Sosyal Medya

Makale

Irak'taki Sünni isyancılar 'IŞİD'le savaşmaya hazır'

Kendi bölgelerinde IŞİD tarafından sıkıştırılan Iraklı Sünni isyancılar ilk kez BaÄŸdat'ta reformdan geçirilmiÅŸ bir siyasi düzende yer buldukları takdirde bu örgüte karşı mücadele edebileceklerini söyledi.

Eski baÅŸbakan Nuri Maliki'nin Åžiilerin hâkimiyetindeki hükümetine karşı silaha sarılan Sünni isyancılar arasında aÅŸiret savaÅŸçıları ve Sünni bölgelerinde askeri konseyler aracılığıyla örgütlenen eski ordu mensupları bulunuyor.

Ä°syancılar ABD ve uluslararası toplumun bu tür bir uzlaÅŸmada garantörlüÄŸünün hayati önemde olduÄŸunu söylüyor.

Anbar bölgesindeki Ebu Muhammed el Zubai kod adlı aÅŸiret reisi "Amerikalılardan silah istemiyoruz. ABD'nin yönetici kadrosuna dayatacağı gerçek bir siyasi çözüm istiyoruz" diyor.

Ä°syancılar adına konuÅŸtuÄŸunu söyleyen El Zubai "IŞİD problemi sona erer. Bize bu çözümü garanti ederlerse biz de IŞİD'den kurtulmayı garanti ederiz" ifadelerini kullanıyor.

Ocak ayından bu yana hükümete karşı savaÅŸan aÅŸiret liderleri ve eski ordu mensupları, adını daha sonra Ä°slam Devleti olarak deÄŸiÅŸtiren IŞİD'in ilerlemesinde rol oynadılar.

Ancak daha sonra Sünni gruplar bastırıldı ve IŞİD "ya silah bırakın ya da bize katılın" dedi.

El Zubai, "IŞİD'le birlikte yaÅŸamak elinizde kor kömür tutmak gibi. BaÅŸka hiçbir bayrağın dalgalanmasına izin vermiyorlar. Åžu anda tüm Sünni bölgeler denetimleri altında" diyor.

El Zubai aÅŸiret savaÅŸçılarının geçtiÄŸimiz günlerde Felluce yakınlarındaki Garma'da IŞİD'le çatışıp, 16 militanı öldürdüÄŸünü söylüyor.

"IŞİD'le kapsamlı bir çatışma ve bu bölgelerin denetimini onlara bırakma arasında bir seçim yapmak zorundaydık. Geri çekilmeye karar verdik. Çünkü bu koÅŸullar altında IŞİD'le savaÅŸmaya hazır deÄŸiliz. Kimin için savaÅŸacağız ki?" diye konuÅŸuyor.

'Kaybedecek bir şey kalmadı'

Son üç haftada yaÅŸananlar Sünni isyancıların ikilemini daha da büyüttü.

IŞİD'in Kürt bölgelerine karşı giriÅŸtiÄŸi saldırılar pek çok bölgede peÅŸmergeleri de savaşın içine çekti. IŞİD'in varlığı nedeniyle birçok Sünni bölgesi ekonomik ambargo altında.

Ä°syancılar Amerikalılar ve diÄŸer güçlerin de müdahil olduÄŸu bu savaÅŸta IŞİD militanı olarak yaftalanmaktan ve Sünni bölgelerinin yerle bir edilmesinden korkuyor.

El Zubai "Sünniler herkesin kendilerini hedef aldıklarını düÅŸünüyor. En kötüsü de artık kaybedecek bir ÅŸey olmaması. Durum çok kötü ve daha da kötüleÅŸiyor. Kendinizi havaya uçurmaya yetecek kadar kötü. Siyasi sürecin bizi getirdiÄŸi nokta bu. En büyük önceliÄŸimiz siyasi çözüm. Güvenlik temelli çözümle hiçbir ÅŸey elde edilemez. Bombardımanın durması gerek" diyor.

Aldatılmışlık hissi

Yeni hükümet kurulana dek vekâleten görevini yürüten ve bu kapsamda Irak ordusunun baÅŸkomutanı unvanını da hâlâ taşıyan Nuri Maliki yönetiminde, Felluce ve diÄŸer Sünni bölgeleri günlük bombardımana tabi tutuldu ve çok sayıda sivil öldü ya da yaralandı.

Ä°ki ateÅŸ arasında kalan Sünni isyancıların tutumunda IŞİD'in ilerlemeye baÅŸladığı Haziran ayından bu yana büyük bir deÄŸiÅŸiklik oldu.

