Sosyal Medya

Yorum - Analiz

Soros'un Türkiye bağlantıları - Analiz

Sovyetlerin yıkılmaya yüz tuttuğu 80’li yılların sonları ve 90’lı yılların başında, merkezden kopmaya hazır devletlerin “yeni düzene” geçişini hızlandıran yumuşak ve sürekli olarak perde arkasında olmayı tercih eden bir güç belirdi.



Dücane Demirtaş
 
 
Sovyetlerin yıkılmaya yüz tuttuÄŸu 80’li yılların sonları ve 90’lı yılların başında, merkezden kopmaya hazır devletlerin “yeni düzene” geçiÅŸini hızlandıran yumuÅŸak ve sürekli olarak perde arkasında olmayı tercih eden bir güç belirdi. Sadece komünist paktan ayrılmaya hazırlanan DoÄŸu Avrupa ülkelerini deÄŸil aynı zamanda Baas diktatörlerini ve Fas’tan Irak’a kadar Arap dünyasını, Balkanları, Güney ve Orta Asya ile Çin’i yakından takip eden bu güç, kendisini 1992 yılında pound üzerine 10 milyar dolarlık bir spekülasyon yaparak bir günde 1 milyar dolar kazanıp “Ä°ngiliz Bankasını çökerten adam” unvanıyla kanıtlayan George Soros’tu. 
 
Soros 1984 yılında Macaristan’da eÄŸitim ve öğretim kurumlarını Orta ÇaÄŸda kilisenin egemenliÄŸini matbaa ile deviren reformistler gibi “fotokopi devrimi” ile ele geçirmeyi baÅŸardı. Macaristan’da kurduÄŸu Açık Toplum Vakfı aracılığı ile eÄŸitim kuruluÅŸlarına içinde ekonomi, siyaset ve sosyoloji hakkında birçok yasaklı eserin bulunduÄŸu 50 bin kitabı dağıttıktan sonra devletin elindeki bilgi tekelini kırmak için üniversitelere 200 adet fotokopi cihazı dağıttı. O yıl yaptığı 3 milyon desteÄŸin ardından “3 milyon dolarla, Macaristan'ın kültür hayatı üzerinde Kültür Bakanlığı'ndan daha fazla etkiye sahip olduk” sözünü sarf edebilecek bir konuma gelmiÅŸti ve hâlihazırda bu destek rejim deÄŸiÅŸinceye kadar 22 milyona çıkmıştı.
 
1987 yılında Soros ’un Çin’deki çalışmalarının dışa açılım ve reform adı altında CIA ile beraber yürütüldüğü Washington Post gazetesinde yer aldı. Fakat öncesinde 1984 yılında Liand Heng öncülüğünde kurulan Açık Toplum Çin Ofisi 4 çalışanla iÅŸe baÅŸlamasına karşın birkaç yıl içerisinde binlerce öğrenciye burs verecek bir kuruluÅŸa dönüştü. Öyle ki kuruluÅŸ CIA ile irtibatı sebebiyle kapatıldığında Tiananmen Meydanında Çinli öğrencilerin isyanı patlak vermiÅŸti.
 
ABD dış politikasını yönlendiren örgütün (Council on Foreign Relations) üyesi olan Soros, her yıl 400 milyon dolar fonlanan Açık Toplum Enstitüsü adı altında Orta ve DoÄŸu Avrupa, eski SSCB ülkeleri, Guatemala, Haiti, MoÄŸolistan, Güney Afrika’da ve diÄŸer bölgelerde toplam 60 ülkede 2000 kiÅŸilik ekibiyle çalışıyor. Soros 1987 yılında sadece Rusya’da 156 kentte ÅŸube açarak 1 milyar dolarlık bir yardım yaparken 1989’ e doÄŸru Polonya’da 8 yıldır destek olduÄŸu muhaliflerle ilk kansız devrimi gerçekleÅŸtirerek iktidarı devirmeyi baÅŸardı. Sırbistan'da "Otpor" (DireniÅŸ), Gürcistan'da "Kmara" (Yeter), Ukrayna'da "Pora" (Zamanı Geldi), Kırgızistan'da "Birge" (Birlikte) adlı örgütler aracılığı ile Kadife Darbe süreçlerini yönetti. Fakat ilginç olan ÅŸudur ki her ülkede kurduÄŸu Açık Toplum Vakıfları birbirinden bağımsız sivil toplum kuruÅŸları gibi çalışıyorlardı.
 
