Düşünce Mektebi

Sherlock Holmes, türünün diğer örneklerini de baz aldığımızda popülaritesini ve kıtalararası ününü neye borçludur?

Modern edebiyatta müstakil bir tür olarak “polisiye romanın” ilk örneği, Edgar Allan Poe tarafından yazılan Morg Sokağı Cinayeti (The Murders in the Rue Morgue, 1841) kabul edilmektedir. Her ne kadar, İran-Hint efsanelerinde, Yunan mitolojisinde hatta kutsal kitaplarda (Habil-Kabil olayı) benzer anlatılar olsa da polisiye romanın cinayet, esrarengiz hadiseler, şüphe, dedektif, katil-maktul gibi kendine özgü argümanlarının sistemli bir kurmaca ve olay örgüsü etrafında işlendiği ilk eser Poe’nun adı geçen kitabı olmuştur. Edebiyat tarihçileri, Poe’nun yarattığı Chevalier Auguste Dupin isimli karakterin de ilk dedektif kahraman olduğu konusunda hemfikirdir. Polisiye romanın ikinci önemli örneği ise Fransız yazar Emile Gaboriau’nun Poe’dan yirmi yıl sonra 1863 yılında yazdığı Lerouge Olayı (L’affaire Lerouge) adlı kitabıdır. Gaboriau, Poe’dan öykünerek Müfettiş Lecoq karakterini yaratmış ve benzer tema izleğinde kendine has bir üslup ile Fransız tarzını oluşturmuştur. Yine Maurice Leblanc, Gaston Leroux, Pierre Souvestre ve Marcel Allain gibi yazarlar da aynı yıllarda cinayet ve suç temalı eserler vererek polisiye romanın gelişimine katkı sağlamışlardır.