Ä°lk aÅŸamalarda Sünni isyanını BaÄŸdat'a taşıyıp, Maliki hükümetini devirmeyi, anayasayı ve siyasi düzeni deÄŸiÅŸtirmeyi amaçlıyorlardı.

O aÅŸamada IŞİD militanlarına karşı durup, 2007'de El Kaide'ye yaptıkları gibi IŞİD'i de bölgeden sürebileceklerini söylüyorlardı.

Ancak geçmiÅŸteki deneyimlerinde kandırıldıklarını; Sünnilere verilen taahhütleri yerine getirmeyen, 2012'den bu yana Sünnilerin barışçıl gösterilerini kanlı bir ÅŸekilde bastıran ve Sünnileri yavaÅŸ yavaÅŸ isyan edecek noktaya taşıyan Maliki tarafından aldatılmış olduklarını düÅŸünüyorlar.

Ä°ÅŸte bu nedenle muhtemel bir iktidar paylaşımı anlaÅŸmasına uluslararası toplumun garantör olmasını istiyorlar. Åžiilere güvenmiyorlar ve Maliki'yle aynı partiden gelen Haydar el Abadi'yle de durumun deÄŸiÅŸmeyeceÄŸinden korkuyorlar.

El Zubai, "Maliki'nin halefini Dava Partisi'nden seçmek, Saddam Hüseyin'in yerine bir Baasçıyı getirmek gibi bir ÅŸey" diyor.

'Tecrit olma korkusu'

Sünni isyancılar uluslararası toplumun nezaretinde bir ulusal uzlaÅŸma konferansı düzenlenmesini istiyor. Toplantıya "en az IŞİD kadar, hatta daha da kötü" olduklarını düÅŸündükleri Åžii milisler dışındaki tüm grupların davet edilmesini talep ediyorlar.

Benzer bir "ulusal uzlaÅŸma" konferansı 2005'te Kahire'de düzenlenmiÅŸ ve bir sonuç alınamamıştı.

10 Eylül'e dek kabinesini sunması gereken Haydar el Abadi'nin yeni hükümeti için BaÄŸdat'ta yoÄŸun müzakereler yürüten Sünni siyasetçilerin kendilerini temsil etmediklerini düÅŸünüyorlar.

El Zubai, "Bu insanlar 2003'ten bu yana siyasi sürecin içinde ve hiçbir ÅŸey baÅŸaramadılar" diyor.

BaÄŸdat'taki Sünni liderler kabinede kendileri açısından iyi bir dağılımın yanı sıra iktidar paylaşımı yönteminin de deÄŸiÅŸmesini talep ediyor.

Sünnilerin adil bulacağı bir anlaÅŸmaya varabilirlerse, isyancıların sürece katılmaktan baÅŸka seçeneÄŸi olmayabilir.

Aksi takdirde kendilerini siyasi tecrit ve hem ABD'nin desteklediği bir koalisyonun hem de IŞİD'in tehdidi altında bulabilirler.

Ancak aÅŸiretlerin yüzde 90'ını harekete geçirebileceklerini söyleyen Sünni isyancılar sadece kendilerinin dışarıdan yardımla IŞİD'le baÅŸa çıkabileceÄŸini söylüyor.

Irak ordusu cephede kabiliyetleri ve ahengi açısından çok kötü bir sınav verdi. Maliki BaÄŸdat'ın savunması için büyük ölçüde Åžii milislere ve gönüllülere güvenmek durumunda kaldı.

Batı'ya uyarı

El Abadi'nin yeni hükümetinde bu güçler ABD'nin hava desteÄŸiyle IŞİD'in denetimindeki Sünni bölgelerinde savaÅŸa sokulursa, Amerikalılar kendilerini kaçındıkları bir ÅŸeyi yaparken bulabilir; korkunç bir kaos ve yıkıma yol açabilecek bir mezhep savaşında bir tarafı destekliyor durumunda kalabilirler.

Ancak Sünni isyancılar destekleri alınırsa iÅŸin renginin bambaÅŸka olacağını söylüyor.

Amerikalılara taleplerini ilettiklerini ancak kayda değer bir yanıt alamadıklarını vurguluyorlar.

El Zubai durumun böyle devam etmesine izin verilmemesi gerektiÄŸini söylüyor.

"Böyle devam ederse, ABD, Ä°ran ya da Suriye'nin denetiminin dışında yeni bir kuÅŸak yetiÅŸecek. IŞİD'e katılmaya gönüllü yüz binlerce genç olacak. Bu Batı'nın farkında olması gereken bir tehlike. IŞİD ideolojisini kucaklamaya, bayrağını sokaklarda sallamaya hazır milyonlarca Müslüman genç var" diyor.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.