Güney Afrika’da ırkçılığa karşı olan hareketler destekleniyor, AIDS ile mücadele baÅŸka Afrika ülkelerinde ön plana çıkıyor, Bosna’da hastaneler için su arıtma ve elektrik tesisi yapımı, Kuzey Irak'ta Saddam'dan kaçan Kürtlere yardım, Bulgaristan'da rejim maÄŸdurlarına, Amerika'da Müslüman göçmenlere hukuksal destek. Türkiye’de de aÅŸağı da görüleceÄŸi üzere benzer bir çalışma yöntemi izleniyor.
 
Soros, herhangi bir ülkedeki her köşe başında duran huzursuzlar kitlesini bir araya getirebilmek için çalışmalarını sanat, kültür, çocuk, gençlik, ekonomi, tarih, saÄŸlık ve internet programları üzerine yoÄŸunlaÅŸtırırken diÄŸer yandan kadın ve sosyal cinsiyet konusunda çalışan derneklere ve bunlarla beraber her yaÅŸ ve gruptan akademik çevrelere parasal imkânlar sunmakta. Özellikle üniversite öğrencileri, akademisyenler ve gazeteciler odak noktası. Bu durumu kendi ifadesiyle özetlemek gerekirse “Devirmiyorum, devireni destekliyorum.”
Soros, müdahale edeceÄŸi ülkeyi dolaylı birçok yoldan kuÅŸatarak kıskaca alma konusunda mahir olduÄŸunu çoÄŸu kez ispatlamış bir güç. Şöyle ki Açık Toplum Vakfı hiçbir zaman doÄŸrudan var olan çalışmanın bir parçası olmaz, bunun yerine sermaye, sivil toplum kuruluÅŸları ve medya araçlarıyla taÅŸeron bir sistemi arkadan yönetmeyi tercih eder. Bu ise ilk önce radyo, gazete, dergi, televizyon ve video yayınları üzerinden yeni propaganda araçları var etmek, bilimsel ve magazinsel içerikli, insan hakları ilkeleri üstüne sürdürülen yayınların yoÄŸunlaÅŸtırmak ve medya muhabirliÄŸi üzerinden çevre hakkında sıkı bir istihbarati bilgi ağı oluÅŸturmakla baÅŸlıyor. Arka plandaysa bölge üzerine derin sosyolojik ve stratejik çalışmalar yürütülürken; sahanın politik, ekonomik, psikolojik, dini, tarihi ve etnik haritası çıkartılıyor. ÖrneÄŸin hâlihazırda Türkiye’deki politik geliÅŸmeler Cumhuriyet’in kuruluÅŸundan da öncesine gidilerek incelenirken, ülkenin ekonomik karnesi ve planları üzerine çalışılıyor; toplumsal kesimlerin aralarındaki ayrılık noktaları, mihenk taÅŸları ve etnik çatışmayı tetikleyen ve sindiren eÄŸilimler detaylı bir ÅŸekilde inceleniyor. Tabi ki bunların hiçbirisi yabancılar tarafından hakkıyla yapılabilecek düzeyde basit mevzular deÄŸil bu yüzden bu iÅŸler vakıfla doÄŸrudan deÄŸil dolaylı bağı olan ve hatta bunun dahi farkında olmayan çevreler eliyle yapılıyor.
 
Açık Toplum Enstitüsüyle birlikte Aydın DoÄŸan’ın Gazetecilik Sertifika Programı altında ortak bir çalışmayla 2003 yılında eÄŸittiÄŸi toplam 525 gazeteci-muhabir var. Bir aralar CHP Parti Meclisi üyesi ve KılıçdaroÄŸlu’nun yakın ekibinden olan Prof. D. Binnaz Toprak “Türkiye'de Farklı Olmak - Din ve Muhafazakârlık Ekseninde ÖtekileÅŸtirilenler”  adı altında yaptığı çalışmalarla vakfın güzideleri arasında yer alırken, Hükümetle yapılan toplu sözleÅŸme görüşmelerine DÄ°SK adına katılan eski Genel Sekreter Yardımcısı olan Perihan Sarı ise TESEV ve Açık Toplum Enstitüsü adına sendikal çalışmalar yürüten bir diÄŸer ön plandaki isim. Bu ismin AB fonlarından bir milyon hibe almayı baÅŸardığı da unutulmamalı. Yakın zamanda da, CHP’de siyaset yapan LGBT aktivisti Öykü Evren Özen, “Kaos Gey Lezbiyen Kültürel AraÅŸtırma ve Dayanışma DerneÄŸinin” AB fonlarından sadece 2013 yılında 11 milyon TL destek aldığını belgeleriyle göstermesi ve 2015 yılı baÅŸvurularında “Trans SavunuculuÄŸu” ve “Trans Ofis Destek Programı” kapsamında toplam 27 milyon TL’lik AB fonları da aklımızın bir tarafında durmalı.
 
