık MüsteÅŸarı Feridun SinirlioÄŸlu’nun Roma’da gizli bir görüÅŸme yaptığını duyurmuÅŸtu. Türkiye ve Ä°srail dışiÅŸleri bakanlık sözcüleri, görüÅŸme iddiaları hakkında yorum yapmaktan kaçınırken, SinirlioÄŸlu’nun Roma’da olduÄŸunu doÄŸrulanmıştı.

Ablukayı kırmak için yola çıkmıştı

Gazze ablukasını kırmak için yola çıkan Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs 2010’da uluslararası sularda Ä°srail’in düzenlediÄŸi ve on Türk’ün öldürülmesiyle sonuçlanan saldırıdan sonra Ankara-Tel Aviv iliÅŸkileri kopma noktasına geldi.

Saldırının ardından Tel Aviv'deki büyükelçisini çeken Türkiye, iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi için resmi özür, öldürülenler ve yaralananlar için tazminat ve Gazze’ye yönelik ablukanın kaldırılmasını ÅŸart koÅŸtu.

Mart 2013’te Netanyahu, o dönem baÅŸbakan olan ErdoÄŸan’ı telefonla arayarak özür diledi. Resmi özür yazılı olarak da açıklandı. Ardından Türkiye ile Ä°srail arasında Gazze ablukasının kalkması ve tazminat için görüÅŸmeler baÅŸladı. GörüÅŸmeleri Türkiye DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸarı Feridun SinirlioÄŸlu yürüttü.

Müzakerelerin sonuçlanmasına az kalmıştı

Åžubat 2014’e kadar Ä°srailli ve Türk yetkililer ÅŸartlarda uzlaÅŸmak için görüÅŸmelerini sürdürdü. O dönemde Al Jazeera’ye bilgi veren diplomatik kaynaklar, imzalanacak anlaÅŸmanın metninin neredeyse hazır olduÄŸunu söylemiÅŸti.

Aynı kaynakların verdiÄŸi bilgiye göre, iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi için Türkiye’nin ikinci ÅŸartı olan tazminatın miktarıyla ilgili anlaÅŸmaya varılmıştı. Üçüncü ÅŸart olan Gazze ambargosunun kaldırılması konusunda da iki taraf birbirine yakınlaÅŸmıştı. Kaynaklar Netanyahu’nun o dönem iç politika endiÅŸeleriyle anlaÅŸmayı imzalamaktan kaçındığı bilgisini vermiÅŸti.

AnlaÅŸma imzalanamadan, Ä°srail’in Gazze’ye yönelik saldırısı baÅŸladı. Temmuz ayında baÅŸlayan ve bir aydan uzun süren saldırıda iki bine yakın Filistinli hayatını kaybetti. Bu saldırıyla birlikte görüÅŸmeler tamamıyla durmuÅŸtu. 

Kaynak: Al Jazeera, AFP