Müfit Yüksel: Türkiye İslam ülkelerinde nasıl bir model?-2
Batıda teknolojinin gelişmesi, coğrafi keşifler ve icatlar, batının güçlenerek İslam dünyası üzerine maddi anlamda tefavvuk göstermesi, Osmanlı'nın batıya uzanan ucu olan Rumeli/Balkan topraklarının peyderpey kaybedilmesi, askeri ve siyasi yenilgiler hep birlikte gelişme göstermiş, Osmanlı batılılaşması, İslam medeniyetinin müesseselerinin dönüşüm ve çöküşüne yol açmıştır. Modernleşme süreci ve Kartezyen mantık ve aydınlanmacı felsefenin etkisinin artması, Newtonian fizik vs. Nedenlerle fen-fizik bilimlerinin ön plana çıkışı , 19. Yüzyılda bunun Osmanlı'daki etkisi ve batılılaşma medreselere büyük darbe vurmuştur.