Açık Toplum Enstitüsü Türkiye’de ilk defa 2001 yılında 4 kiÅŸilik bir ekiple kuruldu. Direktörü Hakan Altanay olan ekip; aralarında Can Paker, Osman Kavala, Ahmet Ä°nsel, Eser KarakaÅŸ olan 9 kiÅŸilik danışma grubuyla proje üretmeye baÅŸladı ve 3 yılda 60’a yakın projeye toplam 6 milyon dolar harcadı. “Bağımsız Türkiye Komisyonu” adı altında ekip eÄŸitimden, insan haklarına ve birçok Anadolu kentinde sanat merkezleri kurulmasına kadar pek çok projeye destek verdi. Vakfın 2015 yılı Danışma Kurulu ise ÅŸu isimlerden oluÅŸuyor:  Ä°shak Alaton, Nebahat Akkoç, Ferhat Boratav, RuÅŸen Çakır, Ãœstün Ergüder, Ahmet Ä°nsel, Selim Ölçer ve Anna Turay Turhan.
 
TESEV, Soros ‘un Türkiye’de desteklediÄŸi en önemli kuruluÅŸlardan biri kuÅŸkusuz, aynı zamanda yakın vakitte Kemal KılıçdaroÄŸlu’nun da 183.kurucu üyesi olduÄŸu ve bununla gurur duyduÄŸu bir vakıf. Vakfın yıllık bütçesi 2 milyon dolar ve bunun sadece 400 bin doları Soros tarafından karşılanıyor geri kalan kısım ise yerli kaynaklar BM ve Dünya Bankası fonları tarafından kapatılıyor. TESEV’ in dışında AÇEV, Ä°stanbul Kültür ve Sanat Vakfı, Tarih Vakfı, Türkiye Bilimler Akademisi, Kültür Bilincini GeliÅŸtirme Vakfı, Turist Rehberleri Vakfı, Dev. Maden Sen, Türkiye Ä°srafı Önleme Vakfı, Åžizofreni Dostları DerneÄŸi, Umut Vakfı, Kadın GiriÅŸimciler DerneÄŸi (KAGÄ°DER), Diyarbakırlı Kadın Merkezi (KA-MER), Kadın YurttaÅŸ Ağı (KA-DER), Uçan Süpürge Kadın DerneÄŸi, Diyarbakır Sanat Merkezi, Ankara Sinema DerneÄŸi, Açık Radyo, Medyakronik ve BeyoÄŸlu Gazetesi Soros’ un dolaylı destek verdiÄŸi kuruluÅŸlar. Açık Toplum Vakfı baÅŸkanı sadece 2005 yılında AÇEV ve Ä°srafı Önleme Vakfı’na 300 bin dolarlık bir destek verirken, çalışmalarında Bilgi, BoÄŸaziçi ve Sabancı Ãœniversitelerini öncelediÄŸini söylüyor. 2015 yılında Türkiye’de Soros’ un 4,13 milyon TL ile destek verdiÄŸi vakıf/dernek, toplam tutarı 18 milyon TL olan bir yığın proje gerçekleÅŸtirdi. Bunlar;
-          Afrikalılar Kültür, Dayanışma ve YardımlaÅŸma (Afrotürk) DerneÄŸi – Afro-Türk Renkler, Afro-Türk Kadın ve Çocukları Güçlendirilmesi, Sosyal Dayanışma ve Farkındalık Meydana Getirilmesi Projesi
-          Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu – Roman Hakları Forumu’nu (Romfo) Güçlendirme Projesi,
·         -Anadolu Kültür – BoÄŸaziçi Avrupa Siyaset Okulu Projesi,
-          Anadolu Kültür – Sosyal ve Ekonomik Olarak Dezavantajlı Ãœniversite Öğrencilerinin Ä°htiyaç Duydukları Maddi Kaynakları SaÄŸlayacak Burs Programı,
 
-          Bağımsız AraÅŸtırma Bilgi ve Ä°letiÅŸim DerneÄŸi – Telgraflarda Sürgün Günlüğü Projesi,
·         -Bağımsız Sinemacılar DerneÄŸi – Acının Ä°ki Yüzü Projesi,
·         -Bellek ve Kültür Sosyolojisi Çalışmaları DerneÄŸi (BEKS) – Ermeni Gençlerin Post-BelleÄŸi Ãœzerine KarşılaÅŸtırmalı Bir AraÅŸtırma,
·         -BoÄŸaziçi Ãœniversitesi – Türkiye’de Siyasetin Anlam Haritasını Çizmek: Tartışma Eksenleri ve Yorum Çerçeveleri,
·         -Ceza Ä°nfaz Sisteminde Sivil Toplum DerneÄŸi – Türkiye Hapishaneler Enformasyon Ağı,
·         -Diyarbakır Siyasal ve Sosyal AraÅŸtırmalar Enstitüsü (DÄ°SA) – Ã–nce Anadili: EÄŸitimde Anadili ve Çok Dillilik,
·         -Ermeni Kültürü ve Dayanışma DerneÄŸi –  Geride Kalanlar,
·         -GüneydoÄŸu (Turabdin) Süryani Kültür ve Dayanışma DerneÄŸi – Birlikteyken Ä°yiyiz,
·         -Hrant Dink Vakfı – Anadolu’nun Kültür Mirasını Ortaya Çıkarmak ve Savunmak,
·         -Ä°stanbul LGBTT Dayanışma DerneÄŸi – Trans Hakları Projesi,
·         -Ä°zmir ÇaÄŸdaÅŸ Romanlar DerneÄŸi – Ã‡ocuklarına Gelinlik DeÄŸil Bezden Bebek Diken Roman Kadınların Kapasitesinin Güçlendirilmesi,
·         -KAMER Vakfı – Dünyayı Kadınlar ve Çocuklar DeÄŸiÅŸtirecek Projesi,
·         -Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel AraÅŸtırmalar ve Dayanışma DerneÄŸi – LGBTÄ°’lerin Ä°nsan Haklarının Ä°zlenmesi Programı,
·         -Kırmızı Åžemsiye Cinsel SaÄŸlık ve Ä°nsan Hakları DerneÄŸi – Trans-Ä°zleme: Türkiye’de Translara Yönelik Hak Ä°hlallerinin Savunuculuk Perspektifiyle Ä°zlenmesi,
·         -Koç Ãœniversitesi – Türkiye Seçim AraÅŸtırması 2015,
·         -MuÅŸ Kadın Çatısı DerneÄŸi – Çocuk Ä°stismarına Dur De! 2,
·         -Ortak Gelecek için Diyalog DerneÄŸi – DoÄŸruluk Payı,
·         -Pembe Hayat Lgbtt Dayanışma DerneÄŸi – 5. Pembe Hayat Kuirfest,
·         -Pembe Hayat Lgbtt Dayanışma DerneÄŸi – Adaletin T Hali,
·         -Sosyal Politikalar, Cinsiyet KimliÄŸi ve Cinsel Yönelim Çalışmaları DerneÄŸi (SPoD) – LGBT EÅŸitliÄŸinin Altyapısını OluÅŸturmak,
-          Suriye Can DerneÄŸi – Nusaybin Suriye Can Okulu,
·         -Toplumsal Duyarlılık ve Åžiddet Karşıtları DerneÄŸi DUY-DER – Ã‡ocuklar İçin Mayın ve Çatışma Atıkları EÄŸitim Projesi – DoÄŸubeyazıt, Pervari, Eruh Köyleri,
·         -Uluslararası Åžeffaflık DerneÄŸi – Batı Balkanlar ve Türkiye’de Ulusal Åžeffaflık Sistemi ve Yolsuzlukla Mücadele GeliÅŸiminin Ä°zlenmesi,
·         -YUVA DerneÄŸi – Suriyeli Mültecilere Destek Projesi,
·         -Zan Sosyal Siyasal Ä°ktisadi AraÅŸtırmalar Vakfı – Ezidilerin 73. Fermanı Åžengal Soykırımı.
·         Ve diÄŸer projeler: Bağımsız Türkiye Komisyonu, Ders Kitaplarında Ä°nsan Hakları Taraması, EÄŸitim Reformu GiriÅŸimi, Sosyal Politika Forumu, Herkes İçin Ä°nsan Hakları, 20 Ä°lde Ä°nsan Hakları Filmleri Gösterimi, Bireysel Silahsızlanma Projesi, Grameen Mikrokredi projesi, Özel Sektör MadenciliÄŸinde Ekonomik ve Sosyal Hak Uygulamalarının AraÅŸtırılması Projesi, Kültür Karıncaları, EÄŸitim Reformu, GüneydoÄŸu Okul Öncesi EÄŸitimi, GüneydoÄŸu'da YetiÅŸkin Okuryazarlığı, Göç, Hukuk Danışmanlığı Projesi, STK EÄŸitim Merkezi, Diyarbakır Sanat Merkezi, Gezici Afet EÄŸitim Merkezi, Kadın Fonu, Namus Cinayetlerini Önleme Projesi, Kadın Filmleri Festivali, Açık Radyo, BeyoÄŸlu Gazetesi ve Aydın DoÄŸan Vakfı ile birlikte Gazeteci EÄŸitim Projesi.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.